Yenidoğan Bebek Gelişimi 

Yenidoğan (neonatal) döneminde ebeveynlerin akıllarında birçok soru işareti bulunur. Oysa bebek gelişim aşamalarına işaret eden kilometre taşlarının neler olduğu öğrenilerek daha rahat bir ebeveynlik süreci geçirilebilir. Bu aynı zamanda anne babanın, bebeklerinin sağlıklı gelişimini takip edebilmelerine de imkan tanır. Yenidoğan bebek gelişimi ile ilgili bilinmesi gereken konular ise şunlardır: 

Yenidoğan Bebek Kilosu Ne Olmalı? 

Kız bebekler doğumda 3.2 kilogram, yenidoğan erkek bebekler ise 3.3 kilogram olabilirler. Ancak bunların ortalama değerler olduğunu, birçok faktöre göre değişebileceğini bilmekte fayda var.  

Örneğin beklenen doğum tarihinde ya da sonrasında dünyaya gelen bebekler, erken doğan bebeklere göre daha kilolu olabilir. Hamilelik sırasında anne adayının sağlık durumu, beslenmesi veya bebekte sağlık sorunu bulunması gibi durumlar da doğum kilosunu etkileyebilir. 

Yenidoğanların doğumu takip eden 3 - 5 gün içerisinde vücut ağırlığının yaklaşık %10’unu kaybetmesi normaldir. İki hafta içerisinde bebekler tekrar doğum kilolarına ulaşırlar. Bebeklerin doğum kilosunun %12’sinden fazlasını kaybettiği gözlemlendiği zaman ise doktora başvurulmalıdır. ¨Yenidoğan bebek ilk bir ayda kaç kilo alır?¨ sorusunun cevabı ise yine ortalama değerler ile verilebilir: 

• Yenidoğan kız bebekler 1 haftalık olduklarında 3.3 kg, 2 haftalıkken 3.6 kg, 3 haftalıkken 3.8, 4 haftalıkken 4.1 kg’ye ulaşabilirler. 

• Yenidoğan erkek bebek kilosu 1 haftalıkken 3.5 kg, 2 haftalıkken 3.8 kg, 3 haftalıkken 4.1 kg, 4 haftalıkken 4.4 kg olabilir.  

Yenidoğan bebek boyu ise kızlarda ortalama 49.1 cm, erkek bebeklerde 49.9 cm’dir. 

Yenidoğan Bebek Gelişim Aşamaları Neler? 

“Hafta hafta yenidoğan bebek gelişimi” de anne babaların merak ettiği konular arasındadır. Ancak bu dönemi, hafta hafta değil de bebekler yaklaşık bir aylık olana kadar yani tüm yenidoğan sürecini ele alarak değerlendirmekte fayda vardır. Yenidoğan bebeklerin gelişim özellikleri şunlardır: 

• Yenidoğan bebekler; siyah, beyaz ve gri tonları ayırt edebilirler. Kol ile yüz arasındaki yani yaklaşık 20-25 cm’lik mesafeyi görebilirler. Beyin gelişimine paralel olarak görme duyuları da gelişir. Yaklaşık 8 haftalık olduklarında ebeveynlerinin yüzüne odaklanabilirler. 

• Yenidoğan bebeklerin çoğu hareketi reflekse dayalı yani istemsizdir. Örneğin yenidoğan bebekler yüksek bir ses duyduklarında kollarını geriye doğru açar, başlarını arkaya iter. 

Bu durum moro refleksi olarak adlandırılır. Kavrama, emme, köklenme, tonik boyun refleksleri de yine yenidoğanlarda görülen ve ileriki aylarda kaybolan hareketlerdir. Reflekslerin yanı sıra gerçekleştirdikleri bazı hareketler de vardır. Başlarını iki yana çevirebilirler, nesnelere odaklanmaya çalışabilirler.  

• Bebekler doğdukları andan itibaren bazı iletişim becerilerine sahip olurlar. Yenidoğan bebekler, duydukları sese doğru başlarını çevirebilirler. Bir şey istediklerinde ağlayıp ihtiyaçları karşılandığında susarak iletişim kurarlar.  

Ebeveynler, gelişimlerine destek vermek için onlara yumuşak bir tonda şarkılar söyleyebilir ve onlarla konuşabilir. Hem gelişime destek olmak hem de güvenli bağlanmayı sağlamak için de anne babaların, bebekleri ile sık sık ten tene temas kurması önerilir.  

Uzm. Dr. Murat Palabıyık 

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı