2 Yaş Sendromu İçin Öneriler

İki yaşındaki çocuklar büyük motor beceriler kazanır, sosyal ve duygusal değişimlere uğrarlar. Kelime hazineleri gelişir, işleri kendi başlarına yapmaya istekli olurlar ve belli kurallara uymaları gerektiğini keşfetmeye başlarlar. Bu bebeklerde özerklik dönemidir. Ancak 2 yaşındaki çocukların bir kısmı hala istedikleri kadar hızlı hareket edemeyebilir, ihtiyaçlarını ve duygularını açıkça ifade edemeyebilir. Bu da hayal kırıklığı ve öfkeye yol açabilir. Bunun sonucu olarak gösterdikleri hırçın davranışlar da 2 yaş sendromu tipik özelliklerindendir. 

Bebeklerde 2 yaş sendromu belirtilerini birçok farklı davranışta görebilirsiniz. 2 yaş sendromu ağlama krizi bunların başında gelir.  2 yaş dönemindeki çocuklar, çoğu zaman kendilerini ağlayarak ifade eder. İstedikleri olmadığında ya da yerine getirilmediğinde daha tepkisel davranabilir, bağırabilir ve öfke nöbetine girebilirler. Bu öfke nöbetinin dışında çocuklar bu dönemde inatlaşabilir, yemek yemek hatta oyun oynamak bile istemeyebilir. 2 yaş sendromu uyku sorununa da neden olabilir. Bebeklerde 2 yaş sendromu belirtileri olarak uyku düzeninde bozulma, uykuya dalmada zorlanma görülebilir.

Bu dönemde çocukların ebeveynin isteklerine aykırı tavırlar sergilemede gösterdikleri direnç yorucu olabilir. Çocuklarda 2 yaş sendromunu en iyi şekilde atlatmak için bazı adımlar atmak gerekebilir. Ebeveynlerin 2 yaş sendromu yaşayan çocuğa nasıl davranmalı? konusunda bilgi alıp uygulaması hem çocuk hem de aile içi iletişim için faydalı olabilir.

2 Yaş Bebek Gelişimi

Bebeklik dönemi sonrasında size uyum sağlamasını beklediğiniz bebeğinizin bu davranışlarından dolayı endişe duymanıza gerek yoktur. Çünkü çocuğunuz artık kendi özerkliğini kazanmaya başladığı sağlıklı bir döneme girmiştir. 12-36. aylar arası özerklik dönemi çocuğunuzun kendisini ortaya koyduğu, her şeyin kendisine ait olmasını istediği, istediği kıyafeti giymeyi arzu ettiği dönemdir.

Bu ısrarlı çabaları sizi ne kadar yorsa tüm bunları bir geçiş dönemi olarak kabul etmek rahatlatıcı olabilir. Eğer bu dönemdeki tepkilerinin gelişim sürecinin bir özelliği olduğunu ve neler yapılması gerektiğini bilmeniz bu dönemi daha rahat bir şekilde geçirmenize yardımcı olabilir.

Bebeklik dönemi sonrasında size uyum sağlamasını beklediğiniz çocuğunuzun bu davranışlarından dolayı endişe duymanıza gerek yoktur. Çünkü çocuğunuz artık kendi özerkliğini kazanmaya başladığı sağlıklı bir döneme girmiştir. 12-36. aylar arası özerklik dönemi çocuğunuzun kendisini ortaya koyduğu, her şeyin kendisine ait olmasını istediği, istediği kıyafeti giymeyi arzu ettiği dönemdir.

Bu ısrarlı çabaları sizi ne kadar yorsa da tüm bunları bir geçiş dönemi olarak kabul etmek rahatlatıcı olabilir. Bu dönemdeki tepkilerinin gelişim sürecinin bir özelliği olduğunu ve neler yapılması gerektiğini bilmeniz bu dönemi daha rahat bir şekilde geçirmenize yardımcı olabilir. Özerklik dönemi özelliklerini ve 2 yaş sendromu belirtilerini öğrenmeniz, çocuğunuzu sakinleştirmek için olumlu katkılar sağlayabilir.

2 yaş sendromunda nasıl davranmalı? Çocuklardaki 2 yaş sendromu sürecinde anne babalara büyük bir sorumluluk düşer. Çocuk bir birey olduğunu, anne babası ve çevresi tarafından dikkate alındığını hissetmek ister. Çocuğa doğru bir şekilde yaklaşmak, onun istek ve ihtiyaçlarını anlamaya çalışmak, tolare edebilmek ve sınırlar çizmek son derece önemlidir. 

Peki 2 yaş sendromu ne zaman biter? 

Çocuğun zihinsel ve duygusal açıdan yeterli olgunluğa gelmesiyle birlikte 2 yaş sendromu son bulur.  ‘İlk ergenlik dönemi’ benzetmesi de yapılan çocuklarda 2 yaş sendromunun süresi, her çocukta farklı olur. Çocuğun kendini ifade edebilme yeteneği arttıkça öfke nöbetleri, olumsuz yaklaşımları, ağlama krizleri de biter. 

