D Vitamininin Bebekler İçin Önemi

D vitamini, vücudumuzun çalışmasında ve dengesinde önemli bir rolü olan vitaminlerin başında gelir. Güneş ışığı vitamini olarak tanımlanan D vitamini, yiyeceklerde az bulunmasına rağmen çoğunlukla derimizin güneşin ultraviyole B ışınlarına (UVB) maruz kalmasıyla sentezlenir. Temel kaynağı olan güneş ışınları ile vücudumuzda üretilen ve pek çok hastalığın önlenmesinde etkili olan D vitamininin bebekler için önemi de oldukça fazladır.

En temel görevi, kemikte ve kan dolaşımında yer alan kalsiyum miktarını ayarlamak olan D vitaminlerinin, çocukluk çağı kemik hastalıklarının önlenmesinde pek çok etkisi bulunur. D vitamini, bebeklerin vücudundaki kalsiyumu emmesine ve onu kemikleri oluşturup güçlendirmek için kullanmasına yardımcı olur. Aynı zamanda bağışıklık sistemini ve sinir sistemini de destekler. Bu nedenle bebeklerin daha anne karnından itibaren D vitamini ile desteklenmesi, doğduktan sonra da yeterince D vitaminini almasının sağlanması büyük önem taşır.

Bebeklerde D Vitamini Takviyesi Nasıl Olmalıdır?

D vitamini yüzde 90 gibi büyük ölçüde güneş ışığının etkisi ile deride sentez edilir. Bununla birlikte yüksek oranda bulunan besinlerin tüketilmesi ile de D vitamini desteği sağlanabilir. Ancak güneşten ya da doğal besinlerden yeterli D vitamini sağlayabilmek her zaman mümkün olmayabilir. Bu nedenle doktorun onayı ve yönlendirmesiyle bebeklere ağızdan günlük önerilen miktarda D vitamini verilmesi gerekebilir.

Başta Amerikan Pediatri Akademisi olmak üzere birçok uluslararası kuruluş, bebeklere D vitamini desteği konusunda birçok öneri getirir. Bu önerilerin başında şunlar gelir;

• Bebeklere en az 1 yaşına kadar 400 IU, daha sonra ve tercihen 3 yaşına kadar 600 IU vitamini verilmelidir.
• Prematüre bebekler için günde 400 IU D vitamini desteği yeterlidir.
• D vitamini bebeğe doğrudan ağızdan verilmelidir.
• Annelerde D vitamini eksikliğinin önemli bir sorun olması nedeniyle D vitamini desteğine bebeğin dünyaya geldiği ilk gününden itibaren başlanmalıdır.

Türkiye’de de gebelik döneminde D vitamini eksikliği sık olduğu için bebeklere anne karnından itibaren D vitamini desteği sağlanmaktadır. T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından 2005’te başlatılan ücretsiz D vitamini desteği programı çerçevesinde, yenidoğan tüm bebeklere D vitamini damlası dağıtılmaktadır. T.C. Sağlık Bakanlığı’nın kemik gelişimini desteklemek amacıyla 1 yaşına kadar bebeklere verilmesini önerdiği D vitamini takviye miktarı 400 IU/gün’dür. Bebeğinizi D vitamini eksikliğinden korumak için D vitamini takviyesinin nasıl olması gerektiğiyle ilgili aile hekiminize veya çocuk doktorunuza danışabilirsiniz.

Hastalıklara karşı direnç oluşturmak ve bağışıklık sistemini desteklemek için bebeklerin bazı vitamin ve minerallerden destek almaları gerekir. 6. aydan itibaren ek gıdalara geçmiş bebekler için gerekli vitamin ve minerallerin neler olduğu hakkında bilgi almak için Bağışıklık İçin Hangi Vitaminler başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

Bebeğim Yeterince D Vitamini Alıyor mu?

Bebeğinin sağlığını ve gelişimini yakından takip eden pek çok anne gibi siz de bebeğinizin yeterince D vitamini alıp almadığını merak ediyor olabilirsiniz. Bunun için öncelikle bebeğinizin nasıl yeterince D vitamini alabileceğini bilmeniz faydalı olabilir.

