Uzmanlar, bebeklerin ilk 6 ay sadece anne sütü ile beslenmesi üstünde duruyor. Daha sonra eğer anne ve bebeğin durumu uygunsa, 2 yıl daha emzirmeye devam edilmesi de tavsiye ediliyor. Uzmanların bu ısrarının çok kuvvetli bir dayanağı var, o da o da anne sütünün bağışıklık sistemine katkısı...
Anne sütü bağışıklık destekleyen en güçlü besin. Özellikle ilk 6 ay, bebeğe gereksinimi olan tüm besin öğelerini tek başına vermesiyle biliniyor. Bu sihirli besin, sadece bebeğin gelişimi ve gıda ihtiyacını karşılamakla kalmıyor, aynı zamanda bebeğin bağışıklık sistemi için de önemli bir yapı taşı görevi görüyor.
Anne sütü ve bağışıklık arasında çok güçlü bir bağ vardır. İçerdiği protein, yağ, demir ve vitaminlerle bebek bağışıklık sistemini güçlendiren besin değerlerini bulunduran anne sütü, içindeki koruyucu maddeler sayesinde enfeksiyonlara savaş açar. Yaklaşık yüzde 88’i sudan oluşan bu mucizevi besinin içinde bağışıklığı geliştiren prebiyotikler, çeşitli enzimler, kalsiyum gibi elementler de yer alır. İlk doğduklarında bağışıklık sistemi çok zayıf olan bebeklere güç vermek için en iyi besin kaynağı olan anne sütü, mucizevi etkilerini her alanda gösterir. Özetle içeriğindeki besinler, bebekler için anne sütü aktif bağışıklık mı sağlar?’ sorusuna doğal olarak ‘evet’ yanıtını oluşturur.
Bağışıklığa İlk Adım; Doğumdan Sonraki Emzirme
Anne sütü bağışıklık açısından sihrini doğumdan hemen sonra gösterir. Kolostrum da denilen doğumdan sonraki ilk sarı süt, bebeğin bağışıklık sistemi için ilk adımdır. Bileşiminde yüksek oranda protein ve bağışıklık kazandıran immünoglobulin barındırır. Bu süt ilk etapta bebeği bağırsak ve solunum yolları enfeksiyonlarından kaynaklanan problemlerden korur. Bebek doğduktan sonra 12 saat içerisinde verilmesi gereken bu süt, yüksek oranda serum proteini içerdiği ve pH derecesi yüksek olduğundan dolayı bebekler için önem taşır.
Yenidoğan bebekler, mideleri küçük olduğu için sık sık beslenmeye ihtiyaç duyabilir. Yaşamın ilk haftalarında bebeğinizin her istediği sıklıkta onu anne sütü ile besleyebilirsiniz. Bebeklerde beslenme rutini, bebeğin gelişimine bağlı olarak değişir. 0-3 aylık bebeklerde beslenme sıklığı 1 günde ortalama 7-10 defa, 3-6 aylık bebeklerde 6-8 defa, 6-12 aylık bebeklerde ise 4-5 defa olabilir. Bebeğinizin ilk ayındaki beslenme düzeniyle ilgili daha çok bilgiyi “1 Aylık Bebeğin Günlük Rutini” başlıklı yazımızda bulabilirsiniz.
Bebeğin bağışıklık sisteminin güçlü olması, beslenmesinin düzenli olmasından da kaynaklanır. Bebeklerde beslenme sıklığının yani zamanla oluşan rutinin bozulmaması, bağışıklık sistemini güçlü kılar. Anne sütünde bulunan zengin içerik, bebeğinizin bağışıklık sisteminin en büyük dostlarındandır. Eksikliği ya da yokluğunda doktorunuza danışarak ayına uygun bir devam sütü ile bebeğinizin beslenmesini destekleyebilirsiniz.
Bebeklerde beslenme, oyun, uyku rutini oluşturmak, bağışıklığı desteklediği gibi fiziksel ve zihinsel gelişime büyük katkı sağlar. Siz de beslenme, uyku ve oyun rutini oluşturarak hem bebeğinizin gelişimini destekleyebilir hem de onu hastalıklara karşı koruyabilirsiniz. Bebeklerde beslenme rutini, uyku düzeni ve oyun zamanı hakkında bilgi almak için “Bebeklerde Rutin Oluşturmanın Önemi” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.
Anne Sütü Hangi Hastalıklardan Korur?
Bağışıklık için anne sütü önemi ve anne sütünün bağışıklık sistemine katkısı azımsanmayacak kadar büyüktür. Bağışıklık sisteminde anne sütü kavramı başrolü oynar da denebilir. Çünkü anne sütü ile beslenen bebeklerin daha az hastalandığı rahatlıkla görülebilir. Peki bebek anne sütü içmezse ne olur? En belirgin etki, bebeğin hastalıklara karşı bağışıklığının zayıflaması şeklinde yaşanabilir. Anne sütünün büyük oranda engellediği vakaları şöyle sıralayabiliriz;
- Kulak solunum ve idrar yolu enfeksiyonları
- Mide hastalıkları ve kusma
- Zatürre
- Astım
- Alerjik vakalar
- Diyabet
- Menenjit
- Kalp rahatsızlıkları
Anne sütünün içinde yeterli demir olduğu için, emzirilen bebeklerde kansızlık görülmez. Ayrıca anne sütü alan bebeklerde, pişik, karın ağrısı daha az görülür.
Anne Sütünün Diğer Mucizevi Özellikleri
Anne sütü, onlarca çok özel bileşimle bebeğin ilk koruyucu aşısı olacak kadar değerli bir içeriğe sahip bulunur. Bağışıklık sistemini güçlendiren gıdalar içinde en etkili seçenek olan anne sütü, antibiyotik niteliğindedir. Isı derecesi bebeklere göre olan bu süt, kesinlikle sterildir. 2 yaşına kadar anne sütü ile beslenen bebeklerde çene ve diş gelişiminin çok daha sağlıklı olduğu görülür. Anne sütünün bağışıklık sistemine etkisinin ve bağışıklığı güçlendirici özelliklerinin yanı sıra bebeğin ruhsal, bedensel ve zekâ gelişimine de desteği vardır. Bağışıklık sistemini güçlendirici özelliklerinin yanında anne sütü, bebeğin ruhsal, bedensel ve zekâ gelişimine yardımcı olur. Bebeğin hem fiziksel hem beyinsel hem de ruhsal gelişimine sayısız faydalar sağlar. Dikkat azlığı sendromu, ilgisizlik gibi olgularda birebir etkilidir.
Doğru Emzirme
Anne sütünden maksimum fayda almak için emzirmeyi bilinçli bir şekilde tamamlamak gerekir. Bebekler çok güçlü bir emme refleksi ile doğar. Bebek doğduktan hemen sonra doğru emzirme teknikleriyle emzirilmelidir. Emzirme işlemi doğumdan yarım saat sonra başlar, ilk 6 ay sadece anne sütü olmak üzere bebek besin ihtiyacını giderir. 6.aydan sonra bebeğinizin ek gıdalara geçse de 2 yıl boyunca bebeğin temel besin kaynağı anne sütüdür.
İlk günlerde bebeklerin hem midesinin küçük olması hem de emerken yorulması nedeniyle annesinin göğsünde uzun süre kalmak ister. Bebek emdiği sürece annenin vücudu süt üretmeye devam eder. Bebek emzirme süresi ortalama 15-20 dakika sürmesi beklenir. Bebekler normalde bir öğünde alacakları anne sütünün yaklaşık %50’sini ilk 1-2 dakikada, kalan %50’sini geriye kalan zamanda emerler. Bebek emmeye devam ettikçe süt giderek koyulaşır. Koyulaşmasının sebebi artık yağlı sütün gelmesidir. Bu son süt onun doymasını ve memeyi kendiliğinden bırakmasını sağlar. Bu yüzden her öğün tek bir memeden süt verilmesi tavsiye edilir. Bebekleri emzirme sıklığı bünyeden bünyeye değişir. Her emzirme sonrası üretilen süt miktarı biraz daha artar. Zamanla emzirme aralıkları bebeğinizin de büyümesiyle uzayacak ve annedeki süt azalacaktır.
Anneler sütünü bebekle buluştururken şunlara dikkat edebilir;
-
Doğumdan sonraki ilk 10 gün anne her iki göğsünü 15’er dakika süreyle emzirebilir.
-
Doğumdan 15 gün sonra anne sütü olgunlaşır. Bu dönemde bebeğe son verilen göğüsten emzirmeye başlanmalıdır. Böylece bebek ön sütün ardından yoğun ve yağlı olan son sütü içebilir.
-
Bebek 3. aydan sonra tek göğüsle emzirilebilir. 3 aydan sonra bebeğin ilgisi çabuk dağılacağı için sakin bir ortamda emzirmeye özen gösterilmelidir.
-
Her emzirme sonrası pompa ile göğsü sağmak sütün artmasını sağlayabilir. Bebek emdikten sonra depoda süt kaldıysa emzirmeden sonra ilk yarım saat içinde süt pompayla çekilebilir. Sağım, göğsün uyarılmasını ve süt üretimini destekler.
-
Göğüs pompasını kullanırken 2 saatten önce ve 10-15 dakikadan fazla süreyle süt çekmemeye dikkat edilmelidir.
Emzirmenin Anneye Faydaları
Anne sütünün bağışıklık sistemine etkisinin yanı sıra emzirmek, bebeklerin bağışıklığını güçlendirmektenin yanında annenin sağlığına da fayda sağlar. Emzirmenin annenin sağlığına da faydası vardır. Emzirme, göğüs kanseri, yumurtalık kanseri, kemik erimesi ve anemi risklerini azaltır. Rahmin eski haline dönmesini sağlarken, annenin aşırı kan kaybetmesine engel olur. Emzirmenin anneyi idrar yolu enfeksiyonlarından koruduğu da bilinir. Ayrıca emzirme, anne ve bebek arasında kuvvetli bir bağın oluşması yönünde oldukça faydalıdır.
*Bilgi niteliğindedir. Detaylı bilgi için doktorunuza danışın.