Hamilelikte Karpal Tünel Sendromu Nedir?

Halk arasından el bileğinde sinir sıkışması olarak bilinen karpal tünel sendromu, bilekten geçen sinirlere baskı yapılması sonucu oluşan ağrılı bir el rahatsızlığıdır. Koldaki median sinirinin bilekte baskıya uğramasıyla oluşan karpal tünel sendromunun en sık görüldüğü gruplarından biri de anne adaylarıdır. Hamilelikte Karpal Tünel Sendromu, gebelikle ilişkili hormonlar nedeniyle anne adayının vücudunda genel sıvının tutulması ve sinirin sıkışmasıyla nedeniyle oluşur. Hamileliğin genellikle son 3 ayında daha çok görülen karpal tünel sendromu, genellikle doğumdan kısa bir süre sonra geçer.

Hamilelikte Karpal Tünel Sendromunun Nedenleri

El bileğinde karpal tünel adı verilen, dokuz adet tendonun ve bir adet sinirin geçtiği bir tünel bulunur. Karpal tünel sendromu, işte bu tünelin içinden geçen median sinirinin sıkışması sonucu ortaya çıkan bir rahatsızlıktır.  Karpal tünel sendromunun birçok nedeni olabilir. Bunların başında da bileğin içinde şişmeye neden olan durumlar ile tekrarlayan el hareketleri, hamilelik ve artrit gelir.

Hamilelikte karpal tünel sendromunun ise en önemli nedeni, vücudun daha fazla sıvı tutup şişerek anne adayının karpal tünelini sıkıştırmaya başlamasıdır. Hamilelik, anne adayının bilekleri de dahil olmak üzere vücudunun her yerinde şişmeye ve sıvı birikmesine neden olabilir. Bu şişme de bilekteki karpal tüneli sıkıştırıp rahatsızlığın yaşanmasına yol açabilir.

Hamilelikte Karpal Tünel Sendromunun Belirtileri

Hamilelikte karpal tünel sendromunun en yaygın semptomları arasında ellerde ve bazen kolda karıncalanma, uyuşma ve ağrı yer alır. Ellerde ve parmaklarda karıncalanma ile birlikte iğne batması hissi de yaşanır. Genellikle ağrı ve uyuşmalar avuç içinde, baş parmak ile işaret parmağı ve orta parmakta görülür. Bunların yanı sıra anne adayı ellerinde güçsüzlük yaşayabilir, yumruk yapması veya bir nesneyi kavraması zorlaşabilir.

Hamileliğiniz sırasında karpal tünel sendromunun erken evrelerinde iseniz, gün boyu kullandıktan sonra akşamları ellerinizde ağrı ve uyuşmayı fark edebilirsiniz. Daha çok kullandığınız baskın elinizin etkilenme olasılığı yüksek olsa da her iki elinizde de hamilelikte karpal tünel sendromunun belirtilerini hissedebilirsiniz.

Genellikle yoğun olarak üçüncü trimester sırasında görülen hamilelikte karpal tünel sendromunun belirtileri arasında şunları yaşayabilirsiniz;

• Küçük parmak dışında kalan parmaklarınızda karıncalanma ve uyuşma
• Bileğinizden kola doğru ani ve keskin ağrı
• Kol ve omzunuza yayılan veya yansıyan ağrı
• Parmaklarınızda yanma hissi
• Elinizde bölgesel şişlik ve kramplar
• Baş parmağınızda güç kaybı
• Uykudan el ve bilek ağrısı ile uyanma
• Azalmış kavrama kuvveti ve el becerisi kaybı

Özellikle geceleri artan ağrı, yanma hissi ve uyuşma nedeniyle uyku kalitenizi olumsuz etkileyebilecek kadar uyku bozuklukları yaşayabilirsiniz. Hamilelik döneminde karpal tünel sendromu belirtileriniz varsa mutlaka doktorunuza başvurmalısınız. Rahatsızlığa neden olan belirtilerinizi azaltmak ve önlemek için doktorunuzdan tedavi ile ilgili öneriler alabilirsiniz.

Kimler Hamilelikte Karpal Tünel Sendromu Riski Altındadır?

Karpal tünel sendromu, hamilelikte özellikle el bileğini zorlayarak kullanan veya kullanmak zorunda kalan anne adaylarında daha sık görülür.  Güçlü veya tekrarlayan el ve parmak hareketleri gerektiren işler yapan anne adayları, hamilelikte karpal tünel sendromuna özellikle duyarlıdır. Bilgisayar kullanan, el işi yapan veya el bileğini zorlayıcı hareketler yapan anne adaylarının hamilelikte karpal tünel sendromu görülme riski daha yüksek olabilir. 

Hamilelikte Karpal Tünel Sendromu Teşhisi

Hamilelikte karpal tünel sendromunun teşhisi, yaşadığınız semptomlara ve doktorunuzun fiziki muayene ve değerlendirmesine göre konur. Muayene sırasında doktorunuz el bileğinizi hareket ettirerek, hassasiyetinizi kontrol edebilir.

