Bebekler Ne Zaman Görmeye Başlar?

Doğar doğmaz görmeye başlasalar da bebeklerin görme yetileri ilk başta oldukça sınırlıdır. Doğumdan itibaren var olan ancak zamanla gelişen bebeklerde görme gelişimi yaşamın ilk birkaç ayından itibaren başlayıp genellikle ilk 12 ay içinde büyük ölçüde tamamlanır. 5 yaşına kadar devam eden bebeklerde duyu organları gelişimi bazı yönleri ise 7-8 yaşına kadar olgunlaşmayı sürdürür. Bu yüzden bu dönemde göz kontrolleri büyük önem taşır.

Yeni Doğan Bebekler Ne Zaman Görmeye Başlar?

Yenidoğan bebeğiniz dünyaya merhaba dediğinde aslında çevresine bulanık gözlerle bakar. Doğumdan sonraki ilk haftalarda ışığı, şekilleri, yüzleri, hareketleri algılayabilse de uzak görüşü henüz bulanıktır. Yaklaşık 20-30 cm uzaklıktaki nesneleri daha iyi görebilen yeni doğan bebeğinizin algıladığı renkler de ilk haftalarda oldukça azdır.

Görmeyi sağlayan retina ve beyindeki görme merkezi yeterince olgunlaşmadığı için yenidoğan bebeklerde görme ilk günlerde sadece siyah-beyaz ve gri tonlarda olur. Bu nedenle bebeğinizin dikkatini ilk haftalarda siyah-beyaz desenler gibi kontrastı yüksek şekiller çekebilir. Henüz renkleri tam algılayamadığı için renkli objeler ise ilgisini çekmeyebilir. 1-2 aylık iken göz teması kurmaya başlayacak olan yenidoğan bebeğiniz, haftalar ilerledikçe parlak ışıklara ve büyük objelere daha çok bakıp hareket eden objeleri yavaş yavaş takip edebilir.

Bebeklerin Aylara Göre Görme Gelişimi

Bebeklerde görme duyusu, yaşamlarının ilk yılında hızla gelişir. Bebekler, tıpkı yürümeyi ve konuşmayı öğrendikleri gibi zamanla görmeyi de öğrenirler. Yenidoğan bebekler yalnızca yakınlarındaki nesnelere ve insanlara odaklanabilirken, 1 yaşına geldiklerinde görme yetenekleri artık yetişkin seviyelerine ulaşır.

İşte bebeklerin aylara göre görme gelişimi şöyledir;

1-3 Aylık Bebeklerin Görme Yeteneği

1-3 aylık bebeğinizin görme yeteneği, yenidoğan dönemine göre hızla gelişmeye başlar. İlk ayından itibaren görsel dünyayı algılayışı önemli ölçüde değişen bebeğinizin, zamanla yüzlere ve yakın nesnelere odaklandığını fark edebilirsiniz.

Doğumdan sonraki birkaç haftada retinaları geliştikçe göz bebekleri de genişleyen bebeğiniz, açık ve koyu renk aralıklarını ve desenleri görebilir. Büyük şekiller ve parlak renkler dikkatini çekmeye başlayabilir. Yaklaşık 1 aylıkken bebeğiniz size kısa bir süre odaklanabilir, odanın diğer tarafını görebilir, ancak çoğunlukla kendisine çok yakın nesnelerle ilgilenir.

Bebeğiniz 2. ayında hareket eden nesneleri gözleriyle takip etmeye ve onlara uzanmaya başlar. Hafif şaşılıkları düzelir, göz-el koordinasyonu gelişmeye başlar. Gözlerini sizin veya yakınlarındaki başka birinin yüzlerine daha kolay odaklayabilir. 3. ayına doğru daha net görmeye ve her iki göz hareketi daha uyumlu olmaya başlayan bebeğiniz, kafasını oynatmadan gözlerini bir nesneden diğerine çevirebilir.

4-6 Aylık Bebeklerin Görme Yeteneği

Genellikle uzanıp kavrayacağı yakınlardaki nesneleri algılamak için görme duyularını kullanabilen 4-6 aylık bebekler, artık renkleri ve farklı tonlarını da daha iyi görebilirler. Sizin bebeğinizin de bu aylarda görme netliği iyi bir düzeye ulaşabilir. Renkli görme yeteneği bir yetişkine benzer seviyeye gelebilir ve gökkuşağının tüm renklerini görebilir. Hareketli nesneleri gözleriyle daha hızlı takip edebilir ve el-göz koordinasyonu sayesinde nesneleri hızlı bir şekilde toplayıp ağzına götürebilir.

