Hamilelik sürecinizde hem sağlığınıza hem de beslenmenize odaklandığınız bir dönem içindesiniz. Bu dönemi rahat ve sağlıklı şekilde geçirmek için nasıl besleneceğiniz kadar hangi takviyeleri nasıl alacağınız da oldukça önemli. Peki pek çok anne adayı gibi siz de hormonal ve fiziksel olarak ciddi bir değişimden geçen vücudunuzun, vitamin ve besin takviyeleri gibi kolajene de ihtiyacı olup olmadığını merak ediyor musunuz? Eğer cevabınız ‘evetse’ hamilelikte kolajen kullanımının ne kadar güvenli olduğunun, hamilelikte kolajen takviyelerinin potansiyel risklerinin neler olduğunun detaylarını yazımızda bulabilirsiniz.
Kolajen Nedir?
Vücudumuzda en çok bulunan protein olan kolajen, cildimiz ile kaslarımızın, kemiklerimizin, tendon ve deri, kıkırdak gibi diğer bağ dokularımızın birincil yapı taşıdır. Dokularımızın güçlü ve esnek olmasına, esnemeye karşı dayanıklılığına yardımcı olan kolajen, yaralanma sonrası iyileşmeye de olumlu etkisiyle vücudun sağlıklı işleyişinde önemli rol oynar.
Kolajen; karbon, oksijen ve hidrojenden meydana gelir. Çoğunlukla tendonlar, bağlar ve deri gibi fibröz dokuların yanı sıra kornea, kemik, kan damarları, kıkırdak, omurlar arası disk ve sindirim sisteminde de bol miktarda kolajen bulunur.
Peki kolajeni en çok hangi gıdalardan alabiliriz? Vücudumuzda doğal olarak bulunan kolajeni, doğal yollarla besinlerden sağlamamız mümkün. Kolajen çoğunlukla et ve balık gibi bağ dokusu içeren hayvan etlerinde bulunur. Kümes hayvanları, kırmızı et, yumurta, süt ürünleri, baklagiller, kabuklu yemişler ve tahıllar gibi protein açısından zengin gıdalardan çeşitli ve dengeli beslenerek, kolajen için belirli yapı taşlarını elde edebilirsiniz.
Kolajen içeren besinleri tüketmek, doğrudan kolajeni cildinize ve vücudunuza almanızı sağlamaz. Vücudunuz, kolajen içeren besinleri aldıktan sonra sindirir ve proteinleri sentezler. Yani kolajen vücudunuza giren proteinin, amino asitlere parçalanmasıyla üretilmiş olur.
Kolajen Takviyesi Nedir?
Her insanın vücudu doğal olarak kolajen üretir ancak bu üretimin miktarı yaşla birlikte azalmaya başlar. Özellikle 20'li yaşların ortasından itibaren vücutta yavaş yavaş kolajen kaybı oluşur. Yaş alan vücudun daha az ürettiği kolajenin kalitesi de genç vücutlardaki kadar yüksek değildir.
İşte kolajen takviyesi vücudun doğal olarak kolajen yapmasına yardımcı olmak için ihtiyaç duyduğu hammaddeleri sağlar. Vücudun kolajen üretimi için yeterli içeriğe sahip olmadığı durumlarda besin takviyeleri ile bu durum telafi edilebilir.
Kolajen takviyeleri, genellikle tablet, kapsül, toz veya sıvı formunda bulunan ve kolajen proteini içeren ürünlerdir. Kolajen takviyelerinin çoğu balık ve hayvan kıkırdağı, kemik ve derinin yanı sıra yumurta kabuklarından yapılır ve bunlar daha sonra suyla parçalanır. Bu durum, vücudun kolajeni emmesini kolaylaştırır.
Kolajenin farklı tipleri vardır ve farklı dokularda farklı yoğunlukta bulunur. Bilim adamları 28 tip kolajen tanımlasalar da ancak dört ya da beş tanesi genellikle besin takviyelerinde kullanılır. Moleküllerin nasıl bir araya getirildiğine, eklenen hücre bileşenlerine ve kolajenin vücudun neresinde kullanıldığına göre kolajenler farklılık gösterir.
Hamileyken Kollajen Takviyeleri Almak Güvenli mi?
Hamilelik anne adayının kendine ve bebeğine özen göstermesi gereken özel bir dönem. Bu dönemde beslenmeden, alınan takviyelere kadar her konuda dikkatli ve özenli olunması da oldukça önemli.
Hamilelik döneminde bazı anne adayları kolajenin, cilt elastikiyetini artırma özelliğine sahip olması nedeniyle gebelik döneminde kullanmayı ve böylece cilt çatlaklarının önüne geçmeyi isteyebilir. Ancak uzmanların hamilelik sırasında kolajen takviyesi almanın güvenli olup olmadığı konusundaki görüşleri farklılık göstermektedir. Bazıları kolajen takviyelerinin hamilelik sırasında alınmasının uygun olabileceğini, bazıları ise güvenli olmadığını belirtir. Genel olarak sağlıklı yetişkinler için güvenli oluşu ve zararlı yan etkisi bulunmadığı kabul edilse de hamileler için bu durumu destekleyen çok fazla bilimsel çalışma bulunmamaktadır.