Ancak kesin tanı için bazı özel testler de yapılabilir. Elektromiyografi (EMG) testiyle, sinirlerinizin elektriksel aktivitesi ölçülür ve sinir sıkışmanızın şiddeti belirlenir. Ayrıca sinir iletim hızı testi de uygulanabilir.

Tanı ve tedavinin gecikmesi, gebelik sırasında ve sonrasında yaşam kalitenizi etkileyebilecek sıkıntılara yol açabilir. Zamanla ellerinizde ve bileklerinizde güç ve hareket kaybı yaşayabilirsiniz. Bu nedenle, karpal tünel sendromunuzun olabileceğini düşünüyorsanız doktorunuza başvurmanız önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, semptomlarınızı hafifletmeye ve günlük yaşam kalitesinizi artırmaya yardımcı olacaktır.

Hamilelikte Karpal Tünel Sendromunun Tedavi Yöntemleri

Hamilelikte karpal tünel sendromunun tedavisi için en doğru yönlendirmeyi doktorunuz yapacaktır. Semptomlarınızı değerlendiren doktorunuz, hamileliğinizi göz önüne alarak sizin için en uygun tedavi önerilerinde bulunabilir.

Hamilelikte karpal tünel sendromu tedavisinde semptomları hafifletmeye yönelik genellikle cerrahi dışı yöntemler uygulanır. Bunların başında şunlar gelir;

• Dinlenmek
• Soğuk kompres uygulamak
• Bilek ateli takmak
• Egzersiz yapmak
• Fizyoterapi
• Ağrı azaltıcı ilaç kullanımı

Cerrahi tedavi ise hamilelikte genellikle son çare olarak düşünülür. Çünkü bu rahatsızlık hamilelik nedeniyle oluşur ve genellikle hamilelikten sonra semptomlar kaybolur. Bu nedenle hamilelikte karpal tünel serbestleştirme ameliyatı ancak anne adayını çok şiddetli ve günlük yaşamını ciddi şekilde etkilediği bir durum varsa yapılabilir.  Cerrahi tedavi ve ameliyatla ilgili en doğru karar için uzman bir doktora danışılmalıdır.

Ağrı Yönetimi: Hamilelikte Güvenli Yöntemler

Hamilelikte karpal tünel sendromu yaşıyorsanız el ve bileğinizde ağrı ve uyuşma hissetmeniz normaldir. Rahatsızlığın diğer semptomlarını da hissediyorsanız doktorunuzun yönlendirmesiyle ağrınızı yönetmek için hamilelikte şu güvenli yöntemleri uygulayabilirsiniz;

• Bu dönemde semptomlarınızı kötüleştiren aktivitelerden kaçınmak oldukça önemlidir. Bu nedenle bileğinizi nötr pozisyonda tutmaya çalışın.
• Bileğinizi sık sık bükmek veya aşırı hareket ettirmekten kaçının.
• Elinizi mümkün olduğunca dinlendirin. Çalışırken ağrınıza sebep olan el ve bilek hareketleri yapıyorsanız sık sık mola verebilirsiniz.
• Ev işleri ve ağır kaldırma gibi aktivitelerinizi sınırlayın.
• Yoğun şekilde bilgisayar kullanıyorsanız bilek destekli mouse ped kullanmayı tercih edebilirsiniz.
• Bir fizyoterapistin tavsiyesiyle el ve koldaki kasları esnetmek ve güçlendirmek için özel egzersizler yapabilirsiniz. Bilek ve parmaklarınıza yönelik yapacağınız germe ve güçlendirme egzersizleri, sinir üzerindeki baskıyı hafifletebilir.
• Ödemi azaltmak için bilek bölgenize 10-15 dakika boyunca soğuk kompres uygulayabilirsiniz.
• Bileğinizi düz bir pozisyonda tutacak bilek ateli ya da el bileği bandajı kullanabilirsiniz.
• Vücudunuzun sıvı tutmasını engellemek için tuz tüketimini azaltmalısınız.

Karpal tünel sendromu, hamilelik sürecinde görülebilen bir rahatsızlıktır. Hamilelikte güvenli tedavi yöntemleriyle bu rahatsızlığınızı yönetebilir ve daha rahat bir hamilelik dönemi geçirebilirsiniz. Herhangi bir tedavi yöntemine başlamadan önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız.

Karpal Tünel Sendromu ve Gebelik Sonrası Durum

Hamilelik sırasında hormonal değişimler nedeniyle ortaya çıkan karpal tünel sendromu, genellikle doğum sonrası kendiliğinden düzelir. Çoğu durumda karpal tünel sendromu, doğumdan sonra hormon seviyelerinin normale dönmesiyle birlikte kendiliğinden geçer. Ancak bazı durumlarda belirtiler devam edebilir ve doktorun tavsiyesine bağlı olarak doğumdan sonra cerrahi müdahale gerekebilir. Hamilelikte karpal tünel sendromu yaşıyorsanız, doğum sonrasında rahatsızlığınız geçse de geçmese de kontrol için doktora başvurmalısınız. Karpal tünel sendromunun tamamen iyileşmesi zaman alabileceği için doktorunuzun önerilerine uymanız ve düzenli olarak kontrole gitmeniz önemlidir.

Hamilelikte Karpal Tünel Sendromunun Önlenmesi

Hamileliğin getirdiği değişimler nedeniyle oluşan karpal tünel sendromunu tamamen önlemeniz mümkün olmayabilir. Ancak şu önlemleri alarak hamilelikte karpal tünel sendromu yaşama riskini azaltabilirsiniz;

• Aktivitelerinizi değiştirerek ellerinizi veya bileklerinizi aşırı kullanmamaya çalışın.
• Bileğinizle ilgili tekrarlayan hareketleri azaltın.
• Gece uyurken bileklerinizi destekleyen bir yastık veya splint kullanın.
• Bilgisayarda çalışırken veya kitap okurken bileklerinizi düz tutmaya özen gösterin.
• Ağır eşyalar kaldırmaktan kaçının.
• Vücudunuzdaki sıvı miktarını dengelemek için bol su için.
• Dengeli ve sağlıklı beslenerek vücudunuzun ihtiyaçlarını karşılayın.
• Eklemlerdeki basıncı artırarak karpal tünel sendromunu tetikleyebileceği için aşırı kilo almamaya özen gösterin.
• Vücutta su tutulmasına neden olan tuz tüketimini sınırlandırın.

Hamilelikte Karpal Tünel Sendromu Hakkında Sık Sorulan Sorular

Karpal tünel sendromu sadece hamilelikte mi görülür?

Karpal tünel sendromu hamilelikte yaygın olsa da 40 ila 60 yaş arası kadınlarda, 70 yaş üstü kişilerde, artritli kişilerde, hızla kilo alan kişilerde, işlerinde ellerini sürekli kullanan insanlarda ortaya çıkabilir.

Hamilelik sırasında bilek desteği takmak faydalı olur mu?

Hamilelik sırasında karpal tünel sendromu rahatsızlığınızı azaltmak için bilek desteği kullanabilirsiniz. Bileğinizi düz tutmak için bilek ateli faydalı olabilir. Ağrılarınız özellikle geceleri uyku sırasında yoğun olabilir. Hem semptomları hafifletmek hem de bileğinizi bükmeden uyumak için bilek desteği takabilirsiniz. Bu destek, bileğinizi düz bir pozisyonda tutarak median sinir üzerindeki baskıyı azaltabilir.

Karpal tünel sendromu tedavi edilmezse ne gibi sorunlara yol açabilir?

Karpal tünel sendromu tedavi edilmezse, semptomlarınız kötüleşebilir. Elinizdeki kaslar zayıflayabilir ve bu nedenle kolunuzu hareket ettirmeniz ve nesneleri tutmanız zorlaşabilir. Baskı nedeniyle sinir hasarını gösteren karıncalanma hissi, eklem ağrılarınız günlük aktivitelerinizi olumsuz etkileyebilir. Gece ağrısı, özellikle üçüncü trimesterde uyku kalitenizde önemli bozulmalara neden olabilir.

Doğumdan sonra karpal tünel sendromu geçer mi?

Doğumdan sonra karpal tünel sendromunuz kendiliğinden geçebilir. Karpal tünel sendromu semptomları, doğumdan sonra neredeyse tamamen geri dönüşümlüdür. Düzenli hormonal duruma dönüşe, sıvı tutulumunun azalmasına ve etkilenen üst ekstremitenin normal kullanımına bağlı olarak doğum yaptıktan sonraki ilk haftalardan yaklaşık üç yıla kadar iyileşme yaşayabilirsiniz. Hastalığınızın gerilemesi, eğer ilk kez doğum yaptıysanız daha hızlı olabilir.

Nadiren, doğum sonrasında karpal tünel sendromu semptomları devam edebilir. Hastalığın doğum sonrası devam etmesi, başlangıcı gebeliğin ilk iki trimesterinde meydana geldiğinde ve depresyon benzeri bozukluklarla ilişkiliyse daha sık gözlenmiştir. Doğumdan sonra karpal tünel sendromu semptomlarınız devam ediyorsa, doktora başvurarak tedavi seçeneklerini değerlendirebilirsiniz.

Hamilelikte Karpal Tünel Sendromu Nedir? sorunuzun yanıtını ayrıntılarıyla aldıktan sonra hamilelik dönemi hakkında yaşayacağınız değişimleri, bu süreci en iyi ve sağlıklı şekilde atlatmanın püf noktalarını öğrenmek için İlk Adımlarım Hamilelik kategorisindeki içeriklerimizi inceleyebilirsiniz.