Gökkuşağı Beslenme Nedir? Faydaları Nelerdir?

Hem yemeklerini daha eğlenceli şekilde yemesi hem de daha sağlıklı beslenmesi için bebeğinize gökkuşağı renklerinden oluşan tabaklar hazırlamaya ne dersiniz?  Sadece yetişkinler için değil bebeklerin beslenmesi için de giderek önem kazanan gökkuşağı beslenme ile ilgili bugüne kadar pek bilgi edinmemiş olabilirsiniz. Bebeğinizin tabağına renk katmasının yanı sıra daha çeşitli besinlerden fayda sağlamasını kolaylaştıracak olan gökkuşağı beslenmenin detaylarını bu yazımızı okuyarak öğrenebilirsiniz. Gökkuşağı Beslenme Nedir? Faydaları Nelerdir? hakkında edineceğiniz bilgilerin yanı sıra içeriğimizde bebeğiniz için gökkuşağı beslenmeye uygun tarifler de bulabilirsiniz. Ayrıca bebeğinizin beslenmesi ile ilgili aklınıza takılan soruların cevapları için İlkadımlarım’ın Beslenme kategorisindeki içerikleri inceleyebilirsiniz.

Gökkuşağı Beslenmesi Nedir?

Farklı düzeyde ve özellikte vitamin, mineral, diyet lifi gibi besin içerikleri barındıran meyve ve sebzelerin her biri, insan beslenmesi açısından ayrı bir öneme sahiptir. Özellikle son yıllarda meyve ve sebze tüketiminin insan sağlığı üzerindeki önemine ve faydasına ilişkin yapılan araştırma sonuçları nedeniyle uzmanlar, meyve ve sebzelerin renklerine göre daha çok ve çeşitli tüketilmesini önermektedir.

Sağlıklı beslenme için farklı renklerdeki bitkisel ürünlerin tüketilmesi üzerine kurulan gökkuşağı beslenme de işte meyve ve sebzelerin bu faydalarına odaklanılarak uygulanan bir beslenme türüdür. Farklı renkteki meyve ve sebzelerle günlük olarak yeterli miktarda vitamin ve minerallerin alınması şeklinde uygulanan gökkuşağı beslenme ile sindirim sisteminin iyileşmesi, bağışıklık sisteminin güçlenmesi ve hastalık riskinin azaltılması amaçlanır.

Gökkuşağı Beslenmesi Neden Tercih Edilir?

Farklı renklerde sebze ve meyveler, çeşitli vitamin, mineral ve antioksidanlar içerir. Değişik renklerdeki meyve ve sebzelerin dengeli şekilde beslenme programına dahil edilmesiyle uygulanan gökkuşağı beslenme sayesinde bebeğinize sağlık açısından birçok fayda sağlayabilirsiniz. Bu beslenme modeliyle bebeğinizin büyüme ve gelişimini desteklerken, öğünlerini daha besleyici ve eğlenceli hale de getirebilirsiniz.

Her renkten meyve ve sebzeyi tüketmeyi teşvik eden bir beslenme modeli olan gökkuşağı beslenmeyi hem kendiniz hem de bebeğiniz için birçok nedenden dolayı uygulayabilirsiniz. İşte bebeğiniz için gökkuşağı beslenmeyi tercih etmeniz için başlıca birkaç neden;

• Çok sayıda renkli meyve ve sebzeyi tüketmesi bebeğinizin vücudunun ihtiyaç duyduğu temel besinleri almasını sağlayabilir.
• Farklı renklerde besinlerin içeriğindeki vitamin ve mineraller ile bağışıklık sistemi güçlenen bebeğiniz hastalıklara karşı daha dirençli olabilir.
• Lif açısından zengin sebze ve meyveler, sindirim sistemi iyileştirip sindirimini kolaylaştırarak, bebeğinizin kabızlık gibi sorunlar yaşamasını önleyebilir.
• Gökkuşağı beslenme, yemekleri bebeğiniz için heyecan verici hale getirebilir, yeni yiyecekleri denemesine ve sağlıklı yeme alışkanlıkları edinmesine yardımcı olabilir.
• Farklı renkteki meyve ve sebzelerin farklı antioksidanlar içermesi, bebeğinizin vücudunu iltihaptan koruyabilir.
• Gökkuşağı beslenmesi sadece bebeğinizin fiziksel sağlığını güçlendirmekle kalmaz; aynı zamanda beyin gelişimini de destekleyerek beyin fonksiyonunu, hafızayı ve odaklanmayı destekleyebilir.

Bebeklerin beslenmesine yeni besinler eklerken dikkatli olunmalı ve alerji riskine karşı gözlem yapılmalıdır. Bu nedenle bebeğinizin beslenmesinde herhangi bir değişiklik yapmadan önce çocuk doktorunuza danışabilirsiniz. Ayrıca her yeni besine başlarken 3 gün kuralını da uygulamaya özen gösterebilirsiniz.

Gökkuşağı Beslenmede Ne Yenir?

Bitkiler renklerini içerdikleri fitokimyasallardan alır. Gökkuşağı beslenmesinde, bitkilerin doğasında yer alan fitokimyasalların yeri çok önemlidir. Bitkilerde bulunan ve vücut için iyi özel bileşikler olan fitokimyasallar, meyve ve sebzelere parlak renklerini ve lezzetli tatlarını verirler.

Gökkuşağı beslenme, fitokimyasallar gibi antioksidan açısından da zengin içerik sağlar. Renkli meyve ve sebzelerdeki C ve E vitaminleri gibi antioksidanlar, vücutta hastalıklara yol açabilen zararlı serbest radikallerle savaşarak bağışıklık sistemini destekler.

Bebeğinizin yaşına uygun şekilde gökkuşağı beslenme yaparak, besinlerin bu faydalarından yararlanmasını sağlayabilirsiniz. Gökkuşağı beslenme için mutfağınızda olması gereken farklı renklerdeki meyve sebzeler şunlar olabilir;

Yeşil meyveler ve sebzeler: Dereotu, pazı, ıspanak, kivi, pırasa, bezelye, avokado, yeşil zeytin, brokoli, maydanoz, taze fasulye, lahana, Brüksel lahanası, kuşkonmaz, enginar

Mor-mavi sebze ve meyveler: Patlıcan, mürdüm eriği, böğürtlen, üzüm, dut, mor lahana, havuç, turp, yaban mersini, patlıcan, böğürtlen, kuru erik, mor erik, pancar

Turuncu sebze ve meyveler: Portakal, mandalina, havuç, kış kabağı, tatlı patates, balkabağı, kayısı, tatlı patates, zerdeçal

Sarı meyve ve sebzeler: Mısır, limon, muz, ananas, sarı biber, kavun

Kırmızı meyve ve sebzeler: Kapya biber, domates, turp, elma, nar, kiraz, pancar, karpuz, pembe greyfurt, kızılcık, çilek, ahududu, kırmızı üzüm, kırmızı soğan

Beyaz meyve ve sebzeler: Lahana, beyaz mantar, beyaz turp, karnabahar, pırasa, fasulye, soğan, sarımsak

Kahverengi meyve ve sebzeler: Bakliyatlar, yer elması, kahverengi mantar, hurma ile ceviz, badem, fındık, fıstık gibi kuruyemişler

Renkli meyve ve sebzeler ile sağlıklı beslenmeye olan ilgisini artırmak için bebeğinizi yemek planlaması ve hatta yemek pişirme aşamalarına dahil edebilirsiniz. Meyve ve sebze alışverişinizi yaparken, bebeğinizle birlikte alışveriş sepetinize gökkuşağı renklerinde ürünler ekleyebilirsiniz. Elma, üzüm, soğan ve marul gibi normalde yediğiniz meyve ve sebzelerin farklı renklerini satın alabilir, hatta daha önce denemediğiniz bazı yeni meyve ve sebzeleri birlikte deneyebilirsiniz.

Ayrıca fitokimyasalların renk ve kendine özgü tat ile aromalar verdiği renkli meyve ve sebzelerle, bebeğinizin tabağına eğlenceli ve sağlıklı resimler çizebilirsiniz. Bebeğinizle birlikte meyveleri ve sebzeleri tabağına gökkuşağı şeklinde yerleştirebilir, renkli besinlerle yaratıcı tasarımlar yapabilirsiniz.

Gökkuşağını Yemek: Her Renkten Besinin Faydaları

Gökkuşağı beslenme için bebeğinize tabak hazırlarken farklı renklerden birer çeşit bulundurmalısınız. Tabağın besin değerini artırmak için sebze ve meyvelerin yanına bebeğinizin yaşına uygun olacak şekilde peynir, bakliyat veya et ürünleri de ekleyebilirsiniz.

Peki her bir renk bebeğinizin vücuduna ve genel sağlığına nasıl etki eder? İşte meyve ve sebzelerin renklerine göre faydaları şöyledir;

Kırmızı: Kırmızı meyve ve sebzeler karotenoidler adı verilen bir tür fitokimyasallar tarafından renklendirilir. Bu karotenoidler, antioksidanlar olarak bilinir. Antioksidanlar, bebeğinizin sağlıklı hücre gelişimine katkıda bulunabilir ve hastalıklara karşı direncini artırabilir. C vitamini açısından zengin olan kırmızı besinler, bebeğinizin hastalıklara karşı korunmasına ve sağlıklı cilt gelişimine de yardımcı olabilir. Kırmızı besinler ayrıca A vitamini, demir, lif, folat, K vitamini ve manganez gibi diğer vitamin ve mineraller içermesi nedeniyle de bebeğinizin sağlığına faydalar sağlayabilir.

Turuncu: Turuncu besinler, bebeklerin sağlıklı büyüme ve gelişimi için gerekli olan birçok vitamin, mineral ve antioksidan içerir. Turuncu meyve ve sebzelerin içeriğinde, alfa ve beta-karoten, kurkuminoidler gibi karotenoidler ile ayrıca folat, B vitaminleri ve diğer mineraller de yer alır. Turuncu besinlere rengini veren en önemli bileşen olan beta-karoten, bebeklerin göz ve cilt sağlığı için önemlidir. C vitamini açısından zengin olan turuncu meyveler, bebeğinizin bağışıklık sistemini güçlendirmeye, cilt sağlığını desteklemeye yardımcı olabilir.

Sarı: Sarı besinlere rengini veren en önemli bileşen olan karotenoidler, A vitaminine dönüştürülerek bebeklerin sağlıklı görme yeteneklerinin gelişimini ve enfeksiyonlara karşı dirençlerinin artmasını destekleyebilir. Limon, greyfurt ve ananas gibi sarı meyveler C vitamini açısından zengin olmasıyla bebeğinizin hastalıklara karşı korunmasına ve sağlıklı bir cilt gelişimine katkıda bulunabilir. Muz, kavun ve sarı patates gibi sarı besinler de potasyum açısından zengin olmasıyla bebeğinizin sıvı dengesini koruyabilir, kas fonksiyonlarını ve sinir sistemi sağlığını destekleyebilir. Mısır ve sarı kabak gibi sarı besinler ise lif açısından zengin olmasıyla bebeğinizin sindirim sistemini düzenleyebilir, kabızlığı önler ve sağlıklı bağırsak hareketlerini destekleyebilir.

Yeşil: Yeşil sebzeler ve meyveler, bol miktarda C vitamini, folik asit ve antioksidanlar içerir. Bu besinler, bebeklerin hastalıklara karşı daha dirençli olmasına yardımcı olur. Yeşil besinlere rengini veren en önemli bileşen olan klorofil, antioksidan özelliklere sahiptir ve hücreleri serbest radikallerin zararlı etkilerinden korur. K vitamini, A vitamini ve folat gibi vitaminler içeren yeşil renkli besinler, kalsiyum, potasyum ve magnezyum içerdiği için bebeklerin kemiklerinin güçlenmesine yardımcı olabilir. Ayrıca lif açısından zengin olan yeşil besinler, tokluk hissi sağlarken bebeklerin sindirim sisteminin sağlıklı çalışmasına katkı sağlayabilir.

Mavi ve mor: Antosiyaninler açısından zengin olan mavi ve mor besinler, bebeklerin beyin fonksiyonlarını iyileştirmeye, öğrenme ve bilişsel gelişimleri ile hafızalarının güçlenmesine yardımcı olur. C vitamini ve antioksidanlar sayesinde, mor-mavi besinler bağışıklık sistemini güçlendirir ve bebekler için soğuk algınlığı, enfeksiyon ve hastalıklara karşı koruyucu etkiye sahiptir. Lif açısından zengin olan mor ve mavi besinler, bebeklerin bağırsak hareketlerini de düzenleyerek kabızlığı önleyebilir.

Beyaz: Sindirim sisteminden bağışıklığa kadar birçok fayda sağlayan beyaz besinler, özellikle doğal antibiyotik etkileriyle öne çıkar. Bağışıklık sistemini güçlendiren antioksidanlar içeren sarımsak ve soğan gibi beyaz sebzeler, bebeklerin enfeksiyonlara karşı korunmasına yardımcı olabilir. Önemli vitamin, mineral ve doğal bileşenler içeren beyaz besinler, bebeklerin bağışıklığını güçlendirebilir, sindirim sistemini ve kemik gelişimini destekleyebilir.

Kahverengi: Bazı kahverengi besinler, özellikle de baklagiller, kırmızı kan hücrelerinin üretimi için gerekli olan demir açısından zengindir. Bu özelliğiyle bebeklerde demir eksikliği anemisi riskini azaltabilen kahverengi besinler, hücrelerin yapımı ve onarımını sağlayan protein açısından da zengindir. Ceviz, badem gibi kahverengi besinler, Omega-3 ve sağlıklı yağlar içererek bebeklerin beyin gelişimini desteklerken, bağışıklığını güçlendiren E vitamini, çinko ve sağlıklı yağlar da içerir.

Gökkuşağı Beslenmesine Uygun Tarifler

Bebeğiniz için gökkuşağı beslenmesi, farklı renklerdeki sebze ve meyveleri içeren dengeli ve besleyici öğünler sunarak sağlıklı büyümesini destekleyebilir. İşte bebeğinizin beslenmesine ekleyebileceğiniz farklı renklerden besinleri içeren kolay ve sağlıklı tarifler:

Renkli Meyve Yoğurdu: 3-4 adet çileği, bir adet mangonun yarısını, bir adet muzun yarısını, 6-7 yaban mersinini küçük parçalar halinde doğrayın. 2 yemek kaşığı ev yapımı yoğurt ile karıştırın. İçine isteğinize göre ezilip ufalanmış ceviz, badem ve fındık da serpiştirebilirsiniz.

Gökkuşağı Sebze Çorbası: 1 küçük domates, 1 küçük havuç, 1 küçük patates, 1 küçük soğan, 1 avuç ıspanak, 3-4 mor lahana yaprağı ile 1 diş sarımsağı küçük küçük doğrayın. Az su ve az zeytinyağı ile haşlayıp blenderdan geçirin. Bebeğinizin damak tadına göre kıvamını ayarlayabilirsiniz.

Renkli Patates Pizzası: Pişmiş patatesi ikiye uzunlamasına kesip içini ezin, biraz tereyağı ile püre haline getirin. 2 yemek kaşığı domates püresi, yarım yeşil biberi ve yarım kırmızı biberi, bir avuç haşlanmış bezelyeyi, 1 orta boy ufak doğranmış mantarı üzerine ekleyin. Sebzeler yumuşayıncaya kadar patatesi fırında 15-20 dakika pişirin. Ardından rendelenmiş peyniri üzerine ekleyip, birkaç dakika daha fırında bekletin.

Sebzeli Renkli Omlet: 1 küçük domates, yarım kapya biber, yarım yeşil biber, 1 küçük soğan ve yarım patatesi küçük küçük doğrayıp bir tavada zeytinyağı ile soteleyin. Ayrı bir kapta 1 dal kıyılmış maydanoz, 1 yumurta ve 1 yemek kaşığı peyniri karıştırıp çırpın. Ardından sebzelerle karıştırın ve azıcık zeytinyağında pişirin.

Gökkuşağı beslenmesinde vereceğiniz besinlerin, bebeğinizin yaşına ve yutma becerisine uygunluğuna özellikle dikkat etmelisiniz. Bebeğinizin beslenmesiyle ilgili herhangi bir endişeniz varsa çocuk doktoruna veya diyetisyene başvurabilirsiniz.

Bebeğinizin beslenmesi için uzmanlarımız tarafından hazırlanan farklı ve lezzetli tarifler için İlkadımlarım’a tıklayabilirsiniz.