Kolajen takviyesinin hamile kadınlar üzerindeki etkilerine ilişkin çok sınırlı araştırma olduğundan, hamileyken kolajen takviyesi almanın güvenli olup olmadığı ve yararları konusunda sağlık uzmanına danışmak en iyisidir. Anne adayları, ‘Hamileyken kolajen takviyeleri almak güvenli mi?’ sorusunun en doğru yanıtı için doktorunun tavsiye ve görüşüne danışabilir.
Hamile Kadınlar İçin Güvenli Bir Şekilde Kolajen Takviyesi Nasıl Yapılır?
Her insan gibi anne adaylarının da vücudu doğal olarak kolajen üretir. Bu üretimi de destekleyecek pek çok doğal besin kaynağı bulunur. Bu nedenle hamile kadınlar için güvenli bir şekilde kolajen takviyesi için en iyi kaynak, doğal besinler olabilir.
Kolajen en fazla sığır eti, kümes hayvanları, balıklarda, özellikle de bu hayvanların derilerinde, kemiklerinde, tendonlarında ve bağlarında, kemik suyu ve yumurtada yer alır. Eğer hamilelik döneminde güvenli bir şekilde kolajen takviyesi düşünüyorsanız, kolajen açısından zengin gıdalar yemenin yanı sıra vücudun kolajen üretimini artıran çeşitli hayvansal ve bitki bazlı gıdalar da tüketebilirsiniz. Protein, C vitamini, çinko ve bakır gibi bazı temel besinler de vücudunuzun kolajen yapı taşları olarak hizmet eder. Bu nedenle beslenme düzeniniz içinde kolajen miktarı yüksek olan bu besinleri içeren gıdalara da yer verebilirsiniz. Böylece vücudunuzun kolajen üretimini destekleyebilirsiniz.
Hamilelik sırasında alınan her takviye, hamilelik sürecini etkileyebilir, anne ve bebeğin sağlığı üzerinde potansiyel etkilere neden olabilir. Siz ve bebeğiniz için güvenli bir kolajen takviyesi almak istiyorsanız, uygun olanları ve kullanımı konusunda doktorunuza danışabilirsiniz. Hamilelik döneminizde herhangi bir takviye kullanmadan önce mutlaka doktorunuzla konuşmalısınız.
Hamilelikte Kollajen Takviyelerinin Potansiyel Riskleri
Kolajen takviyeleri, genellikle cilt sağlığını desteklemek, eklem sağlığını iyileştirmek, kemiklerin gücünü artırmak ve genel bağ dokusu sağlığını desteklemek amacıyla kullanılır. Kolajen takviyeleri ile ilgili araştırmaların amacı genelde cilt yaşlanması, yara iyileşmesi, kemik sağlığı ve yüksek kolesterol gibi bazı sorunların tedavisi için yapılmaktadır. Özellikle bazı çalışmalar, kolajenin cildin nemini, pürüzlülüğünü ve elastikiyetini artırmaya yardımcı olabileceğini gösterirken, çoğu denemenin sonucu en azından orta derecede olumlu bulunmuştur. Ancak uzmanlar, takviyelerin etkinliği ve güvenliği konusunda kesin sonuçlar çıkarabilmek için daha fazla bilimsel araştırmaya ihtiyaç olduğuna, kolajen takviyelerinin işe yaradığını destekleyen kesin çalışmaların eksikliğine de dikkat çekmektedir.
Kolajen takviyesi hamilelik döneminde risk faktörü oluşturabilir. Hamilelik sırasında kolajen takviyelerinin güvenliğini belirlemedeki ana zorluklardan biri, mevcut araştırma miktarının sınırlı olmasıdır. Kolajen takviyesinin hamile kadınlar üzerindeki etkilerine ilişkin çok az araştırmanın mevcut olması, hamilelik sırasında kolajen takviyeleri hakkında özellikle dikkatli olmayı gerektirebilir.
Hamilelikte kolajen takviyelerinin potansiyel riskleri arasında şunlar yer alabilir;
- Piyasadaki her kolajen takviyesi aynı şekilde üretilmez; hepsi aynı içerikleri veya potansiyel katkı maddelerini taşımaz. Ayrıca kolajen takviyelerinin piyasada değişen kalite standartlarına sahip olabileceği unutulmamalıdır. İçeriğini bilmeden takviye almak, hamilelik sırasında istenmeyen etkilere neden olabilir.
- Kolajenin kaynağının, hangi besinden üretildiği çok önemlidir. Bazı insanlar kollajene karşı alerjik olabilir. Hamilelik sırasında alerjik reaksiyonlar daha ciddi sonuçlara yol açabilir.
- Kolajen takviyeleri genellikle bağ dokusu, kemikler ve inek, tavuk ve balığın diğer kısımlarından yapılır. Zararlı olabilecek toksinler ve ağır metaller içermesi halinde bu durum hamilelik sırasında anne veya bebeğin sağlığına zarar verebilir.
- Hamilelik sırasında kullanılan diğer ilaçlar veya takviyelerle kolajen takviyelerinin olası etkileşimleri hakkında yeterli bilgi bulunmamaktadır.
Kolajen takviyesinin içeriğinin ne olduğu kadar, ne kadar kullanılması gerektiğini de bilmek önemlidir. Doktorunuz size hamilelik döneminde uygun olanları ve onların kullanımı konusunda tavsiyelerde bulunabilir. Hamileyken kolajen takviyesi almanın riskleri ve yararları konusunda doktorunuza danışmanız en iyisidir.