7-12 Aylık Bebeklerin Görme Yeteneği

Bebeğinizin görme yeteneği 7. ayından sonra daha da gelişerek neredeyse yetişkin netliğinde ve derinlik algısına ulaşır. Dikkatleri daha çok yakınlardaki nesnelere odaklanmış olsa da odanın karşısındaki insanları ve nesneleri tanıyabilecek kadar güçlüdür. Emeklemeye başlamasıyla birlikte el-göz koordinasyonu daha da gelişen bebeğiniz, yaklaşık 10 aylık olduğunda, baş parmakları ile işaret parmakları arasında bir şeyi kavrayabilecek kadar iyi görebilir.

Bebekler Ne Zaman Renkli Görmeye Başlar?

Doğduklarında renkli görme yetisine sahip olmayan bebeğiniz, ilk ayında dünyayı çok bulanık görür ve yalnızca siyah, beyaz ve gri tonlarını algılayabilir. Renk algısını doğumdan sonraki ilk aylarda kademeli olarak kazanmasının ardından ise 2. ay itibariyle kırmızı ve sarı gibi canlı renkleri daha net ayırt edebilir. Ancak mavi ve mor gibi daha soğuk renkleri fark etmesi biraz daha zaman alabilir. 6. ayın sonuna doğru gökkuşağının tüm renklerini ayırt edebilir hale gelen bebeğiniz, genellikle 9-12 ay civarında tüm renkleri görmesinin yanı sıra renkler arasındaki farkları da belirgin bir şekilde algılayabilir.

Prematüre Bebeklerde Görme Gelişimi

37. gebelik haftasından önce doğan prematüre bebeklerin görme gelişimi, zamanında doğan bebeklere göre bazı farklılıklar gösterir. Prematüre doğan bebekte göz, anne karnındaki normal gelişimini tamamlayamadığı için gözün arkasındaki ışığa duyarlı doku olan retinanın damarlanması eksik kalabilir. Görsel sistemleri henüz tam gelişmeden dünyaya gelmesi nedeniyle görsel tepkileri daha geç başlayabilir. Göz teması kurma, nesne takibi gibi görsel refleksleri de daha yavaş ortaya çıkabilir.

Görme gelişimleri daha hassas ve dikkatle izlenmesi gereken bir süreç yaşayan prematüre bebeklerde ilk ve düzenli göz muayeneleri hayati önem taşır. Normal doğan bebeklerde ilk göz muayenesi genellikle 6. ayda yapılırken, prematüre bebeklerde doğumdan sonraki ilk haftalarda detaylı bir göz muayenesi yapılması gerekir. Bu muayenelerde göz bebekleri büyütülerek retina kontrol edilir ve ROP’un (Prematüre retinopatisi) herhangi bir evresinin olup olmadığı değerlendirilir.

Bebeklerde Görme Gelişiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Doğumdan itibaren hızla ilerleyen bebeklerde görme duyusu gelişimi, ebeveynler tarafından yakından takip edilmesi ve olası sorunlarda erken müdahale edilmesi gereken bir süreçtir.  Siz de bebeğinizin sağlıklı bir görsel algı geliştirmesi için şu noktalara dikkat edebilirsiniz;

• Bebeklerde göz kayması, ilk birkaç ay normal kabil edilir. Ancak bu durum bebeğinizde 4-6. aydan sonra devam ediyorsa veya sürekli kayma varsa doktora başvurmanız gerekir.
• Bebeklerin gözlerini istemsiz, ritmik ve hızlı hareketler yapması nistagmus olarak adlandırılır. Eğer bebeğinizde böyle bir durumdan şüpheleniyorsanız doktor muayenesine götürebilirsiniz.
• Bebeğiniz gözlerini sürekli ovalıyor veya sık sık göz kırpıyorsa görme problemi veya göz rahatsızlığı yaşıyor olabilir.
• 2–3 ayda objeleri takip edemiyorsa doktora başvurulabilir.
• Bebeğinizin gözlerinde sürekli göz akıntısı, kızarıklık veya şişlik varsa bu durum enfeksiyon veya tıkanıklık belirtisi olabilir.

Bebeklerde görme gelişiminin sağlıklı olup olmadığını anlamak için belirli testler uygulanması gerekir. Yapılan ışık tepkisi testi, göz hareketleri testi, göz kapama testi, şaşılık testinde herhangi bir anormallik fark edilirse daha ileri testler ve detaylı göz muayenesi uygulanabilir.

