Anne-Bebek Güvenli Bağlanması Nedir?

Tüm anneler gibi siz de bebeğinizin büyüdüğünü hayal ediyor olabilirsiniz. Büyümüş ve kendine yeten bir birey olmuştur. Bu noktada aklınızda bazı soruların uçuştuğunu tahmin edebiliyoruz. “Bebeğimin sağlıklı, başarılı ve özgüvenli bir birey olmasını nasıl sağlayabilirim?”, “Bunun için neler yapabilirim?” gibi... Endişelenmeyin. Tek yapmanız gereken, içinizdeki büyük sevgiyi bebeğinize hissettirmek.

Sevginizi hissettirmek o kadar önemli ki bebeğinizle güvenli bağ kurmada en önemli adımı oluşturur. Annenin bebeğiyle kurduğu ilişkiyle bağlanmanın temelleri atılır. Bebeklerde güvenli bağlanma, anne-bebek ilişkisi kadar bebeğin gelecekteki gelişimini de direkt etkiler. Bebeğiniz ile kuracağınız bu bağ onun zihinsel, fiziksel, sosyal ve duygusal sağlığı üzerinde oldukça önemli bir etkiye sahip. Bu bağın gücü, çocuğunuzun hayatta kendine yeten bir birey olması konusunda temel belirleyici.  Güvenli bir bağ kurmak, yeni doğmuş bebeğiniz ile sizin arasında gerçekleşen duygusal iletişimle şekillenebilir. Sizin için çok değerli olan bebeğinizle erken dönemde kuracağınız bu iletişim, birlikte geçireceğiniz mutlu yılların habercisi olabilir.

Güvenli Bağlanma Nedir?

Güvenli bağlanma, bebek ve anne arasındaki sözsüz iletişimin oluşturduğu duygusal bağlantı ve güven duygusudur. Bebeklerde güvenli bağlanma oluşturmak, mükemmel bir ebeveyn olmanız gerektiği anlamına gelmiyor. Bağlanma sürecine nasıl daha iyi katılabileceğinizi anlayarak bebeğinizin güvenli bir bağlanma geliştirmesini ve yavrunuza yaşam için mümkün olan en iyi temeli oluşturmayı sağlayabilirsiniz. Aynı zamanda sizin de bebeğinizin çığlıklarını anlamanıza, sinyallerini yorumlamanıza ve bebeğinizin yiyecek, dinlenme, sevgi ve rahatlık ihtiyaçlarına cevap vermenize yardımcı olabilir.

0 - 6 ay bebeklerinizde bu süreç içerisinde yaşanan ve yaşanacak anne bebek ilişkisi hakkında daha fazla bilgi almak için 0-6 ay bebek kategorimizi ziyaret edebilirsiniz.

Güvensiz bağlanma ise bebeğinizin anlaşılma ve sakin olma ihtiyacını karşılayamaz. Bu da yenidoğan bebek beyninin kendini en iyi şekilde düzenlemesini engelleyebilir, duygusal veya zihinsel gelişmeyi yavaşlatıp öğrenme ve ileriki yaşamda ilişkiler kurmada zorluklara yol açabilir.

Güvenli Bağlanma Oluşturmanın Yolları

Sözsüz iletişim; vücut dili, dokunma veya yüz ifadesiyle iletilen duyusal sinyallerdir. Yani bebeğiniz ile iletişim kurmak için konuşmanız gerekmez. Bir dokunuşunuz bile onun için çok değerlidir. Bu eşsiz özellikleri bir araya getirerek bebeğinizde güven, tanıma ve rahatlık duygusu yaratabilirsiniz. Bebeğiniz konuşabilecek döneme geldiğinde bile sözsüz iletişimi, güvenli bir bağ oluşturmak ve sürdürmek için etkili bir yol olarak görebilirsiniz. Peki ‘Anneye güvenli bağlanma nasıl olur?’ Bebeğinizle güvenli bağ oluşturmak için kullanabileceğiniz yöntemlerden birkaçını sizin için derledik:

Yüz İfadesi

Yüzünüz, bir kelime dahi söylemeden sayısız duyguyu ifade edebilir. Bebeğinizle iletişim kurduğunuzda ifadeniz sakin ve özenli ise o kendini güvende hissedecektir. Fakat yüzünüzde sıkıntılı, kızgın, endişeli, üzgün, korkulu veya dikkat dağıtıcı bir durum varsa bebeğiniz bu olumsuz duyguları alır, stresli ve güvensiz hisseder.

Ses Tonu

Bebeğiniz kullandığınız kelimeleri anlamak için çok küçük olsa bile sert, kayıtsız veya meşgul olan bir ses tonu ile hassasiyet, ilgi ve anlayış taşıyan bir ton arasındaki farkı anlayabilir.

Dokunma

Bebeğinize dokunma şekliniz, duygusal durumunuzu iletir. Onu yıkamanız, taşımanız, sıcak bir kucaklama, güven verici hafif bir dokunuş bebeğinize çok fazla duygu aktarabilir.

Göz teması

Bebeğinize sevgiyle bakarsanız bu sözsüz sinyalin taşıdığı olumlu duyguyu alırlar ve güvenli, rahat, mutlu hissederler. Depresyonda, stres altında veya dikkatiniz dağınıkken bebeğinizin gözlerine doğrudan bakmamayı deneyebilirsiniz.

