Bebeklerde Kuru Öksürük: Nedir, Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Her yaş grubunda olduğu gibi, çocuklarda doktora en çok başvuru nedenlerinden biri öksürüktür. Ebeveynleri çoğu zaman endişelendiren öksürük, bebeğin gün içindeki beslenmeden uykuya ve oyun aktivitelerine kadar pek çok rutinine yansıyabilir. Ortalama olarak, normal çocuklar iyi olduklarında günde 11 kez öksürebilir. Üst solunum yolu enfeksiyonlarının sık görüldüğü kış aylarında ise öksürük sıklığı ve şiddeti artabilir.

Bronşçuklardaki havanın, solunum organları tarafından aniden ve gürültüyle dışarı çıkarılmasına öksürük denir. Bebeğiniz öksürdüğünde aslında vücudu işini yapıyor demektir. Çünkü öksürük önemli bir refleks savunma mekanizmasıdır ve çeşitli uyarılar ile havayollarının temizlenmesini sağlar. Boğaz ve göğüsteki sıvıyı temizleyen, istemsiz doğal bir refleks olan öksürüğü, birçok neden tetikleyebilir.

Öksürüğün temel fonksiyonu, hava yollarında bulunan aşırı sekresyonun temizlenmesi ve yabancı maddelerin solunum yoluyla vücuda alınmasını engellemektir. Bu yönüyle öksürük, doğal savunma mekanizmasının bir parçası olsa da bazı durumlarda pek çok farklı hastalık türünün belirtisi olarak da görülebilir. Grip gibi soğuk algınlığı ve diğer virüslerin en yaygın semptomlarından biri olarak görülen öksürük, basit bir nedenle oluşabileceği gibi ciddi bir rahatsızlığın habercisi de olabilir. Bu nedenle öncelikle bebeğin öksürüğünün neyden kaynaklandığını bilmek önemlidir.

Öksürüğün nedenleri ve yansımaları hakkında daha çok bilgi almak için İlkadımlarım Akademi’deki Öksürük Neden Olur, Nasıl Geçer? konulu videoyu izleyebilirsiniz.

Bebeklerde Kuru Öksürük Nedir?

Öksürüğün pek çok farklı türü bulunur. Bunlar öksürük sırasında oluşan seslere, süresine göre tanımlanabileceği gibi öksürüğün kuru ve balgamlı olmasına göre de ayrıştırılabilir.

Her öksürük mukus yani balgam üretmez. Kuru öksürük; balgam içermeyen, tahriş gücü yüksek, gıcık hissine yol açan bir öksürük türüdür. Bebeklerde kuru öksürük balgam veya mukus içermediğinden hava, akciğerlerden atılırken boğazı daha çok tahriş eder. Boğazda bir gıdıklanma hissi yaratan kuru öksürüğe, genellikle üst solunum yollarının tahrişi neden olur.

Güçlü kasılmalara sebep olan ve uzun süreli şekilde seyredebilen kuru öksürüğün, bebeğin hayatını çok fazla etkilememesi için hangi nedenden kaynaklandığının bir an önce tespiti önem taşır.  Doktorun herhangi bir tedavi yöntemi uygulayabilmesi için, öncelikle problemin nedenini bilmek gerekir.

Bebeklerde Kuru Öksürük Neden Olur?

Balgam ya da farklı bir deyişle mukus üretimi olmayan öksürük türü, kuru öksürük olarak tanımlanabilir. Bebeklerde kuru öksürük, genellikle bakteri kaynaklı hastalıklardan, yaşadığı ortamdaki havanın kuru olmasından ya da bebeğin yeterli sıvı almadığı zaman da görülebilir. Bebeğin yaşadığı evin rutubetli, nemli, çok sıcak ya da yeterli ısıda olmaması kuru öksürüğe sebep olabilir.