Özerklik dönemi davranışlarıyla kolay başa çıkmanız için adım adım yapmanız önerilenler

• 2 Yaş Gelişim Özellikleri: Bu dönemde çocuklarınızın özerkliğini engellememeniz onun gelişimi için faydalıdır. Oysaki birçok ebeveyn doğru davranışı göstermek için bu dönemde “HAYIR!” kelimesini sıklıkla kullabiliyor. Bu tip engelleyici davranışlar çocuğun uyumsuzluğunu daha fazla arttırarak gelişimini olumsuz etkileyebilir.
• Dünyayı, çevresindeki nesneleri, kişileri tanımaya ve keşfetmeye yarayacak tüm yetilere sahip. Yani artık yürüyebiliyor, kavrayabiliyor, basit olaylar arasında bağlantı kurabiliyor, koşabiliyor, yemek yiyebiliyor, hatta sorular sorabiliyor. Dolayısıyla çocuğunuz bunları yapabilecek enerjiye de sahip.
• Ne kadar çok nesneye dokunursa, ne kadar çok soru sorarsa, kendisini ne kadar çok ortaya koymaya çalışırsa gelişimi o kadar sağlıklı olacaktır. Soru sorması engellenen bir çocuk ileride kendine güvensiz, içe dönük kişilik özellikleri gösterebilir.
• Öfkesi engellen bir çocuk ise bu duyguyu zamanla kendisine yönelterek ısırma vb. davranışlar gösterebilir. Çocuğunuzun özgür olabileceği alanlar yaratabilir ve kendisini, duygularını tümüyle ortaya koymasına izin vererek ona destek olabilirsiniz.
• 2 yaş sendromu belirtileri arasında da yer alan inatlaşma ve öfkelenme henüz çocuğunuzun kontrol edebileceği bir düzeyde değil. Bu yüzden onunla duyguları hakkında konuşmayı deneyin.
• Kendisinde var olan enerjisini boşaltabilmesi için gün içerisinde bol bol dışarı çıkarabilirsiniz. Güvenliğini tehdit etmediği sürece istediği her şeye dokunsun, bu onun mutlu olmasına ve gün içinde daha uyumlu davranmasına neden olacaktır.
• 2 Yaş Çocuk Eğitimi : Eğer yapmasını istemediğiniz bir davranış var ise o zaman kızma, engelleme, cezalandırma gibi davranışlar göstermeyin.
• Yapacağınız uzun süreli açıklamalar da 2 yaş sendromu için pek işe yaramayabilir. Dikkatini başka yöne çevirmede yaratıcı bir anne - baba olursanız işiniz daha da kolaylaşacabilir. Bunu sağlamak için onun gözüyle dünyaya bakabilir ve oyunları kullanabilirsiniz. Örneğin, yemeğini yememek için direniyorsa bir portakal ya da elmayı komik bir kukla haline getirerek – sevimli bir ismi de olsun – bu kuklaya yemeği yedirmek gibi oyunlarla çocuğunuzu yemek yemesi için teşvik edebilirsiniz.
• Bu tür bir oyun ilgisini çekmezse diğer ilgi alanlarını keşfedebilirsiniz. Eğer resim yapmaktan hoşlanan bir çocuğunuz varsa bir tabak, bir çocuk, bir sevdiği yemeği birlikte çizin ve sonrasında bir hikaye oluşturarak olumlu davranışı pekiştirin. Bu onun eğlenmesini sağlayarak dikkatini çekecek ve size olan uyumunu arttıracaktır.
• Bu tip aktiviteleri onunla yapabilmeniz için yeterli zamanınızın ve sabrınızın da olması gerekiyor, çocukları ile yeterli iletişimi kuramayan, kendisine zaman ayıramayan ebeveynler ile çocukları arasında bu dönemde daha fazla çatışmalarla karşılaşılabiliyor. Bu nedenle anne ve babaların öncelikle kendilerine gün içinde zaman ayırmaları faydalı olabilir.
• Çocuğunuzu bu dönemde uyumsuz, iyi yetiştirilmemiş ya da kötü bir çocuk olarak tanımlamaktan kaçının. Çocuklarda 2 yaş sendromu belli bir süre yaşanır ve biter. 3 yaş sonrasında size ve koymuş olduğunuz kurallara uyum sağlayabilecek gelişim düzeyine sahip olacaktır.
• Çocuğunuz büyürken içinde bulunduğu gelişim dönemini çok iyi tanımalısınız, çünkü bazen normal olan davranışlar anne-babalar tarafından problem olarak değerlendirilebiliyor. Bunu ortadan kaldırmak için uzman kişilerden gelişim danışmanlığı alabilirsiniz.

Psikolog Eda Gökduman