Bebeklerde Küme Beslenme: Nedir, Ne Zaman Biter?

Bebeğinizin beslenme isteğinde son günlerde farklılık mı hissettiniz? Eğer birkaç saat içinde kısa aralıklarla çok kez beslenmek istiyorsa, bu beslenmeleri arasında kısa aralıklarla dinlenip uyuyorsa endişelenmeyin, çünkü bebeğiniz şu günlerde gelişiminin normal bir parçası olarak küme beslenme yapıyor olabilir. Bebeklerde küme beslenme adı verilen bu tarz beslenmede bebeğiniz, birkaç dakika emdikten sonra sık aralıklarla memeyi çıkarır ve yine alır. Bu emme sırasında ağlayıp huysuzlaşa da bilir. Birkaç saat süren küme beslenmesinin ardından ise uzun süre uyuyabilir. Küme beslenme nedir? sorusunun cevabı ile küme beslenmesinin nedenleri, avantajları, riskleri gibi tüm detaylar hakkında Bebeklerde Küme Beslenme: Nedir, Ne Zaman Biter? yazımızdan bilgi alabilirsiniz. (*)

Bebeklerde Küme Beslenme Nedir?

Bazı bebekler bazı dönemlerde, genellikle de günün huzursuz olduğu döneminde, birkaç saat boyunca kısa sürelerle beslenmek ister. (1) Bebeklerin ihtiyaç duydukları beslenmeyi yapmalarının bir yolu olan bu durum aslında Bebeklerde küme beslenme nedir? sorusunun da cevabıdır.

"Rahatlatıcı beslenme" olarak da adlandırılan küme beslenme, bebeklerin normalden daha sık beslenmek istemesidir. (1) Genellikle bebeğin tipik beslenme düzeninden farklı bir düzende olan beslemesi, bebeklerde küme beslenme olarak tanımlanır. Günün 3-4 saati boyunca çok daha kısa ve normale göre daha sık olan emzirme veya biberonla beslenme seanslarından oluşur. 24 saat içinde 3-4 saatlik sınırlı bir zaman diliminde gerçekleşir. (1) Bebek küme beslendikten sonra ise genellikle normalden daha uzun süre uyur. (2)

İngilizcede cluster feeding ya da bunch feeding diye geçen kümelenmiş beslenme, bebeklerin belli saatlerde beslenme aralarını kısa tutması, yakın zamanlarda ve çok defa emmesidir. Yaygın görülen bu durum, genellikle akşamları gerçekleşir. (2)

Neden Küme Beslenme Tercih Edilir?

Bebeğiniz birkaç saat boyunca kısa aralıklarla çok sayıda emzirme yapıyorsa, küme emzirme yaşıyorsunuz demektir. Bebeğinizin bu şekilde beslenmesinin uzun sürmesi nedeniyle yeterli sütünüz olmadığı konusunda endişeleniyor olabilirsiniz. Ancak unutmayın ki küme beslenme, yeterli süt üretemeyeceğiniz anlamına gelmez. Bebeğinizin beslenme ihtiyacına uyum sağlayan vücudunuz, bebeğiniz küme halinde beslendiğinde daha fazla süt üretmeye başlayabilir. (3)

Bazı bebekler hiç küme beslenmek istemezken, bazı bebekler çeşitli nedenlerle bu beslenmeyi tercih edebilir.  İşte bebeğinizin küme beslenmeye başlamasının nedenleri arasında şunlar olabilir;

• Bebeğiniz özellikle akşam saatlerinde günün yorgunluğundan dolayı rahatlamak için küme beslenme şeklinde emme ihtiyacı hissedebilir. (3)
• Bebeğiniz büyüme atakları sırasında küme beslenme isteyebilir. Genellikle 2-3. hafta, 6. hafta, 3. ay ve 6. ayda gerçekleşen büyüme ataklarında, bebeğiniz vücudunun ihtiyacına bağlı olarak daha uzun süre ve sık aralıkla beslenmeyi tercih edebilir. (4) Bebeğiniz büyüme atağı geçirdiğinde birkaç gün küme besleme yapabilir. (5)
• Bazı bebekler uyumadan önce doyabilmek için daha sık beslenmek isteyebilir. Geceleri daha uzun süre uyumaya başlayan bebeğiniz, uzun bir uykudan önce doymak için akşamları küme beslenebilir. (6)
• Bebeğiniz herhangi bir nedenle bir beslenme öğününü atlarsa, bunu telafi etmek için küme beslenme yapabilir. (7)
• Diş çıkarma veya hastalık da küme beslenme nedenlerinden olabilir. Bebeğiniz bu dönemlerde kendini rahatlatmak için daha sık emmek isteyebilir. (7)

