Sarılık, bilirubin adı verilen ve cilde sarı rengi veren maddenin, bebeğin kanında yükselmesi ve deride birikmesi ile oluşur. Yeni doğan bebeğin karaciğerinin yetersiz kalması sonucu atılamayan bilirubinin fazlası, kan ve dokularda birikir. Böylece cilt ve göz aklarına sarı bir renk yerleşir. Sarılık ismi de buradan gelir.
Bebeklerde Sarılık Derecesi
İstatistiklere göre yeni doğan bebeklerin %97’sinde sarılık görülür. Karaciğerin tam olarak olgunlaşmamasına bağlı olarak oluşan fizyolojik sarılık, genellikle doğumdan sonra bebeğin yaşamının ikinci günü başlar, üç ve dördüncü günlerde maksimum seviyeye ulaşır, giderek azalır ve biter.
Bir hafta içinde bebekte kalıcı bir etki görülmeden normale döner. Ancak bazı durumlarda bilirubin maddesinin yüksek seviyelere ulaşması sonucu bebeğin sağlığını olumsuz etkileyebilir. Bu sebeple yenidoğan sarılığı olan bebeklerde, özellikle yaşamının ilk bir haftası içinde doktor takibi oldukça önemlidir.
Bebeklerde Sarılık Ne Kadar Sürer ve Ne Zaman Geçer?
Bebekte sarılığın ne kadar devam edeceği, sarılığın oluş sebebine ve bebeğin bakımına göre değişiklik gösterir. Bebeklerin hemen hepsinde ilk haftada görülen ve kanda bilirubin maddesinin birikmesiyle oluşan fizyolojik sarılık, genellikle 1-2 hafta içinde tamamen düzelir.
Sarılığın önlenmesinde beslenme önem taşır. Bu nedenle olabildiğince erken dönemde, doğumu takip eden ilk saatte emzirmeye başlamak gerekiyor. Yeni doğan sarılığı, bebeğin karaciğeri geliştikçe ve bebek beslenmeye başladığında, çoğu durumda 2 ila 3 hafta içinde ortadan kalkar. Yeterli miktarda besin veya kalori alamayan ya da susuz kalan bebeklerde sarılık gelişme olasılığı daha yüksektir. Bebek beslenemiyorsa, emme güçlüğü yaşıyorsa mutlaka doktora danışılmalıdır.
Farklı sebeplere bağlı olarak gelişen patolojik sarılık ise vücudun normal olan işleyişinde bozulma meydana getirir ve sarılık durumu daha uzun sürebilir. Patolojik sarılığın sebep olduğu durumlarda, bebeğin doktor takibi altında olması ve tedavi sürecinin takibi önemlidir.
Yeni Doğan Bebekte Sarılığın Geçtiğini Nasıl Anlarsınız?
Sarılık belirtileri, bebeğin teni üzerinde oldukça belirgin bir şekilde kendini gösterdiği gibi sarılığın geçmesi durumunda da gözle görülür farklılıklar hissedilir. Yeni doğan bebeğin göz aklarında, burun çevresinde ve yüzünün çeşitli bölgelerinde meydana gelmiş sarı rengin azalarak yok olması, sarılık durumunun geçtiğinin başlıca kanıtıdır. Daha emin olmak için bebek soyulup gün ışığında ve bir pencere kenarında çıplak gözle kontrol edilebilir. En güvenilir yol doktor tavsiyelerine uyarak tedavi sürecini tamamlamaktır.