Hamileliğin ortalama 20. haftasından önce fetüsün kaybedilmesine düşük (abortus) adı verilir. Her anne adayında farklı nedenlerle gerçekleşebilen düşük genellikle hamileliğin ilk trimesteri yani ilk üç aylık periyodunda görülebilir. Kimi zaman ise henüz hamile olunduğu anlaşılmadan düşük gerçekleşebilir.
Düşük Nedir?
Hamileliğin ilk 20 haftasında beklenmedik sebepler sonucu gebelik sürecinin erken sonlanması olan düşük, genellikle gebeliğin ilk üç ayında meydana gelir. Birçok sebebe bağlı olabilen düşüğün en yaygın nedenleri arasında embriyo veya fetüsteki genetik sorunlar, gebelik hormonlarının yetersiz seviyede olması, rahim anormallikleri veya rahim içinde yapışıklıklar ile bazı enfeksiyonlar yer alabilir. Düşük sırasında kanama, ağrı ve kramplar meydana gelir. Hamilelikte vajinal kanama, karın veya sırt ağrısı, doku veya sıvı kaybı gibi belirtiler varsa düşük şüphesi nedeniyle doktora hemen başvurmak gerekir.
Hamileliklerin yaklaşık %26'sının bu şekilde, %10'un ise hamile olunduğu belirlendikten sonra düşük ile sonlandığı tahmin edilir. Düşük sonrası yapılması gerekenler hakkında bilgi edinmek ise kadınların bu süreci daha kolay atlatmalarına yardımcı olabilir.
1. Düşük Nasıl Teşhis Edilir?
Yukarıda da belirtildiği gibi düşük kimi zaman fark edilmeden gerçekleşir; kimi zaman da vajinal kanama, şiddetli karın ağrısı, şiddetli sırt ağrısı ya da yoğun lekelenme gibi durumlarla kendini gösterebilir. Düşük belirtileri fark edildiği zaman öncelikle doktora danışılmalıdır.
Doktor ise öncelikle ultrason taraması yapıp kesin düşük teşhisi için de kan tahlili isteyebilir. Kan testi yapılarak Beta HCG hormonu seviyesinin ölçülmesini isteyebilir. Beta HCG hormonu seviyesi, hamilelik başlangıcı ile yükselmeye başlayıp 9-12 haftalar arasında düşüşe geçebilir. Hamileliğin sonlanıp sonlanmadığını öğrenmek için de bu seviyeler kontrol edilebilir.
2. Düşük Sonrası Kanama Kaç Gün Sürer?
Düşük sonrası kanama miktarı, hamileliğin kaçıncı haftasında bulunulduğuna ve düşüğün türüne göre kişiden kişiye değişebilir. Kanamanın başladığı andan itibaren 3 ila 5 saat içerisinde en yoğun kanama aşaması bitebilir.
Lekelenme olarak belirtilen kahverengi kan ise bir veya iki hafta boyunca sürebilir. Kanamanın başladığı andan itibaren üç hafta süren lekelenmede doktor tavsiyesine başvurulmalıdır.
Düşük sonrası doktor muayenesi gerektiren diğer durumlar şunlardır:
-
Ateş
-
Şiddetli kramp
-
Titreme
-
Kötü kokulu akıntı
-
Kanın ilk kanamadan sonra hala parlak kırmızı akması
-
Şiddetli karın ağrısı
-
İki saatten fazla süre boyunca hijyenik ped değiştirmeyi gerektirecek fazlalıkta kanama olması
3. Ne Zaman Tekrar Hamile Kalınabilir?
Enfeksiyon riskinden korunmak için düşük sonrası cinsel ilişki için iki hafta beklenilmesi önerilir. Kanamanın bitmesinden sonra beraber olmakta sakınca yoktur. Ayrıca düşük sonrası adet görme ise dört ila altı hafta içerisinde gerçekleşebilir. Bu süre, kandaki Beta HCG hormonunun düşme zamanına göre değişebilir.
Düşükten sonra vücudun dinlendirilmesi eskiden önerilirken, günümüzde düşük yapan kişi psikolojik olarak ve bedenen hazırsa beklenilmesi veya vücudun dinlendirilmesi gerekmez. Düşük sonrası gebelik için sadece fiziksel iyileşme değil, ebeveyn adayının üzüntü sürecinin de sona ermesini beklemek çok önemlidir. Anne adayı, yardıma ihtiyaç duyduğu zaman uzman desteği ile terapi almayı değerlendirebilir.
Fiziksel ve duygusal iyileşme sonrası doktor kontrolünün ardından tekrar hamile kalınabilir. Unutulmamalıdır ki bir kere düşük yapmak tekrar düşük yapma riskini artırmaz.
Düşük Sonrası Bedensel ve Duygusal Değişiklikler
Vücut fizyolojisinde ve hormonal düzenlemelerde önemli değişikliklerin meydana geldiği düşük sonrası, bazı anne adayları için fiziksel ve duygusal olarak zorlayıcı olabilir. Hormonal dalgalanmalar ve adet döngüsündeki değişikliklerin sıkça yaşandığı bu dönemde anne adayı duygusal açıdan üzüntü, korku, kaygı ve belirsizlik hissedebilir. Düşük sonrası kadınlarda hem bedensel hem de duygusal değişiklikler arasında şunlar olabilir;
- Düşük sonrasında birkaç gün veya hafta sürebilen vajinal kanama görülebilir.
- Regl sancılarına benzer karın krampları yaşanabilir.
- Aşırı yorgunluk hissedilebilir.
- Gebelik hormonlarının düşüşüyle birlikte anne adayının göğüs hassasiyeti azalabilir, bulantı ve diğer gebelik belirtileri kaybolur.
- Düşük sonrasında en yaygın duygusal tepkilerden biri derin bir üzüntü ve hayal kırıklığı hissidir. Aynı zamanda bir sonraki gebelik veya genel sağlık durumu hakkında endişe duyulabilir.
Düşükten Sonra Hamilelik Şansı ve Beklentiler
Anne adayının düşük sonrası tekrar hamile kalma şansı konusunda endişeleri oluşsa da birçok kadın düşükten sonra sağlıklı bir hamilelik yaşayabilir. Ancak bu süreçte anne adayının hem fiziksel hem de duygusal olarak hazır olması önemlidir. Fiziksel olarak düşük sonrasında anne adayının adet döngüsünün normale dönmesi gibi iyileşme belirtileri göstermiş olması gerekir. Ayrıca duygusal olarak yeni bir hamileliğe hazır hissetmek de anne adayını yeni döneme daha iyi hazırlar. Düşüğe neden olan herhangi bir altta yatan sağlık sorunu varsa tedavi edilmiş olması da anne adayının hamile kalma şansını artırır.
Düşük sonrası hamilelik şansı, kadından kadına farklılık gösterir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), düşükten sonra fiziksel ve duygusal iyileşme için bir süre beklemeyi tavsiye etmektedir. Ancak yine de bu süre kişisel tercihler ve tıbbi durumlarla ilgili olabilir, bu yüzden doktor önerisine uymak en iyisidir. Bu noktada, yeni bir hamilelik için doktorun onayını almış olmak, doktorun verdiği önerilere uymak ve vücudunu dinlemek önemlidir.
Sağlıklı Bir Hamilelik İçin Nelere Dikkat Etmelisiniz?
Sağlıklı bir hamilelik için düşük sonrası dönemde dikkat etmeniz gereken bazı konular vardır. Bir sonraki hamilelik için tıbbi kontrolleri yaptırmak ve gerekirse destek almak, sağlıklı bir hamilelik şansınızı artırabilir. Bir sonraki hamileliği planlamadan önce bir doktora danışmanız, rahim sağlığınızı kontrol ettirmeniz, altta yatan bir sağlık sorunu olup olmadığını anlamanız ve gerekirse düşük riskini azaltacak tedbirleri almanız için önem taşır.
Düşük sonrası sağlıklı bir hamilelik şansını artırmak için yaşam tarzınızı düzenlemek, dengeli beslenmek, düzenli egzersiz yapmak, sigara ve alkol tüketiminden kaçınmak gibi faktörler de dikkat etmeniz gereken konular arasındadır. Duygusal açıdan hazır olmak için ise gerekirse profesyonel destek alabilir, endişelerinizi paylaşmanız sağlıklı bir hamileliği sürdürmek açısından faydalı olabilir.