Konuşmak ve açıklama yapmak

‘Güvenli bağlanma için ne yapmalı?’ sorusunun bir cevabı da bebeği ayrılığa konuşarak hazırlamaktır. Bebekleri ve küçük çocukları ayrılıklara hazırlamak, güvenli bağ kurmada önem taşır. İşe giderken ya da dışarı çıkarken bebekle konuşup onu ayrılığa hazırlamak için ''Ben şimdi gidiyorum ama geleceğim’ diyebilirsiniz. Ne için dışarıda olduğunuzu açıklayıp, bitince döneceğinizi ona sakin, güvenilir ve sevecen bir sesle anlatabilirsiniz. Bebeğinize gideceğinizi belli edip tekrar geleceğinizi söyleyerek vedalaşmanız, onun da kendisini güvende ve iyi hissetmesine neden olur. Evden çıkarken bebeğe görünmeden ve vedalaşmadan çıkmak ise ondaki güvensizlik duygusunu ve ayrılık tepkisini artırır.

Kalp atışları, zamanlama ve yoğunluk

Konuşma, hareketler ve yüz ifadelerinizin ilerleme hızı, zamanlaması ve yoğunluğu, zihinsel durumunuzu yansıtabilir. Gün içerisinde stres altında olduğunuz veya dikkatinizin dağınık olduğu zamanlar olabilir. Böyle durumlarda da sözel olmayan eylemleriniz bebeğinizi sakinleştirmeye, yatıştırmaya veya güvende hissettirmeye yetmeyebilir. Anne-bebek ilişkisi, bebeğin yavaş temposuna yaklaştığı zaman bebeğin aradığı huzur ve güven hissini verebilir.

Duygusal Destek

Bebeğinizin duygularına dikkat edin ve kendisini ifade etme çabalarını destekleyin. Gülmek, çığlık atmak veya ağlamak şeklinde ifade ettiği hislerini küçümsemeyin. Bebeğin neden böyle hissettiğini anlamaya çalışın.

Güvenli Bağlanma Oyunları

Bebeklerde güvenli bağlanmanın bir yolu da oyunlardır. Henüz sözsel iletişim olmadığı için bebeklerle oyun oynamak ve duygusal bir iletişim kurmak, anne-bebek arasındaki bağı güçlendirmede çok etkili olur.  Göz teması kurduğunuz, sevgiyle kucakladığınız, eğlenceli ve bol gülümsemeli oyunlar, bebeğinizle sağlıklı ve güvenli bir bağ kurmanızı sağlar. 

Peki güvenli bağlanma oyunları nelerdir?  Bebeklik dönemindeki ‘ce-ee oyunu’ bebeğinize kaybolma ve geri gelme deneyimi yaşatacağı için güvenli bağ kurmada oldukça etkilidir. Göbeğinden komik sesler çıkararak, el ve ayak parmaklarıyla oynayarak, ellerini çırparak bebeğinizle güvenli bağ kurabilirsiniz.  ‘Fış fış kayıkçı’ ya da saklambaç oyunu da tam bir bağlanma oyunudur. 

Bebeklerde güvenli bağlanma oyunlarında kuralın olması, belli bir yerde olunması ya da belli bir zamanda oynanması gerekmez. Önemli olan bebeğinizle interaktif şekilde, dokunsal temasın olduğu, duygu mimikleri yaptığınız, olumlu enerjili oyunlar oynamanızdır. Bu oyunlar bebeğinizin özgüven hissini, güven, mizah ve eğlenebilme duygularını kazanmasına destek olur.

Bebeklerde Güvenli Bağlanma Belirtileri

Bebeğinizle güvenli bağ kurmanız için kullanabileceğiniz bu yöntemler ile ilişkinizi daha sağlam temellere oturtabilirsiniz. Göreceksiniz bebeğinizle güvenli bağ kurmak için atacağınız her adım, zamanla size bebeğinizden olumlu tepkiler şeklinde geri dönecek. 

Bebeklerde güvenli bağlanmanın birçok belirtisi vardır. Güvenli bağlanan bebekler duygularını ifade etmekte zorlanmaz, anne-babayla ve çevresiyle daha güçlü iletişim kurar. Güvenli bir şekilde bağlanan bebeklerin, çocukluğun ileriki aşamalarında daha empatik olduğu gözlemlenebilir. Ayrıca bu çocuklar kararsız veya güvensiz bağlanma stilleri olan çocuklardan daha az yıkıcı, agresif ve daha olgun olabilir.

• Ebeveynlerden ayrılabilir,
• Korktuğunda ebeveynlerinin onu rahatlatmasını bekleyebilir,
• Ebeveynlerin dönüşünü olumlu duygularla karşılar, itme ya da reddetme gibi davranışlar sergilemez,
• Ebeveynin yokluğunda diğer insanlar tarafından bir ölçüde rahatlatılabilirken ebeveynleri yabancılara tercih ederler.
• Daha çabuk öğrenirler, değişime açık olurlar.
• Okul döneminde sosyal olurlar ve uyumludurlar. 
• Kendilerine güvenleri yüksektir.

Hiçbir Zaman Geç Değil

Bebeğinizle güvenli bir bağ kurmak için mükemmel bir anne olmanız gerekmiyor. Kaldı ki hiç bir annenin bebeği için günün 24 saatinde dikkatli ve bebeği için hazır olması beklenemez. Hayatın yoğun akışı içerisinde bebeğiniz ile bağ kuramadığınızı düşünebilirsiniz. Ancak bağ kurmanın bebekliğin ileriki dönemlerinde de mümkün olduğunu unutmayın. Beyin gelişebilen bir yapı olduğu için bu bağı oluşturmak her zaman mümkündür.

Bağlanma konusunu çocukluk döneminde de ilişkinizin bir parçası haline getirebilirsiniz. Bebek ihtiyaçlarını gözden kaçırdıysanız veya yanlış yorumladıysanız onun neye ihtiyacı olduğunu gözlemleyerek güvenli bağlantı sürecini oluşturabilirsiniz. Bu çabalar güveni derinleştirebilir ve size çocuklarınızla daha güçlü bir ilişki kurma şansı verebilir.