Bebeğinizin sağlıklı ve dengeli beslenmesi için bebeklerde ay ay beslenmenin detayları hakkında bilgi sahibi olmanız oldukça değerlidir. Bebeğinizi büyütürken ay ay neler yedirmeniz ve nelere dikkat ederek beslemeniz gerektiğini bilmelisiniz. Bunun için bebeklerin hangi ay ne yemesi gerektiğine ilişkin önemli bilgiler içeren Bebeğinizin Ay Ay Beslenme Bilgileri yazımızı okuyabilirsiniz.

Bebeklerde Küme Beslenmesi Ne Kadar Sürer?

Bebeğin doğumundan sonraki ilk ayında daha sık görülen bebeklerde küme beslenmesi, özellikle öğleden sonra geç saatlerde veya akşamın erken saatlerinde birkaç saat sürer. Peki küme beslenme ne zaman biter? Bebeklerde küme beslenme süresinin uzunluğu, her bebeğe ve nedenlerine göre farklılık gösterse de genelde birkaç gün ila bir haftadır. (6) Büyüme atağıyla ilişkili küme beslenmesi genellikle sadece birkaç gün sürer. Bebek büyüdükçe bu tür dönemler azalabilir, ancak ilk birkaç ay boyunca zaman zaman tekrarlayabilir.

Küme beslenme geçici bir süreçtir. Bebeğinizin besin alımını artırarak gelişimini desteklemek amacıyla ortaya çıktığını düşünerek, bu günlerde sabırlı olmaya özen göstermelisiniz. Daha çok dinlenip yeterli sıvı alarak kendinizi destekleyebilirsiniz. Ayrıca bu süreçte bebeğinizin ihtiyacına göre hareket etmeniz çok önemlidir. Bebeğinizin açlık sinyallerini takip ederek beslenme ihtiyacını karşılamanız, bu dönemi daha rahat geçirmenize yardımcı olabilir.

Bebeklerde Küme Beslenmesi Nasıl Belirlenir?

Belirli bir süre boyunca sık sık ve arka arkaya beslenme şeklinde gerçekleşen bebeklerde küme beslenmesinin nasıl belirleneceğini anlamak için şu belirtilere dikkat edebilirsiniz;

• Günün belirli saatlerinde, özellikle de öğleden sonra geç saatlerde veya akşamın erken saatlerinde beslenmek istemesi
• Normalden daha uzun süre emmek istemesi
• Bebeğinizin normalden daha sık beslenmek istemesi
• Doymuş gibi görünse bile kısa bir süre sonra tekrar huzursuzlanıp yeniden emmek istemesi
• Büyüme atakları sırasında beslenme sıklığının artması

Normal Beslenme ile Küme Beslenme Farkları

Bebeklerde normal beslenme ile küme beslenme arasında bazı farklar vardır. Normal beslenme genellikle daha düzenli bir şekilde gerçekleşir. Emzirme Tıbbı Akademisi (ABM), küme beslenmeyi ise ‘birbirine yakın aralıklarla yapılan birkaç kısa beslenme şeklindeki normal yenidoğan davranışı’ olarak tanımlar. (8)

Siz de bebeğinizin beslenme düzeni, süresi ve sıklığı gibi şu detaylar sayesinde normal beslenme ile küme beslenme arasındaki farkı anlayabilirsiniz;

• Bebekler normalde bir günde 8-12 kez yani her 2-3 saatte bir, düzenli aralıklarla beslenir. Normal beslenmede bebeklerin genellikle bir beslenme ritmi vardır. Küme beslenmede ise bebekler birkaç saat içinde birçok kez kısa aralıklarla sık sık beslenmek ister.
• Normal beslenme daha düzenli ve öngörülebilirdir. Küme beslenme ise geçici bir süreçtir ve genellikle bebeklerin büyüme atakları sırasında ortaya çıkar.
• Normal beslenmede, beslenme genellikle sabah, öğlen ve akşam saatlerine yayılır. Ancak küme beslenmede tutarlı bir beslenme programı gerçekleşmez. Günün bazı kısımlarında, bebek daha sık beslenmek isteyebilir. Küme beslenmede bebekler çoğunlukla akşam saatlerinde veya belirli bir zaman diliminde beslenme yapar.
• Bebeklerin normalde her beslenmedeki süresi, genellikle 10-30 dakika arasında tamamlanır. Küme beslenmede bebekler her beslenme seansında daha uzun süre emebilir veya arka arkaya kısa beslenme seansları yapabilir.
• Normal beslenme ile küme beslenme arasında gece beslenmesi de farklıdır. Normalde bebekler gece boyunca düzenli aralıklarla birkaç kez beslenebilir ama küme beslenmede bebekler gece boyunca sık sık uyanıp beslenmek isteyebilir.

Küme Beslemenin Faydaları ve Riskleri Nelerdir?

Küme beslenme hem bebek hem de anne için birçok fayda sağladığı gibi bazı zorlukları olabilir. Küme beslenmenin size sağlayacağı faydaların başında, anne sütü üretiminizi artırması gelir. Bebeğin anne sütüne olan artan talebi, bebeğin ihtiyaçlarını karşılayacak kadarını sağlamak için annenin anne sütü arzını artırmaya yardımcı olur. Bebeğinizin artan süt ihtiyacını karşılamaya yardımcı olur ve süt üretiminizi artırabilir. (4) Aynı zamanda küme beslenme;

• Bebeğinizin büyümek için ihtiyaç duyduğu beslenmesini karşılar.
• Büyüme atakları sırasında bebeğinizin artan enerji ve besin ihtiyacı, küme beslenmeyle karşılanabilir.
• Bebeğinizi sakinleştirmeye yardımcı olur.
• Bebeğinizin duygusal ihtiyaçlarını karşılayacak rahatlık, güvenlik ve güvence sağlayabilir.
• Bebeğinizin size yakın olmasını sağlayarak, aranızdaki bağı güçlendirebilir.
• Daha sık emen bebeğinizin mide ve bağırsakları daha düzenli çalışır ve gaz sorunlarını hafifleyebilir.
• Yoğun bir küme beslenme dönemi, bebeğinizin uyku düzenine katkı yapabilir.

Küme beslenme size ve bebeğinize faydaların yanı sıra bazı zorlukları da beraberinde getirebilir. Özellikle gün içinde veya gece boyunca sık sık emzirmeniz nedeniyle sizi yorabilir, uykusuz bırakabilir. Uzun ve sık emzirme seansları, meme uçlarınızda tahriş veya çatlaklara neden olabilir. Tüm bu zorlukları aşmak için bebeğiniz öğleden sonra uykusundayken dinlenebilirsiniz. Akşamlarınızın bir süreliğine böyle geçeceğini kabul ederek, ailenizden destek almaya çalışabilirsiniz. Küme beslenme süreci sizi zorluyorsa, bir emzirme danışmanı veya çocuk doktoruyla görüşmeniz faydalı olabilir.

Bebeğinizin küme şeklinde besleniyorsa bu durum aslında normaldir. Bebeğinizin bezi çok kirli ve ıslaksa, yeteri kadar kilo alıyorsa genellikle endişelenmenize gerek yoktur. (1)  Ancak bazı zamanlarda “Acaba bebeğimi yeterince iyi besleyebiliyor muyum?” diye düşünebilirsiniz. Bebeğinizin yeterince süt alıp almadığını anlamak için “Sütünüz Bebeğinize Yetiyor Mu?” başlıklı içeriğimizden fikir alabilirsiniz.  Sütünüzün bebeğinizin ihtiyaçlarını karşılamada yetersiz kaldığından endişe ediyorsanız çocuk doktorunuzla görüşebilirsiniz.

(*) Tanı ve tıbbi teşhis amaçlanmamaktadır, bilgi için doktorunuza danışınız.