Anne, Baba ile Bebekler Arasında Olumlu İlişki Kurma

Doğum ile anne-baba ve çocuk arasında ilişki başlar. Doğumla birlikte çocuk çevresiyle sözel olmayan bir iletişim şeklinde olur. Vücut hareketleri ve yüz ifadeleri ile duygularını birleştirirler. Onaylanma, yüceltilme, sevgi, öfke gibi duygusal ifadeleri anlarlar. Bunun sonucunda da tepki verirler. Konuşma ile birlikte iletişimleri sözel tepkiler sözcükler ile olur.

Anne- Baba-Çocuk ilişkileri birbirinden etkilenen, birbirini etkileyen bir sistemdir. Özellikle 0-6 yaş döneminde çocuğun sonraki gelişim ve yaşam örüntülerinde oluşturacağı etkileri büyüktür. Nasıl iletişim kurulacağını bu dönemde anne ve babasından öğrenen çocuk yeni davranışlar geliştirirler. Aile ile içi kurulan sağlıklı bir iletişim gelişim alanlarını destekler ve sağlıklı bir kişilik gelişimi sağlar.

Çocuğun anne ve babası tarafından ret görmesi ya da kabul görmesi kişiliği üzerinde etkileyen faktörler arasındadır. Bu durum çocuğun dünyayı güvenli bir alan görmesi, yaşamaya değer bulması ya da korkulacak, güvensiz bir alan olarak algılanmasına neden olur. Aile ilişkileri çocuğun benlik ile algısının da temelleri bu dönemde atılır. Çocuğun kendisi ile yargı ile değerleri oluşur. Özsaygı ve özyeterlilik hakkında yaşanılan deneyimlerin önemli rolü vardır.

Anne baba bebekler arasında olumlu ilişki kurma sosyal ilişkilerin gelişmesinde etkilidir. Çocuğun ilk temas ettiği anne baba onun için ilk sosyal çevre deneyimi olur. Çocuğun arkadaşları ve diğer çevresi ile doğru iletişim kurması için temel oluşturur. Güvenli bağlanma oluşturan çocuk ileri yaşlarda lider, çevresi ile ilgili ve işbirlikçi, öğrenmeye istekli ve sosyal açıdan fark edilen yetişkinler olurlar.

Çocuğun fiziksel, psikolojik ve sosyal alanlardaki gereksinimlerini karşılamak anne babanın temel işlevlerindendir. Özellikle 0-6 yaş arası çocukların çevresel faktörlerden çok fazla etkilenmesi ailenin buradaki önemini gösterir. Anne babanın çocuğa uygun sınırlar koyması yargılama ve vicdan gelişimine katkı sağlar. Aynı zamanda sınır koymak çocuğun kendisini güvende hissetmesini sağlar. Bizim için evin duvarları güvenli alanlarımızsa, çocuklar için de sınırlar güvenli alanları ifade eder.

Anne babanın çocuk için her zaman rehber konumunda olduğu unutulmamalıdır. Örneğin; anne ve baba olarak çocuğun yanında hiç tartışmamış olabilirsiniz ama trafikte giderken kızdığınız birine vermiş olduğunuz tepki çocuk için öğrenilmiş bir davranıştır.

Anne Baba ve Çocuk Arasında Sağlıklı İlişki Nasıl Kurulur?

Anne Baba ve Çocuk sağlıklı bir ilişki kurabilmenin ilk kuralı sağlıklı bir iletişim kurabilmektir. Bebeklik döneminde bebek ile tensel temas oldukça önemlidir. Bebek ile konuşmak, ona gülümsemek gibi temel ihtiyaçlar kadar önemli olan şeylerdir.

3 yaş sonrasında ise çocuğu anlamak, onun ne istediği bilmek gerekir. Çocuk durduk yere şımarıyorsa ya da bir öfke patlaması yaşıyorsa o an da kalınmalıdır. O an çocuğun neye ihtiyacı var? O an çocuk bize ne anlatmak istiyor? Çocuğa tepki göstermeden önce bunların cevabını bilmek çok kıymetli oluyor. Empati yapabilmek onu anlamak için ilk adım olur. Biz yetişkin olarak bizi kısıtladıklarında ve baskılandığımızda ne hissederiz nasıl davranırız buna bakmak gerekir.

Baskı altındaki ya da sürekli olarak hayır cevabını alan çocuğun öfke krizleri geçirmesi normal bir tepki olur. Çocuk için ona seçenek sunmak, birey olarak kabul etmek ailenin iletişimi için değerlidir. Çocuk var olduğunda, görülme fark edilme ihtiyacı giderildiğinde sağlıklı bir birey olabilir.

Psikolog Nurseli Uzun