Düşük Sonrası Hamilelik İçin Hazırlık
Düşük sonrası hamilelik için anne adayının fiziksel ve duygusal anlamda bazı hazırlıklar yapabilir. Hamileliğe hazırlanan bir süreç sırasında düşük yaşayan anne adayı, vücudunu ve psikolojisini, düşük sonrası hamilelik için yeniden hazırlayabilir.
Doktora giderek, düşük sonrası herhangi bir komplikasyon olup olmadığı kontrol edilebilir. İyileşme sürecinin beklenmesinin yanı sıra yeni bir hamileliği planlamadan önce doktorun önerisiyle folik asit takviyesi alınabilir. Yeniden hamile kalmadan önce ve hamilelik süresince düzenli doktor kontrolleri, sağlıklı bir hamilelik geçirmeye yardımcı olabilir.
Yeni bir hamilelik planlarken anne adayının ovülasyon dönemlerini takip etmesi, hamile kalma şansını artırabilir. Ayrıca hamilelik planlayan kadınlar için dengeli ve besleyici bir diyet önemlidir. Bol sebze, meyve, tam tahıllar ve protein açısından zengin bir diyet vücudunuzu güçlü tutar. Hafif egzersizler anne adayının vücudunu zinde tutup stres yönetimine destek olabilir. Düşük sonrası hamilelik süreci kişiden kişiye farklılık gösterebilir, bu nedenle anne adaylarının doktoruyla birlikte bir plan oluşturması en doğru adımdır.
Tıbbi Yardım ve Tedavi Seçenekleri
Düşük sonrası hamilelik süreci, özellikle birden fazla düşük yapan anne adayları için riskli olabilir ve bu nedenle de bu süreçte anne adayının tıbbi destek alması gerekebilir. Düşüğün yaşanmasında altta yatan nedenleri araştırmak için doktor kontrolü ve önerisiyle bazı testler yaptırabilir. Hormonal sorunlar, genetik faktörler veya rahimde yapısal problemler incelenebilir. Düşüğün türüne ve kişinin sağlık durumuna bağlı olarak farklı tedavi seçenekleri uygulanabilir. Anne adayı düşük sonrası tıbbi yardım alarak, sadece fiziksel sağlığını korumakla kalmaz, aynı zamanda gelecekteki hamileliklerde riskleri azaltmaya da yardımcı olur.
Beslenme ve Egzersiz Önerileri
Sağlıklı bir hamilelik için beslenme ve egzersiz önemli bir rol oynar. Doğru besinleri yeterli ve düzenli şekilde tüketmek, anne adayının hamile kalmasına ve sağlıklı şekilde bu süreci yaşamasına katkı sağlar. Aynı şekilde doktorun onayladığı egzersizler, düşük sonrasında yeniden hamile kalma döneminde formu korumaya ve sağlıklı bir gebelik geçirmeye yardımcı olur.
Düşük sonrasında hamile kalmayı planlıyorsanız, hamilelik dönemi başlamadan birkaç ay önce kendinize ve yediklerinize dikkat etmeniz gerekir. Hamile kalmak için sağlıklı beslenerek vücudunuzu hazırlamalısınız. İşte bunun için yapmanız gerekenleri Gebelik Öncesi Dönemde Beslenme başlıklı içerikten okuyabilirsiniz.
Hamilelik öncesinde olduğu gibi gebelik döneminde de yapılan egzersizler hem anne hem de bebek açısından birçok fayda sağlayabilir. İşte siz de hamilelik döneminiz boyunca bu faydaları hayatlarınıza dahil etmek istiyorsanız Hamilelikte Egzersiz Yapmanın Güvenli Yolları içeriğimizi okuyarak hamilelikte optimal sağlık yararları için uygun ve güvenli egzersizlerin ne olduğu ile nasıl yapılacağını öğrenebilirsiniz. Ayrıca Hamilelikte Yapılabilecek Egzersiz Önerileri başlıklı içeriğimizden de hamilelikte egzersiz yaparken nelere dikkat etmeniz gerektiğiyle ilgili detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Taner Usta