Bebekler ne zaman ne kadar su içmeli?

Suya tüm canlıların yaşamak için ihtiyacı vardır.  Su bedenin oksijenden sonraki en yaşamsal ihtiyacıdır. Yetişkinler gibi çocukların ve bebeklerin de yaşamını sürdürmesi için her gün belli bir miktar kadar su tüketmesi gerekir.

Bir ebeveyn olarak bebeğinizin yaşamak için ihtiyaç duyduğu suyun ne kadar olduğunu bilmeniz ve ölçmeniz zor olabilir. Bebeğinizin beslenmesi konusunda olduğu gibi ideal su tüketimi hakkında da bilgi sahibi olmak isteyebilirsiniz.  Yazımızı okuyarak suyun bebeğiniz için neden önemli olduğunu ve her gün ne kadar su içmesi gerektiğini öğrenebilirsiniz.

Bebeklerin Suya İhtiyacı Var mı?

Evet, yeteri kadar büyüdüklerinde bebeklerin de suya ihtiyacı olur. Sağlıklı bir yaşamın gereği olan suyun bebekler için faydası sayısızdır. Su; bebeklerin bağırsak hareketlerini düzenli tutar, idrar yolu enfeksiyonu ve böbrek taşı oluşumunu önler, kan dolaşımına yardımcı olur, vücut ısısını düzenler. Kısaca su, sağlıklı bir yaşam için bebeklerin vücudunun günlük işlevlerini yerine getirmesini sağlar.

Bebeğin gün içinde yeterli ve sağlıklı beslenmesi kadar ideal miktarda su tüketmesi de oldukça önemlidir. “Bebekler ne zaman su içmeye başlar?”, “Bebeğe günde ne kadar su verilmeli?” gibi soruların cevabını öğrenerek, bebeğinizin günlük beslenmesinde ideal miktarda suya yer verebilirsiniz.

Bebekler Ne Zaman Su İçebilir?

Su canlıların yaşam kaynağı olsa da bebeklerin beslenmesinde ilk 6 ay boyunca yer almaz. Bebekler için en iyi besin anne sütüdür.  Yeterli miktarda anne sütü ile beslenen bir bebeğin, ilk 6 ay su içmesine gerek bulunmaz. Anne sütünün yüzde 80'den fazlası sudan oluşur. Bu nedenle yeterince annesini emen bebek, anne sütü ile hem ihtiyacı olan zengin mineral ve vitamin besin içeriğini hem de su ihtiyacını karşılar. 

Bebekler, sıcak bir iklimde bile 6 aylıktan önce suya ihtiyaç duymaz. Dünya Sağlık Örgütü'nün bebeklere ilk 6 ay sadece anne sütü ile beslenmelerini önermesinin nedenlerinden biri de budur. Bebek beslenmesiyle ilgili bilim insanlarının, Dünya Sağlık Örgütü’nün, UNICEF’in önerisi ve Sağlık Bakanlığı’nın politikası; bebeklerin ilk 6 ay su bile verilmeden sadece anne sütüyle beslenmeleri ve 6. aydan sonra da uygun ek beslenme ile beraber emzirmenin 2 yaşına kadar sürdürülmesidir. 

Peki bebeklere ilk ne zaman su verilmelidir? Dünya Sağlık Örgütü, bebeklerin anne sütüne ek olarak tamamlayıcı gıdaları 6. ayını tamamladıktan yani 180 günden sonra almaya başlamalarını önermektedir. “Bebek ne zaman su içmeye başlamalı?” sorusunun cevabı, işte bu ek gıdaya geçilen yani ilk 6 ay sonrasındaki dönemdir. Siz de 6. ayı itibariyle ek gıdaya geçişiyle birlikte bebeğinize su vermeye başlayabilirsiniz.

Bebeğe Neden İlk 6 Ay Su Verilmemelidir?

Anne sütü bebeğinizin ilk 6 ay büyüme ve gelişmesini sağlayacak bütün besin değerlerini içeriğinde barındırır. Bu nedenle çok sıcak havalarda bile anne sütünüz bebeğinizin susuzluğunu giderir. Bebeğiniz ilk 6 ayında ise “Sıcak havalarda bebeğe su verilmeli mi?” sorusu aklınıza gelebilir.  Yaz mevsiminde de anne sütü alan bebeğinize su vermeniz gerekmez. Çünkü yeterli miktarda alınan anne sütü, yaz sıcaklarında bile bebeğinizin su ihtiyacını karşılayabilir.

Neden bebeğe ilk 6 ay su verilmemelidir? Çünkü bebeklere ilk 6 aydan önce su vermenin bazı sakıncaları vardır. Eğer bebeğe 6 aydan önce su verilirse bebeğin midesi su ile dolacağından anne sütü almak istemeyebilir. Su anne sütünün yerini alarak bebeğin karın tokluğu hissetmesine ve dolayısıyla daha az anne sütü içmesine neden olabilir. Bunun sonucu olarak da bebek az besin almış olur. Ayrıca bebek memeyi daha az emeceği için memede süt yapımı azalabilir.

Bebekler Ne Kadar Su İçmeli?

Bebekler 6 aya gelene kadar sadece anne sütü ile beslenmelidir. Anne sütü eksikliği ya da yokluğunda doktora danışılmalıdır.