Güneşlenme ile deriden yeterli miktarda D vitamini sentezinin yapılabilmesi için güneşlenme süresi ve güneş ışınlarına maruz bırakılan derinin yüzey alanı oldukça önemlidir. Bebeğinizin güneşlenirken nasıl giyindiği, güneşlenme zamanı ve D vitamini içeren besinler tüketmesi gibi faktörler, yeterince D vitamini almasını direkt etkiler.

Bebeğinizin derisinde D vitamini sentezi için güneş ışığının zirve yaptığı zamanı iyi takip etmelisiniz. Özellikle 11.00 ila 15.00 saatleri arasında her gün bebeğinizin ellerinin, yüzünün hatta bacaklarının 20 dakikadan az olmamak üzere güneş ışığıyla temas etmesini sağlayabilirsiniz. Ancak burada unutmamanız gereken önemli bir detay var ki o da bebeğinizin D vitamininden faydalanması için direkt güneş ışığı ile temas etmesi gerekliliğidir. Camdan geçen ışınlar yeterli etkiyi göstermediği için bebeğinize D vitamini sentezi bakımından bir yararı olmaz.

Yeterince D vitamini alımını sağlamak için güneş ile düzenli temasını sağlamanın dışında bebeğinizin beslenmesine de özen göstermelisiniz. 6. aydan sonra ek gıdaya geçişiyle birlikte bebeğinize kalsiyumdan zengin yoğurt ve peynir gibi süt ürünleri verebilirsiniz. Aynı zamanda B12 ve protein bakımından da zengin olan yumurtanın sarısını 6. aydan, tamamını ise 1 yaşından sonra bebeğinize yedirebilirsiniz. D vitamini içeren besinler arasında en etkili yardımcı gıdalardan biri de deniz ürünleridir. Bebeğinize doktorunuzun da önerisiyle 8. aydan itibaren uskumru, hamsi, somon gibi balıkları yedirerek, D vitaminini beslenmesiyle destekleyebilirsiniz.

Güneş ve beslenme takviyelerinin dışında ‘Bebeğim Yeterince D Vitamini Alıyor mu?’ sorunuza daha detaylı bilgi almak için ayrıca doktorunuza da danışabilirsiniz.

Bebeklerde D Vitamini Eksikliği Belirtileri

D vitamini başta kalsiyum olmak üzere birçok mineralin dengesini sağlar. Bebeklerde kemiklerin ve dişlerin sağlıklı gelişimini desteklediği gibi bağışıklık sistemini güçlendirerek enfeksiyondan ve hastalıklardan korunmaya yardımcı olur. Bu sebeplerle bebeklerde D vitamini eksikliğinin mutlaka giderilmesi gerekir.

Yeteri kadar D vitamini alınmadığında bebeklerin vücudunda öncelikle yetersizlik, sonrasında ise eksiklik oluşur. Bebeklerde D vitamini eksikliğini fark etmek kolay olmayabilir. Henüz konuşamayan bebekler kendilerini nasıl hissettiklerini ve şikayetlerini dile getiremezler. Ayrıca yorgunluk ve kas ağrısı gibi bazı D vitamini eksikliğinin belirtileri, başka hastalıkların da ortak belirtisi olabilir. Bu nedenle bebeğinizde şunlar varsa, D vitamini düzeyini kontrol ettirmek için doktora başvurabilirsiniz;

• Büyüme ve gelişme geriliği

• Kemik yapısında bozukluk

• Sık görülen hastalıklar veya enfeksiyonlar

• Dişlerde çürüme

• Üşüme

• Yorgunluk, halsizlik

• Cilt yaralarında geç iyileşme

• Aşırı terleme

• Yeterince kilo alamama

D vitamini eksikliğinde iskelet sistemi ile ilgili birtakım problemler meydana gelebilir. Çocuklarda D vitamini eksikliğine bağlı oluşan iskelet sistemi hastalığına raşitizm adı verilir. D vitamini eksikliği raşitizmin yanı sıra yürümede ve diş çıkarmada gecikme, kafatası kemiklerinin yumuşaklığı ve el bileklerinde genişleme gibi bazı sağlık sorunlarına da yol açabilir.