Bebeklerde Kalça Ultrasonu Ne Zaman Yapılır?

Ülkemizde her 1000 bebekten ortalama 5 ila 15’inde gelişimsel kalça displazisi yani gelişimsel kalça displazisi görülür. Erken tanı konulduğu takdirde ise bebeklerde kalça çıkığının tedavisi genellikle mümkündür. Bu nedenle tüm yenidoğanlara kalça ultrasonu çekilir. Ebeveynler, yenidoğan tarama testleri içerisinde yer alan kalça ultrasonu ile ilgili bilgi alarak bebeklerinin hayata sağlıklı adımlar atmasına yardımcı olabilirler.

Kalça Ultrasonu Neden Çekilir?

Ebeveynler kimi zaman bebekte herhangi bir sağlık sorunu görmedikleri halde neden ultrason çekilmesi gerektiğini sorgular. Ancak henüz yürümediği için bebeklerde kalça çıkığının aile tarafından fark edilmesi mümkün olmayabilir. Kalça çıkığı tedavi edilmediği takdirde ise ileriki yıllarda çocuğun hareket kabiliyetini kısıtlayabilir.

Yaygın olarak rastlanan kalça displazisi  riskini değerlendirmek ve gerekli hallerde tedaviye başvurmak için her bebeğin bu taramadan geçirilmesi gerekir. Ultrason, bebeğe herhangi bir yan etkisi bulunmayan, ses dalgalarından faydalanılan bir görüntüleme yöntemidir. Kalça ultrasonunun çekilme nedenleri ise şunlardır:

• Kalça ekleminin normal şekilde gelişip gelişmediğini anlamak 

• Kalça çıkığı bulunup bulunmadığını değerlendirmek

• Ailede kalça çıkığı öyküsü bulunması durumunda riski tespit etmek

Ayrıca bebeğin makat pozisyonunda doğması nedeniyle kalça çıkığı gelişme ihtimalini gözlemlemek için de kalça ultrasonu çekilir. 

Bebeklerde Kalça Ultrasonu Ne Zaman Çekilir?

Bebekler, doğumu takip eden 72 saat içerisinde çocuk doktoru tarafından muayene edilir. Fiziksel muayenede herhangi bir soruna rastlanmadığı takdirde bebekler 1. ayı doldurduktan sonra kalça ultrasonu çekilir. Erken teşhis ve tedavinin mümkün olması için bebekler mutlaka 4  aylık olana kadar kalça ultrasonu çekilmelidir. 

Ultrason Öncesi Hangi Hazırlıkları Yapmak Gerekir?

Daha sakin olması için ultrason çekimi öncesi bebekler emzirilebilir. Çekim esnasında ise ebeveynler bebeğin yanında bulunup onunla konuşarak kendisini güvende hissetmesini sağlayabilir. Böylece bebeğin ağlayıp hareket etmesi önlenebilir.

Çekim öncesi herhangi bir tıbbi hazırlık yapılmaz. Bebeğin kıyafetlerinin bir kısmı çıkarılabilir. Aile, ultrason esnasında kullanılan jelin değme ihtimaline karşılık yanlarında yedek bebek bezi bulundurulabilir. 

Bebeklere Kalça Ultrasonu Nasıl Yapılır?

Bebek sırt üstü ya da yan tarafına doğru yatırılır. Radyoloji ya da sonografi uzmanı, bebeğin kalçasına ses dalgalarının iletilmesine yardımcı olan bir jel sürer. Ses dalgaları gönderen bir cihaz, jelin sürüldüğü bölgede gezdirilir. Ses dalgalarının geri dönüşü cihaz tarafından analiz edilerek görüntü elde edilir.

Kalça ultrasonu çekiminde radyasyon kullanılmaz. Bebek hiçbir ağrı hissetmez. Yenidoğan kalça ultrasonu prosedürü yaklaşık 20 dakika sürebilir. 1-2 gün içerisinde alınabilen sonuçlarda yer alan değerler ise çocuk doktoru tarafından değerlendirilir. 

Özetle doktor tarafından önerilen süre içerisinde mutlaka bebeklerin kalça ultrasonunun çekilmesi gerekir. 4-6. ayına kadar kalça çıkığı tanısı konulan bebekler atel kullanımı gibi kolay yöntemlerle tedavi edilebilir. 4-6. aydan sonra ise bebeklerde tedavi daha güçleşip cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyulabilir. Yenidoğan bebeğinize ne zaman kalça ultrasonu çekileceği bilgisini edinmek için takipli olduğunuz çocuk doktorunuza danışınız. 

Dr. Özge Akça