İlk 6 aydan sonra bebeklerin beslenmesine su eklenebilir.  6 aylıktan sonra bebeğinize anne sütü veya doktorunuz önerdiyse devam sütüne* ek olarak su vermeye başlayabilirsiniz. Ancak unutmayın ki anne sütü veya devam sütü, 12 ayın sonuna kadar bebeğinizin birincil içeceği olmaya devam edecektir. 1 yaşından sonra su miktarını daha da artırabilirsiniz.

Türkiye Beslenme Rehberi’ne göre (2022) 6-12 aylık dönemde bebeklere 1-2 su bardağı kadar kaynatıp soğutulmuş temiz su verilebilir. Bebeklere 1 ila 3 yaş arasında ise günde 1-1.5 litre su içirilebilir. Fakat günlük su tüketim miktarı bebeğin boy, kilo, yaş, iklim koşulları gibi pek çok kriter doğrultusunda değişebilir. Bu nedenle bebeğinize ne kadar su vermeniz gerektiğini doktorunuza danışabilirsiniz.

Tablo

Toplam su referans değerleri

Yaş                     Su*** (L/gün)** Erkek-Kız

7-11 ay                0.8-1.0

1 yaş                   1.1-1.2

2 yaş                   1.3

** Yeterli Alım Miktarı

*** Su dahil tüm içeceklerin miktarı

Kaynak: Türkiye Beslenme Rehberi | 2022

Bir Bebeğe Su Nasıl Verilir?

Katı yiyecekler yemeye başladıktan sonra yani 6. ayından itibaren bebeğinize yemekle birlikte su yudumlatabilirsiniz. Suyu yutmaya alıştırmak için isterseniz önceleri kaşıkla suyu verebilirsiniz. Sonrasında sulukla ya da bardakla da deneme yapabilirsiniz. İlk zamanlarda içmeye alışırken su dökülebilir. Bu yüzden suluk veya bardağın hafif olduğundan ve kırılmayacağından emin olun. Bebeğinizin sulukla su içmesini ilk doğum gününden kısa bir süre sonra aşamalı olarak sonlandırabilirsiniz.

Bebeklere Su Ne Zaman Verilmelidir?

Bebeğinizin beslenmesine suyu dahil ettiğinizde “Bebeklere yemeklerden önce mi sonra mı su verilmeli?” diye merak edebilirsiniz. Bunun cevabı, uzmanlara göre yemeklerden sonrasıdır. 6.aydan sonra bebeklere her 2-3 saatte bir su verilmesini öneren uzmanlar, özellikle suyun beslenme sonrasında içirilmesini tavsiye eder.

Bebeklere suyun 6. aydan itibaren ek gıdaya geçişle birlikte genellikle yemeklerden sonra azar azar verilmesi gerekir. Çünkü yemekten önce verilen su, bebeğin karnını doyurabilir ve daha az besin tüketmesine neden olabilir.

Peki bebeklere su kaynatılarak mı verilmelidir? Bebeğinizin sağlığı için yeterli miktarda su içmesi kadar içtiği suyun hijyeni de önem taşır.  Bu nedenle temizliğinden emin olunmayan suyun kaynatılması önerilmektedir.  

Bebeğimin yeterince su alıp almadığını nasıl anlarım?

6-12 aylık dönemde bebekler su içmeye zamanla alışır. Bu dönemde bebeğinizin içtiği suyun yeterli olup olmadığını, idrar miktarından anlayabilirsiniz. Bebeğinizin idrarında koku ya da koyulaşma yoksa yeterli su içiyor demektir. Ancak bazen bunun tersi de yaşanabilir. Bebeğiniz ihtiyacı kadar suyu içmiyor olabilir.

Dehidrasyon, tüketilenden daha fazla sıvı kaybedildiğinde ve vücutta artık normal işlevleri yerine getirmek için yeterli su kalmadığında meydana gelir. Dehidrasyonun nedenlerinden biri de yeterince su içmemenin bir sonucu olarak ortaya çıkabilir.

Bebekler susuz kaldığını anlayamaz, anlatamaz. Bu nedenle bebeklerde susuzluk belirtilerini iyi gözlemlemek gerekir. Bebeklerde susuzluk belirtileri arasında şunlar yer alır;

• Azalan idrar oranı, daha az ıslak çocuk bezi,
• Koyu renkli idrar,
• Ağız çevresinde, dudaklarda ve dilde kuruluk,
• Cilt kuruluğu,
• Az ya da hiç gelmeyen gözyaşı,
• Kabızlık,
• Uyku hali ve yorgunluk,
• Huysuzluk,
• Eller ve ayaklarda soğukluk,
• Hızlı veya derin nefes almak⁶.
• Kızarmış cilt

Bebeğiniz, henüz konuşmayı bilmediği ve kendini ifade edemediği için susadığını dile getiremez. “Bebeğin susadığı nasıl anlaşılır?” konusunda bilgi sahibi olmanız, bebeğinizin sağlığı açısından oldukça önemlidir. Bebeğinizin susuz kalmış olabileceğinden endişeleniyorsanız, çocuk doktorunuza mutlaka danışmalısınız.

Ek besin dönemine kadar sadece anne sütü ile beslenmiş bebeğiniz, 6. aydan sonra ek gıdalara geçebilir. Bu sayede bebeğiniz, hayatı boyuna tüketeceği besinlerle tanışmaya başlar. Bu döneme adım atarken daha çok bilgi sahibi olmak için Ek Gıdaya Geçiş Nasıl Olmalı? başlıklı içeriğimizi okuyabilirsiniz.