Bebeklerin uyku pozisyonlarını ayarlarken henüz hareket kabiliyetlerinin yeterince gelişmediğini göz önünde bulundurmakta fayda vardır. Yüz üstü yatmalarını engelleyerek rahat nefes almalarını sağlayacak bir uyku şekli seçmek gerekir. Bebeklerin yatış şekilleri genel sağlıklarını korumak için olduğu kadar vücut gelişimleri açısından da önemlidir.
¨Bebek nasıl uyutulmalı?¨ sorusunun en önemli cevaplarından birisi de yataktaki eşyaların varlığıdır. Ebeveynler, bebeklerinin rahat etmesi için yataklarına bebek yastığı, battaniyesi ya da peluş oyuncak gibi eşyalar koyarlar. Ancak bebeklerin sağlıklı uyku uyuması için ihtiyaç duydukları şeyler yetişkinlerinkinden farklıdır. ¨Bebekler hangi pozisyonda yatmalı?¨ sorusunun cevabını öğrenerek sağlıklı ve rahat bir uyku ortamı oluşturulabilir.
Bebeklerde Uyku Pozisyonu Nasıl Olmalı?
UNICEF ve Amerikan Pediatri Akademisi, bebeklerin 1 yaşına kadar hem gece hem de gündüz uykularında mutlaka sırt üstü uyutulmalarını önerir. Sırt üstü pozisyonu bebeğin rahat nefes alabilmesini sağlar. Bu da ani bebek ölümü sendromu (ABÖS) riskini düşürür. Herhangi bir sağlık durumuna bağlı olarak farklı bir yatış pozisyonu önerilmesi durumunda doktor tavsiyesine uyulmalıdır.
Bebeklerin sağlıklı uyku uyuması için onları yan ya da karın üstü yatırmamaya dikkat etmek yeterli değildir. Uyku pozisyonu kadar bebeklerin nerede yattıkları ve etraflarında nelerin bulunduğu da önemlidir. Bebek yatağı hazırlarken dikkat edilebilecek konular şunlardır:
-
Bebek yatağında yastık, battaniye ve oyuncak bulunmamalıdır. Tüm bu eşyalar bebeğin yüzünün kapanmasına neden olabilir.
-
Yine yetişkinlerin tercihi göz önünde bulundurularak bebeklere çok yumuşak yatak seçimi yapılsa da yumuşak yataklar, bebeklerin daha kolay dönmelerini sağlayabilir. Yüzüstü dönmek de bebek sağlığı açısından risklidir. Bu nedenle bebekleri sert yüzeye sahip yataklarda yatırmak gerekir.
-
Bebeği hiçbir zaman gece boyu koltukta uyutmamak gerekir. Bebekler, dönmeye başladığı zaman koltuktan düşebilir ya da koltuk minderleri nedeni ile boğulma riski yaşayabilirler.
-
Bebekler 4 ila 6 aydan sonra dönmeye başlayabilirler. Bu dönemde dahi bebekler sırt üstü yatırılmalıdır. Vücut kontrollerini kazanabilmelerine destek olmak için gündüz uyanık olduklarında karın üstü zaman geçirmeleri sağlanabilir.
-
Bebeklerin yataklarında battaniye bulunmamalıdır. Battaniye, bebeğin yüzünü örtebileceği için güvenli değildir. Bir yaşından sonra dahi mümkünse battaniye yerine uyku tulumu giydirmekte fayda vardır. Battaniye kullanılan durumlarda ise püsküllü, ipli, fazla büyük battaniyeler örtmemeye dikkat edilebilir.
-
Bebek yatağı çarşafı sıkı sıkıya yatak kenarlarına sokulmalıdır. Böylece bebeğin çarşafı çekerek yüzünü kapatma riski önlenebilir.
-
Amerikan Pediatri Akademisi, ideal olarak bir yıl, en az da altı ay süresince bebeklerin ebeveynleri ile aynı odada, ebeveyn yatağına yakın bir yerde yatmasını tavsiye eder. Ancak güvenli bir uyku için bebekler anne baba arasında aynı yatakta yatırılmamalı, kendi beşiklerinde uyutulmalıdır.
Ayrıca bebeklerin rahat uykuya dalması için üstlerine çok kalın kıyafetler giydirmemeye özen gösterilebilir. Anne baba kendi giydikleri kıyafetlerden bir kat daha fazlasını bebeğe giydirebilirler.
Oda sıcaklığının ise ortalama 22-24 derece olması sağlanabilir. Sağlıklı bir uyku için de bebeğin yatacağı odada asla sigara içilmemesi, sigara içmiş kişilerin bulunmaması da oldukça önemlidir.
Uzm. Dr. Melis Bayram Şirinoğlu
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı