Hamilelikte Kabızlık Sorunu ve Tedavi Yöntemleri

Hamilelikte kabızlık, haftada üçten az bağırsak hareketi olarak tanımlanan ve gebelikte en çok yaşanan sağlık sorunlarından biridir. Pek çok anne adayının günlük yaşamını olumsuz etkileyen gebelikte kabızlık ıkınma ihtiyacını artırır ve bu da anne adayında beraberinde bazı şikayetlere yol açabilir.  Bu şikayetlerin neden kaynaklandığını bilmeniz, gebelikte kabızlık çözümüne yönelik size yol gösterici olabilir. Hamilelikte kabızlık sorunu ve tedavi yöntemleri hakkında detaylı bilgi için yazımızı okuyabilirsiniz. ‘Hamilelikte kabızlık nasıl geçer?’, ‘Hamilelikte kabızlık nasıl giderilir?’ gibi soruların cevabını öğrenmek için Hamilelikte Sindirim Sorunları ve Çözümleri yazısını da tıklayabilirsiniz.

Hamilelikte Kabızlık Ne Zaman Başlar?

Hamilelikte kabızlık ve beraberinde hemoroitler, hormonsal etki ile mide-bağırsak hareketlerinin yavaşlaması ve büyüyen rahmin kalın bağırsağın son kısmının üzerine yaptığı bası sonucu gelişir. Hamilelikte kabızlık şikayetleri, bazı anne adaylarında erken dönemde ortaya çıkarken, bazılarında hamileliğin ilerleyen dönemlerine kadar görülmeyebilir.

Aslında ‘Hamilelikte kabızlık ne zaman başlar?’ sorusunun cevabı her anne adayına göre farklılık gösterir. Anne adayı, vücudundaki hormon seviyeleri hamileliğini destekleyecek şekilde arttığında kabızlık hissetmeye başlayabilir. Hamilelik sırasında kabızlık, ilk üç aylık dönemde, progesteron düzeyleri yükseldikçe, 2. veya 3. ay civarında görülebilir. Bazı anne adaylarında ise bebeğin büyüdüğü 5. ve 6. aylarda kabızlık şikayetleri oluşabilir. Bazen hamilelik kabızlığı, bebek doğduktan sonra da etkilerini göstermeye devam edebilir.

Hamilelikte Kabızlık Belirtileri

Çoğu anne adayının hamileliğinin bir döneminde yaşadığı kabızlık, bağırsak hareketlerinde değişiklik sonucu, haftada üç defadan daha az sıklıkta olan, sert ve kuru dışkılama ile sonuçlanan boşaltım problemi olarak tanımlanabilir.

Kabızlık belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterse de en belirgin belirti, her zamanki kadar sık ​​​​bağırsak hareketi olmaması nedeniyle sorun yaşamaktır. Hamilelikte kabızlık belirtileri arasında en yaygın olarak gözlenen sıkıntılar arasında şunlar yer alır;

• Haftada üç defadan az sıklıkta dışkılama
• Normalden daha az miktarda dışkılama
• Dışkının normalden kuru ve sert olması
• Ağrılı ve zorlanarak dışkılama
• Dışkılama sırasında ıkınma ihtiyacının artması
• Karında şişkinlik ve rahatsızlık hissi
• Karında ağrı ve kramplar
• Makatta kanama
• Bağırsaklarda geçmeyen doluluk hissi

Her anne adayı kabızlık semptomlarını farklı şekilde deneyimleyebilir. Belirtiler diğer bazı tıbbi rahatsızlıklar veya problemlere benzerlik özellikler taşıyabilir. Bu sebeple başka hastalıklarla ayırıcı tanısının yapılabilmesi için doktora danışmanız çok önemlidir.

Hamilelikte Kabızlık Neden Olur?

‘Hamilelikte kabızlık neden olur?’ sorusunun birçok cevabı vardır. Anne adayının vücudunda hamileliğin ilk üç ayında hem hormonal hem de rahimde büyüyen bebek nedeniyle birçok değişimler olur. Bu değişimler hamilelikte kabızlığın oluşması için de birer sebep oluşturabilir.  

Hamilelik döneminde sindirim sistemindeki fizyolojik ve anatomik değişiklikler, anne adaylarının kabızlığa yatkın hale gelmesine yol açar. Hamilelikte kabızlık probleminin dört ana nedenini; sindirimin yavaş olması, bağırsaklara uygulanan baskı, hormonal değişimler, sıvı eksikliği oluşturur. 

Genel olarak hamilelikte kabızlığın nedenini oluşturabilecek değişimlerin başında şunlar gelir;

• Hamilelik sırasında artan progesteron seviyeleri ve azalan motilin hormonu seviyeleri bağırsak geçiş süresinin uzamasına neden olur.  Progesteron hormonu seviyelerinin artması, bağırsak duvarlarını gevşetir ve bu da tüm sindirim sisteminin yavaşlatır.

• Hamilelik sırasında bağırsaklardan su emilimi artar ve bu da dışkının kurumasına neden olur.
• Anne adaylarında azalan aktivite ile demir ve kalsiyum gibi artan vitamin takviyesi kabızlığın oluşumunu daha da tetikleyebilir.
• Hamileliğin ilerleyen dönemlerinde genişleyen rahim, dışkının ileri doğru hareketini yavaşlatabilir. Rahmin gelişmesi bağırsaklarda baskının artmasına neden olur. Bu da anne adayının vücudundaki atıkların bağırsaklarda hareket etmesini zorlaştırır.
• Anne karnında büyüyen bebek, rahmi ağırlaştırır. Bu ağırlık, bağırsaklara daha fazla baskı uygulayarak atıkların vücuttan dışarı çıkmasını zorlaştırabilir.
• Sıvı tüketiminin yetersiz olması, hamilelikte kabızlığın oluşması için önemli bir nedendir. Bağırsaklarda biriken atıkları yumuşatacak kadar su içmemek kabızlık şikayetini daha da artırır. 
• Anne adayının her gün içtiği su miktarı gibi günlük beslenme tarzı da kabızlığı tetikleyebilir. Yanlış beslenme alışkanlıkları, yeterince sebze ve meyve, kuru baklagiller gibi posa ve lif içeriği yüksek besinler tüketmemek kabızlık olasılığını artırabilir.
• Kilo artışı sonucunda gebe kadının hareket etme kabiliyetini azaltabilir.  Hareketsiz yaşam tarzı ve egzersiz eksikliği de kabızlığın oluşmasında etkilidir.

Hamilelikte Kabızlık Bebeğe Zarar Verir mi?

Hamilelik döneminde kabızlık şikayeti yaşıyorsanız çoğu anne adayı gibi aklınıza ‘Hamilelikte kabızlık bebeğe zarar verir mi?’, ‘Hamilelikte kabızlık düşüğe neden olur mu?’ soruları gelebilir. Ancak merak etmeyin, hamilelikte kabızlığın tehlike yaratması oldukça nadir olarak görülen bir durumdur. Kabızlık sizin için rahatsız edici olabilir, ancak gebelikte kabızlıktan ıkınmak bebeğinize zarar vermez. Rahim açılması başlamamış yani doğumu başlamamış sorunsuz ilerleyen bir hamilelikte ıkınma, doğumu başlatmaz veya düşüğe sebep olmaz.

Hamilelikte şiddetli kabızlık makatta çatlaklara ya da hemoroitlere yol açabilir. Rektum etrafındaki damarlara yapılan baskıdan kaynaklanan bu durum, sizin için acı verici ve rahatsız edici olabilir. Kabızlık ve ıkınma nedeniyle rektumunuzda oluşan küçük yırtıklar ve hemoroidler bazen kanayabilir. Çoğu zaman bu tür bir lekelenme endişe kaynağı değildir. Ancak kanama ve ağrınız fazlaysa veya nereden geldiğinden emin değilseniz, kontrol için doktorunuza danışmanız gerekir.

Hamilelikte kabızlık sorununun tedavi yöntemleri için günlük rutinlerinizde bazı değişiklikler yapmanız gerekebilir. Beslenme içeriğinizi, su tüketim miktarınızı ve egzersiz sürecinizi yeniden düzenlemek, kabızlıkla ilgili şikayetlerinizi azaltabilir. Kabızlıkla ilgili doğru tedaviyi uygulayıp çabuk sonuç almak için zaman kaybetmeden doktorunuz ile görüşmek en doğru davranış olacaktır.

Gebelikte görülen hastalıklar ve bu hastalıkları nasıl engelleyebileceğinize dair ipuçlarını öğrenmek için Hamilelikte En Sık Görülen Rahatsızlıklar yazısını okuyabilirsiniz.