Bebeklerde Büyüme Ağrısı

Çocukları yetişkinlerden ayıran en önemli özellik, sürekli büyümeleridir. Zihinsel ve duygusal olduğu kadar fiziksel olarak da gerçekleşen bu büyüme ve gelişim süreci, bebeğin doğumundan sonraki ilk iki yılında çok hızlı gerçekleşir. Bu büyüme süreci ergenlik başlayıncaya kadar sabit ve çok hızlı olmayan bir şekilde devam eder. Bu dönem içinde bazı çocuklarda büyüme ağrıları görülebilir. Uzmanlar tarafından normal kabul edilen büyüme ağrıları, ebeveynleri endişelendirebilir, akıllarına bazı sorular getirebilir. Siz de bebeğinizin bu süreçte neler yaşayacağını merak ediyor, “Çocuklarda bacak ağrısı nedenleri nedir? ya da “Büyüme ağrısı nerelerde olur?” gibi pek çok sorunun cevabını öğrenmek istiyorsanız yazımızı okuyabilirsiniz.

Çocuklarda kas-iskelet sistemi gelişimi, büyümeye bağlı olarak süreklilik gösterir. Bu süreklilik içinde fiziksel aktivitelerle ilişkilendirilen bir takım ağrılı durumlar “büyüme ağrısı” olarak tanımlanır. Büyüme ağrıları her iki bacağı da etkileme eğilimindedir. Geceleri ortaya çıkar ve hatta çocuğu uykudan uyandırabilir. Geçici olan bu ağrılara büyüme ağrıları denilse de büyüme ağrılarının çocuğun büyümesinden kaynaklandığını gösteren kesin bir kanıt yoktur.

Büyüme ağrıları neden olur?

Büyüme ağrılarının tam olarak neyden kaynaklandığı bilinmese de uzmanların genel kanısı, gündüz aşırı kullanımdan kaynaklanan kasların gece büyüme ağrılarına neden olduğudur. Uzmanlara göre, büyüme ağrısı gün boyunca artan fiziksel aktiviteden kaynaklanır. Koşma, tırmanma ve atlama gibi aktivitelerin aşırı kullanımı, çocuğun kas-iskelet sistemi için zor olabilir. Çocuk gün içinde fiziksel olarak çok aktifse, mesela spor ve egzersiz yapıyor, koşuyor veya zıplıyorsa, bu yoğun aktivite çocuğun geceleri büyüme ağrıları yaşamasına neden olabilir. 

“Büyüme ağrıları çocuklarda boy uzatır mı?” sorusu ebeveynler tarafından çokça sorulur. Aslında doğal büyüme ve gelişme süreci ağrılı bir süreç değildir.  Çocukların fizyolojik boy uzaması ağrıya yol açmaz. Büyüme ağrılarının çocuğun boyunu uzattığına dair hiçbir kanıt olmadığını belirten uzmanlar, ağrıların hızlı büyüme veya büyüme atağı ile bir bağlantısı bulunmadığını vurgular. Artan fiziksel aktivite çocuğun kaslarının aşırı kullanımına yol açabilir ve bu da ağrı oluşturabilir.

Büyüme ağrısı vücudun hangi bölgelerinde görülür?

Büyüme ağrıları, çocuğunuzun uzuvlarını etkileyen ağrılardır. Genellikle bacaklarında, baldırlarında veya dizlerinin arkasında meydana gelir ve bacağın her iki tarafını da etkiler. Eklemlerde değil kaslarda hissedilir. Kalça, bel ve üst ekstremitelerde nadiren görülür. 

Büyüme ağrısı belirtileri nelerdir?

Büyüme ağrılarının belirgin bazı belirtileri bulunur. Hangi ağrının büyüme ağrısı olarak kabul edilmesi, hangi ağrının ise atlanmaması gerektiğinin ayrımına varmak çok önemlidir. Başka bazı hastalık ağrılarıyla karışma ihtimali olabileceği için, büyüme ağrılarını bilmek ve ona göre doktora danışmak gerekir.  

Çocuklarda büyüme ağrısı belirtilerinin başında şunlar bulunur;

• Genelde artmış fiziksel aktivite sonrası görülür.
• Genellikle her iki bacak da ağrır.
• Bazı çocuklar, büyüyen ağrı atakları sırasında karın ağrısı veya baş ağrısı yaşayabilir.
• Ağrı her gün oluşmaz.
• Ağrı, genellikle günün geç saatlerinde veya gece ortaya çıkar.
• Sabaha kadar kaybolur.
• Bazen çocuğu uykusundan uyandıracak kadar ağrı hissettirebilir.
• Birkaç dakikadan birkaç saate dek sürebilir.
• Eklem veya kemikte değil, kasta ağrı söz konusudur.

