Bebeklerde İdrar Yolu Enfeksiyonu Neden Olur, Belirtileri Nelerdir?

İdrar yolu enfeksiyonu, bebeklerde sıkça karşılaşılabilen bir sağlık sorunudur. Ancak ebeveynler tarafından kolay ayırt edilemeyebilir. Bu nedenle öncelikle ¨Bebeklerde idrar yolu enfeksiyonu olduğu nasıl anlaşılır?¨ sorusunun cevabına değinerek ebeveynlere yardımcı olmak isterim.

Bebeklerde İdrar Yolu Enfeksiyonu Belirtileri Nelerdir?

Bebekler kendilerini konuşarak ifade edemedikleri için bazı hastalıkların varlığının anlaşılması daha güç olabilir. Bu hastalıklardan biri olan idrar yolu enfeksiyonu da çoğu zaman yalnızca ateş, huzursuzluk, iştahsızlık gibi bulgulardan biri veya birkaçı  ile kendini belli edebilir. Hastalığın daha belirgin bir şekilde gözlemlenebilen belirtileri ise şunlardır:

• Kusma

• Beslenmeyi reddetme

• İdrar yaparken ağlama

• İdrarda kan bulunması

• Ayına göre az kilo alma

• Normalden fazla uykulu olma hali

Bu belirtilerden bir veya birkaçı bebeklerde gözlemlendiği takdirde doktora başvurulmalıdır. Ancak bu semptomların başka bir sağlık sorununa bağlı olarak da ortaya çıkabildiğini hatırlamakta fayda vardır. 

Nedenleri Nelerdir?

İdrar yolu; böbrekler, üreter (böbreklerle idrar torbasını birleştiren tüp), üretra (dış idrar kanalı) ve mesaneden (idrar kesesi) oluşur. Kan böbreklerden geçerken filtrelenir. Filtreleme sonucu oluşan atıklar ile idrar oluşur. Oluşan idrar üreterlerden mesaneye geçer.  Bakteriler; ya kan yoluyla; böbrekler, üreter veya mesaneye giderek enfeksiyona neden olabilir, Ya da daha sık görülen şekliyle dış genital organlardan yukarı doğru çıkarak enfeksiyona sebep olabilir. 

Bebek bezi hijyeni sağlanmadığında ya da kız bebeklerin poposu arkadan öne doğru silindiğinde bakteriler idrar yoluna girip enfeksiyona neden olabilir. Bebeklerde idrar yolu enfeksiyonu riskini en aza indirmek için şu konulara dikkat edilebilir:

• Bebeğin bez bölgesi sabun içeren bir mendille silinmemelidir. Bez bölgesi, saf pamuk ve su ile temizlenebilir.

• Bebeklere köpük banyosu yaptırılmamalı, yıkandıkları küvete sabun ve şampuan gibi maddeler dökülmemelidir.

• Ek gıdaya geçen bebeklere ayına uygun miktarlarda su içirilmelidir.

• Bebek bezinin sıkça değiştirilmesine özen gösterilmelidir.

İki yaşına gelip tuvalet alışkanlığı kazanmaya başlayan çocuklara ise bazı alışkanlıklar kazandırılabilir:

• Günde en az üç saatte bir tuvalete gitmeleri sağlanabilir.

• Kız çocuklarına önden arkaya doğru temizlenmeleri öğretilebilir.

• Banyo yaptıktan sonra tuvalete gitme alışkanlığı kazandırılabilir.

• Pamuklu iç çamaşırı giymelerine dikkat edilebilir.

Bebeklerde İdrar Yolu Enfeksiyonu Tedavisi Nasıldır?

İdrar yolu enfeksiyonu tespiti için bebeklerden idrar numunesi alınarak idrar kültürü tahlili yapılır. Tanısı konulan hastalığın tedavisinde bebeğin genel sağlık durumu da göz önüne alınarak antibiyotik tedavisi uygulanabilir. 

 İdrar yolu enfeksiyonu geçirmiş her çocuğa en az bir kez mutlaka böbrek ultrasonu çekilmelidir.

Tedavi şekli ya da süresi ile ilgili karar sadece doktor muayenesi ile verilebilir. İdrar yolu enfeksiyonu, genellikle kolay tedavi edilen bir hastalıktır. Olağan dışı bir durum farkettiğiniz ya da şüphelendiğinizde mutlaka takipli olduğunuz çocuk hekimine başvurmalısınız.

Dr. Özge Akça