İlk 6 ay içinde özellikle prematüre bebeklere veya ailede göz hastalığı öyküsü olan bebeklere, doğumdan sonraki ilk 4-6 hafta içinde veya 6. ayda detaylı bir göz muayenesi önerilir. 1 yaşında ise bebeklerde görme keskinliği ve göz kaslarının kontrol edilmesi, olası görme problemlerinin önüne geçmek veya etkilerini en aza indirmek için önemlidir.

Bebeklerin Görme Gelişimi Hakkında Sık Sorulan Sorular

Bebekler Ne Zaman Tam Görmeye Başlar?

Bebeklerin görme yeteneği doğumda bulanık başlar ve ilk aylarda hızla gelişir. Nesneleri takip etme, renkleri ayırt etme ve derinlik algısı gibi becerileri zamanla kazanan bebeklerin, 1 yaşına geldiklerinde görmeleri önemli ölçüde gelişse de tam görme keskinliğine ulaşmaları 7 ila 9 yaşlarını bulabilir.

Bebekler Ne Zaman Görür ve Tepki Verir?

İlk ay içinde yüzlere ve yüksek kontrastlı desenlere kısa süreli tepki vermeye başlayan bebekler, 2-3 aylıkken hareketli nesneleri gözleriyle takip edebilir ve canlı renklere tepki verebilirler. Üçüncü ayda göz teması kurar ve tanıdık yüzlere gülümserler. Dördüncü aydan itibaren renkleri ayırt eder, hareketli nesnelere daha net tepki verirler. 1 yaşına doğru ise küçük nesneleri veya bir kitabın resimlerindeki detayları daha net görebilirler.

Bebekler Ne Zaman Gözleriyle Takip Eder?

Bebekler doğduklarında gözleriyle hareketli nesneleri tam olarak takip edemezler, genellikle sadece yüzeysel olarak algılarlar. Yaklaşık 2-3 aylıkken nesneleri daha bilinçli bir şekilde gözleriyle takip etmeye başlarlar. Bu dönemde yavaşça hareket eden oyuncakları veya insanların yüzlerini sağdan sola ve soldan sağa izleyebilirler. 3 aylık olduklarında başlarını da hareket ettirerek nesneleri rahatça izleyebilirler. 4. aydan itibaren ise bu takip yetenekleri daha da gelişen bebeklerin göz koordinasyonları belirginleşir.

Bebekler Ne Zaman Etrafını Görür?

Bebekler doğduklarında yalnızca 20–30 cm’lik yakın mesafeyi net görebilir. 2. aydan itibaren çevresindeki hareketleri ve ışıkları fark etmeye başlarlar. 3-4 aylıkken daha geniş bir alanı görür ve etrafındaki nesnelere bilinçli şekilde bakarlar. Çevrelerini daha geniş bir açıyla algılamaya ve detayları fark etmeye başlamaları yaklaşık 4-6 aylık dönemde belirginleşir. 6 aylık olduklarında da çevrelerini neredeyse yetişkinler kadar net algılamaya başlarlar.

Bebekler Ne Zaman Uzağı Görür?

Bebeklerin uzağı görme yetenekleri ve görüş keskinlikleri ilk aylardan itibaren hızla gelişir. Yaklaşık 4-6 aylıkken bebekler odanın diğer tarafındaki nesnelere odaklanmaya başlayabilir ve uzaktaki tanıdık yüzleri fark edebilirler. 4. aydan itibaren uzaklık algısı gelişir ve daha net görmeye başlarlar. 6. ayda ise uzağı görme yetileri belirgin şekilde artar ve çevreyi daha iyi takip ederler.

Bebeklerde Görme Ne Zaman Netleşir?

Bebeklerde görme doğumda bulanıktır ve zamanla netleşir. İlk 2-3 ayda göz teması kuran bebekler, bu aylarda hareketli nesneleri izlemeye başlarlar. Nesneleri ve yüzleri daha net görerek göz takibi yaparlar. 4-6 ay arasında renkleri ve uzaklıkları daha iyi algılayan bebeklerin görme keskinliği artar. Derinlik algıları ve uzak görüşleri ise 6-8 aylık dönemde önemli ölçüde gelişir. 1 yaşına doğru ise bebeklerin görme yetisi büyük ölçüde netleşir ve yetişkin düzeyine yaklaşır.

Bebeğinizin görme gelişimi gibi dil gelişimi hakkında da bilgi sahibi olmak için  Bebeklerde Dil Gelişimi içeriğimizi okuyabilirsiniz.