Büyüme ağrısı nasıl olur?

Büyüme ağrıları aktif çocuklarda daha sık görülür ve çok spor yaptıktan sonra ortaya çıkabilir. Bazen günlerce ağrı olmazken, bazen de tekrarlayabilir. Kramp veya ağrı şeklinde hissedilir. Ağrılar kramp şeklinde, derin, rahatsız edici bir tarzdadır. Sıklıkla çift taraflı ve simetriktir.

Büyüme ağrıları her çocuk için farklı hissedilir.  Ağrının derecesi hafif veya çok şiddetli olarak her çocukta farklılık gösterebilir. Bazı çocuklar büyüme sancılarını birkaç dakika, bazıları ise birkaç saat boyunca hissedebilir.  Bazı çocuklarda ağrı her gün ortaya çıkabilir. Bazı çocuklarda bütün gece boyu sürebilir. Ağrılar genellikle sabahları tamamen geçer. Bu ağrıyı yaşayan çocuklarda topallama, eklemlerde şekil bozuklukları, fiziksel aktivite kaybı ise görülmez.

Büyüme ağrısı kaç yaşında olur?

Büyüme ağrısı, 2-3 ila 12-13 yaşları arası çocuklarda daha sık görülür. Çocuklarda ergenlik çağına geldiğinde büyüme ağrıları durur, kaybolur.

Büyüme ağrıları nasıl tedavi edilir?

Büyüme ağrılarının özel bir tedavisi bulunmaz. Çocuğunuzun büyüme ağrılarını rahatlatmak için şu yöntemleri uygulayabilirsiniz;

• Çocuğunuzun fiziksel aktivitelerini azaltarak bir süre dinlenmesini sağlayabilirsiniz.
• Ağrıyan bölgeye hafifçe masaj yapabilirsiniz.
• Kramp giren bölgedeki kasları hafifçe gerdirerek rahatlatabilirsiniz.
• Kapalı bir sıcak su şişesi veya ılık bir havlu koyabilirsiniz.
• Fiziksel aktiviteleri yaparken rahat bir spor ayakkabı giymesini sağlayabilirsiniz.
• Yatmadan önce ılık bir banyo yaptırabilirsiniz.

Ağrı kötüleşirse veya başka semptomlar gelişirse çocuğunuzun mevcut durumu için doktorunuza başvurmalısınız.

Hangi durumda doktora gidilmelidir?

Büyüme ağrıları tipik olarak çocuğunuzun vücudunun her iki tarafında meydana gelir ve sabaha kadar kaybolması gerekir. Çocuğunuzun ağrısı vücudunun yalnızca bir tarafındaysa veya ağrıları gündüzleri kaybolmuyorsa, bu durum büyüme ağrısı olmayabilir. Büyüme ağrısı olarak kabul edilmemesi ve mutlaka bir doktora danışılması gereken belirtilerin başında şunlar gelir;

• Ağrı ile birlikte ateş ve halsizlik gibi farklı hastalık bulgularının olması,
• Ağrılı olan bölgede kızarıklık, ısı artışı, renk değişikliği, şişlik, morluk, solukluk oluşması,
• Ağrılı bölgeye dokunulduğunda aşırı hassasiyet hissedilmesi,
• Ağrıların dinlenme ya da rahatlatıcı yöntemlerle kaybolmaması,
• Ağrıların tek taraflı olması,
• Ağrının yürümeyi engellemesi veya topallamaya neden olması,
• Kaslardan ziyade eklemlerde hissedilmesi.

Tamamen normal olan büyüme ağrılarında endişe etmeye gerek yoktur. Ancak bu durumlar çocuğunuzda görülüyorsa mutlaka uzman bir doktor tarafından kontrol ve değerlendirme yapılması gerekir.

0-24 ay arasında hızla değişimlerini sürdüren bebeklerin bu evrelerini takip etmek, fiziksel gelişimlerinin farkına varmak ve motor becerilerini incelemek önemlidir. Hamilelikte bebek gelişimi ve doğum sonrası bebeğin büyüme evreleri ile ilgili merak ettiğiniz her şey için İlkadımlarım Bebek Gelişimi kategorimizi inceleyebilirsiniz.