Bebekler İçin Gaz ve Kolik Masajı

Yenidoğan bebeklerin ilk birkaç ayında yaşadıkları sıkıntılardan biri gaz sancılarıdır. Gaz sancıları hafif veya şiddetli olarak birçok bebeğin karşılaştığı, belli bir süre ile sınırlı, fizyolojik bir durumdur. Birtakım önlemler alarak bebeklerde gaz gidermek ya da gaz oluşumunun önüne geçmek mümkün olabilir.

Bebekler dünyaya tam gelişmemiş bir mide-bağırsak sistemi ile gelir. Mide kapakçığının olmaması nedeniyle bebek emerken ya da ağlarken hava yutar. Yutulan bu havayı giderecek enzim ve sistem bebekte daha gelişmediğinden, hava bağırsak kıvrımlarında birikir ve gaz spazmı oluşur.

Yetişkinlerde bulunan sindirime yarayan birçok enzim, bebeklerde henüz tam anlamıyla gelişmeyen sindirim sisteminde işlev göremez. Bebek beslendikten sonra kramp şeklinde belirti veren ağrılar yaşayabilir. İşte yenidoğan bebeklerin akşam saatlerine doğru huysuzlanıp ağlamasının nedeni gün içinde biriken gazların sancı ve ağrıya dönüşmesidir.

Doğumdan sonraki ilk 15 gün bebekte gaz sorunu görülmez. 15. günden sonra bağırsak hareketlerinin başlamasıyla bebeklerde gaz problemleri baş gösterir. 1.5 ayda en yüksek seviyeye ulaşır, ardından yavaş yavaş azalır ve 3. aydan sonra bebekteki gaz sıkıntısı sona erer.

Bebeklere gaz masajının faydaları neler?

Bebeklerde gaz oluşumunu önlemek için yapılacak en etkili yöntemlerden biri bağırsak masajıdır. Anne bebek arasındaki duygusal bağı geliştiren, tensel teması sağlayan masajın; bebeğin gelişimi, sindirim ve dolaşım sistemi için de pek çok faydası bulunur.

Sevgiyle dokunularak yapılan kolik masajı bebeği çok rahatlatır. Beslenme aralarında gazı masaj ile çıkan bebek, çok daha rahat beslenir. Gazdan dolayı uyuyamayan bebeğin masajdan sonra uykuya geçmesi kolaylaşır. Böylece iyi beslenen ve uyuyan bebeğin bağışıklık sistemi de desteklenmiş olur.

Moro refleksi bebeğin güvenli bir destek noktasına sahip olmadığını algıladığında ya da ani pozisyon değişikliği yaşadığında sıçrayarak verdiği içgüdüsel tepkidir. Her gün masajın yapılması bebeğin ilk aylarında sık yaşadığı Moro refleksinin daha çabuk azalmasını da sağlar. Ayrıca bebeklerde gaz çıkarma masajının bir diğer faydası, büyüme sırasında bebeğin yaşadığı ağrıları azaltmasıdır. 

Bağırsak masajında nelere dikkat edilmeli?

Günde birkaç kez yapılan bağırsak masajı, bebeği rahatlattığı gibi vücudunda gaz birikimini engeller. Peki bebeklerde kolik masajı yaparken nelere dikkat etmeniz gerekir?

• Bağırsak masajını bebek tokken kusma, açken de huzursuz olma ihtimaline karşı her iki zaman aralığında yapın.

• Masajı bebeğin sakin olduğu bir zamana denk getirin. Huysuzken ve ağlarken bebeğe masaj yapmak mümkün olmaz.

• Bağırsak masajında bebek çıplak olacağı için oda sıcaklığının 24-25 derece olmasına özen gösterin.

• Bebeğinizi sırt üstü yatırdığınız yerin rahat ve güvenilir olmasına dikkat edin.

• Masaj öncesinde elinizi ısıtmak ve bebeğinize yumuşak dokunmak için bebek yağını alıp elinizle ovalayın ve ardından bebeğinize masaj yapın.

Gündüz bebeğiniz keyifli olduğu zamanlarda hem okşayıp hem iletişim kurarak masaj yapabilirsiniz. Gündüz yapacağınız masaj sayesinde bebeğinizin vücudunda gaz birikmez. Bu da bebeğinizin akşam gaz sancısı yaşamamasını, hem rahat beslenmesini hem de gece uykusuna rahat geçirmesini sağlar.

Bebekte gaz oluşmaması için tavsiyeler…

• Bebeklerde gaz gidermek için bebeğinizi beslerken dik tutmaya çalışın. Kusmaması ya da hıçkırık tutmaması için besledikten sonra bebeğinizi aniden kaldırmayın.

• Bebeğinizi besledikten sonra biraz dik tutun ve gazını sırtını sıvazlayarak çıkarın.

• Bebeğinizin gazını ağzından çıkarması için ona destek olabilirsiniz.  Elinizi bombeleyip belinden sırtına ve ensesine kadar sıvazlayıp gazı itin. Ara ara avcunuzu bombeleyip sırtına hafifçe vurabilirsiniz.

• Bebek emerken hava yutuyorsa emme aralarında gazını çıkarın.

• Gaz ve kolik problemlerine karşı bebeğin mümkün olduğunca anne sütü ile beslenmesi gerekir. Çünkü anne sütü bebeklerin sindirebilmesine en uygun besindir.

• Emziren annelerin yedikleri de bebeklerde gaz yapabilir. Rahmin ve bağırsakların yerine oturmasına kadar sindirimi zor olan yiyecekleri tüketilmemeye dikkat edin. Özellikle anneler ilk 1 ay çiğ sebze meyve ile bakliyat yememeye özen göstermelidir. İnek sütünün sindirimi zor olması nedeniyle de laktozsuz süt tercih etmelidir.

Bebeklerde gaz gidermek için anason, rezene, acı elma suyu gibi bitkisel damlalar kullanmak bebeğe zarar verebilir. Bitkisel gaz damlalarını doktorunuza danışarak verebilirsiniz.

Bebek Hemşiresi

Sevim Kuruçay Çam