Ayrıca alerji, krup, boğmaca, astım gibi durumlar da kuru öksürük nedenidir. Bunun yanısıra çocuklar soğuk algınlığı veya gripten sonra kalan mukus nedeniyle kuru öksürük geliştirebilir; bu haftalarca devam edebilir. Bu nedenle kuru öksürüğün nedeninin belirlenmesi son derece önemlidir. Bebeklerde kuru öksürüğün bazı olası nedenleri arasında şunlar yer alır;

• Soğuk algınlığı, kuru öksürüğün en sık görülen nedenlerinden biridir. Soğuk algınlığı ile beraber bebeğin boğazında gıdıklanma ve tahriş sonucu kuru öksürük görülebilir.
• İnfluenza virüsü yani grip de kuru öksürüğün sık görülen sebeplerindendir.
• Bebeğin bulunduğu ortamda nemin az ve havanın kuru olması, öksürüğe neden olabilir.
• Ses tellerini ve gırtlağı iltihaplandıran bir enfeksiyon olan krup, bebeklerde sert ve geceleri kötüleşen kuru öksürük yapabilir. 
• Aşırı sıcak hava, bebeklerin boğazında kurumaya ve gıdıklanmayla birlikte kuru öksürük oluşturabilir.
• Reflü bebeklerde inatçı kuru öksürüğe neden olabilir. Midedeki asitli içeriğin ve gıdanın ağza gelmesiyle bebeklerin boğaz bölgesi tahriş olarak kuru öksürüğe sebep olabilir.
• Kuru öksürük sebeplerinden biri de üst solunum yollarının ciddi bir enfeksiyonu olan boğmaca hastalığıdır.
• Bazı bebekler çevredeki toz, egzoz kokusu, duman ve küf gibi tahriş edici maddelere karşı duyarlıdır. Ortamdaki tahriş edicilere maruz kalma, özellikle havada nem yoksa, kuru öksürük yapabilir.
• Bağışıklık sisteminin yabancı bir maddeyi tehdit olarak gördüğünde ortaya çıkan alerjiler de kuru öksürüğe neden olur.
• Astım, bebeğin solunum yollarının bir tetikleyiciye maruz kaldığında şişmesine neden olan kronik bir hastalıktır. Bu, kuru öksürük nefes darlığı ve göğüs tıkanıklığı gibi semptomlara yol açabilir.
• Sigara dumanına maruz kalan ya da tahriş edici kimyasal maddeleri soluyan bebekte de bu öksürük görülebilir.

Bebeklerde Kuru Öksürük Belirtileri Nelerdir?

Her öksürük dönemi farklı bir solunum yolu virüsüne bağlı bir üst solunum yolu enfeksiyonudur. Basit soğuk algınlığından daha ciddi rahatsızlıklara kadar pek çok farklı hastalık türü, kuru öksürük sebepleri arasında yer alır. Boğazda gıcık hissine yol açan kuru öksürük, aynı zamanda boğazın ciddi şekilde tahrişine neden olabilir.

Kuru öksürüğün temel belirtisi, öksürük sırasında balgam gelmemesidir. Bebeğinizin kuru öksürüğü olup olmadığını şu belirtilerden anlayabilirsiniz;

• Öksürükle beraber mukus veya balgam olmaması
• Boğazdan gelen hırıltı sesi
• Boğazda gıdıklanma hissi
• Öksürüğün bir hastalık geçtikten sonra haftalarca sürmesi

Bebeklerde Kuru Öksürük Nasıl Geçer?

Kuru öksürük, ıslak öksürüğe nazaran daha uzun sürme eğilimindedir. Bu nedenle de bebeğinizin günlük rutinine olumsuz yansıyabilir. Bebeğinizin kuru öksürüğünü geçirmek için evde bazı yöntemleri deneyebilirsiniz.

Öksüren bebeğiniz için evde uygulanabileceğiniz birçok basit yöntem bulunur. Şu yöntemler ile bebeğinizin kuru öksürüğünün geçmesine yardımcı olabilirsiniz;

• Bebeğinizin odasına temiz hava girmesi için daha sık havalandırın.
• Nem, kuru öksürüğü hafifletmek için hava yollarının açılmasına yardımcı olur. Bebeğinizin odasına buharlaştırıcı veya nemlendirici koyabilirsiniz.
• Bebeğiniz anne sütü ile besleniyorsa sık sık emzirin. Anne sütündeki zengin içerik bebeğinizin bağışıklığını destekler.
• Eğer bebeğiniz 6 aylıktan büyükse bol bol su içirin. Bebeğiniz ek besine geçmişse ona taze ve ılık çorba içirebilirsiniz. Su gibi sıvı maddeler bebeğinizin boğazını yumuşatarak kuru öksürüklerini azaltabilir.
• Bebeğinizin yüksek bir yastıkla uyuması üst solunum yolu enfeksiyonundan veya geniz akıntısından kaynaklanan kuru öksürüğün azalmasına yardımcı olabilir.
• Kuru öksürüğü şiddetlendirebilecek fiziksel aktiviteden kaçının, yoğun şekilde ağlamamasına özen gösterin.
• Bebeğinizin terlemesi öksürüğünü artırabilir. Pamuklu, nefes alan, rahat kıyafetler ile bebeğinizin terlemesini engelleyebilirsiniz.
• Bebeğinizin odasında parfüm ve oda kokularını kullanmayın, bebeğinizi sigara dumanından uzak tutun.
• Yoğun kuru öksürüklerde bebeğinize sıcak ve buharlı bir duş aldırmak boğazının nemlenmesini sağlayabilir, boğaz tahrişini ve göğüs hırıltısını azaltabilir.
• Bebeğiniz 1 yaşından büyükse ve alerjisi yoksa boğazındaki tahrişe iyi gelmesi için bir kaşık bal yedirebilirsiniz.

Bütün bu önerilerin yanı sıra bebeğinizi uzman bir doktora götürmeniz ve doktorunuzun da fikrini almanız gerektiğini unutmamalısınız. İster ıslak ister kuru öksürüğü olsun bebeğinize doktor tavsiyesi dışında herhangi bir ilaç vermemelisiniz. Özellikle öksürük kesici ilaç veya şurubu vermek tehlikeli sonuçlara yol açabilir.

Bebeğimi Ne Zaman Doktora Götürmeliyim?

Çoğu durumda, kuru öksürük kendi kendine geçer. Ancak hafif başlayan, 1 haftadır geçmeyen ve zamanla şiddetlenen öksürüğün ardından bebeğinizi doktora götürmeniz, hastalığın ilerlemesine engel olabilir.

Bazen kuru öksürük 2 ila 3 haftadan uzun da sürebilir. Bebeklerde öksürük şikayeti 2 haftadan uzun süreyi geçiyorsa, kronik öksürüğe dönüşmüş olabilir. Böyle bir durumda bebeği mutlaka doktor kontrolüne götürmek gerekir. Kuru öksürük tedavisi, doktor tarafından tespit edilen altta yatan nedene bağlı olarak yapılabilir. Doktora gitmeyi gerektirecek diğer belirtilerin bazıları ise şunlardır:

•            Kuru öksürükle birlikte sarı, yeşil ya da kanlı mukus çıkması,

•            Nefes almakta zorlanma ve nefes darlığı olması,

•            Hırıltılı öksürük

•            Ateşin yükselmesi

•            Bebekte halsizlik ve iştahsızlık olması

Aniden başlayan kuru öksürük ise bebeğin nefes yoluna kaçan yabancı bir cisim yüzünden olabilir. Bu durumda vakit kaybetmeden bebeğin ağız ve boğazını kontrol etmek gerekir.  ‘Bebekler yabancı bir cisim yutarsa ne yapılmalı?’ sorusuna ilişkin pek çok detaylı bilgiyi okuyup öğrenmek için yazımıza tıklayabilirsiniz.