Hem yetişkinler hem de bebeklerde uyku rutini ve bağışıklık sistemi arasında önemli bir bağ vardır. Uykunun bağışıklık düzenine etkileri oldukça fazladır. Özellikle bebek ve çocuklarda kaliteli uyku, gelişimleri ve bağışıklıklarının güçlenmesi bakımından çok önemlidir. Yeterince uyuyup uykusunu almış bünyelerin enfeksiyonlara karşı daha dirençli olduğu görülür. Bunun için ebeveynlerin hem kendi hem de bebeklerinin sağlığı için uykularını düzene sokmaları gerekir. Yeterli ve kaliteli uyku ile bağışıklık sistemine katkıda bulunmak her iki taraf için de yararlı olacaktır.
Uyku Bağışıklık Sistemine Nasıl Etki Eder?
Bağışıklık sistemini güçlendirmek sadece alınan mineral ve vitaminlerle ilgili değildir. Düzenli ve kaliteli bir uyku bile bağışıklık konusunda öne çıkan bir etmendir.
Uyku rutini bir bebeğin günlük ritminin bir parçasını oluşturur. Uykunun yanı sıra beslenme ve oyun da bebeklerin diğer temel rutinleri arasında yer alır. Beslenme, oyun, uyku rutinini oluşturmak ve devam ettirmek, bebeğin bağışıklık sisteminin gelişimine destekçidir. Bebeklerde beslenme rutini, uyku düzeni ve oyun zamanı hakkında bilgi almak için “Bebeklerde Rutin Oluşturmanın Önemi” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.
Peki uyku bağışıklık sistemini güçlendirir mi? Bebeklerde uyku ve bağışıklık sistemi arasındaki bağ bilimsel kanıtlara dayanır. Melatonin uyku hormonu olarak bilinir ve beyinde salgılanır. Vücuttaki bakteri ve toksinlerle savaşan bir antioksidan olan melatonin, karanlıkta ve gece uykularında oluşur. Uyku ve bağışıklık sistemi arasındaki bir bununla kalmaz. Aynı zamanda belirli bağışıklık hücreleri de uyku sırasında aktifleşir. Bu da vücudun uyku sırasında iyileşme hızını artırır. Bu yüzden bebeklerde bağışıklık için uyku rutini ve düzeni oldukça önem taşır.
Bebeklerde Uyku Düzeni Nasıl Olmalıdır?
Yenidoğan bebeklerde vücudun biyolojik saati henüz gelişmediği için uyku rutini ilk aylarda oturmayabilir. Bebeğinizin bu ritmi yakalayabilmesi için uyanık olduğu saatlerde güneş ışığı görmesini ve sesli bir ortamda bulunmasını sağlayabilirsiniz. Gece uykusuna yatacağı zaman ise sessiz ve loş bir odada uyutarak uyku rutini oluşturabilirsiniz. Yenidoğan bebeklerin uyku rutinleri hakkında daha fazla bilgiyi “1 Aylık Bebeğin Günlük Rutini” sayfamızı ziyaret ederek alabilirsiniz.
Bebeklerde uyku düzeninin sağlanması, aşamalı olarak gerçekleşebilir. Bebekler büyüdükçe uyku düzenleri de değişir. 2 aylık bebeğiniz daha düzenli aralıklarla uyanmaya başlayabilir, 4 aylık olduğu zaman ise bebeğinizin uyku rutini belirginleşmiş olabilir. Bazı bebeklerin 6. aydan itibaren gece uykuları kesintisiz hale gelip uyku rutini oluşabilir. 1 yaşından sonra ise hem uyku saatinde hem de uyku sayısında değişimler olur. Bağışıklığını ve gelişimini desteklemek için 0-6 ay arasında olduğu gibi 1 yaş sonrasında da bebeğinizin uyku düzenini korumaya özen göstermelisiniz.
Bebekler Ne Kadar Uyumalıdır?
Yenidoğan bebeklerin uyku ihtiyacı ilerleyen haftalarda azalacaktır. Ama yine de bebekler çocukluk çağına kadar uzun saatler uykuya ve rutine ihtiyaç duyarlar. Bu ihtiyaç hem onların dinlenmesi hem de sağlıkları için çok önemlidir. Bebeklerde uykunun bağışıklığa etkileri, uyku süresiyle yakından ilgilidir. Ebeveynlerin bu konuda bilinçli olması bebeklerin uyku planını doğru bir şekilde yapmaları bağışıklık sistemine de katkıda bulunacaktır. Bebeklerin gelişimlerine göre uyku saatlerini şu şekilde sıralayabiliriz.
- Yenidoğan: Günde 16-20 saat
- 6 Haftalık: Günde 15-16 saat
- 4 Aylık: 9-12 saat gece uykusu ve 2 kez kısa öğlen uykusu
- 6 Aylık: 11 saat gece uykusu ve 2 kez kısa öğlen uykusu
- 9 Aylık: 11-12 saat gece uykusu ve 2 kez kısa öğlen uykusu
- 1 Yaş: 10-11 saat gece uykusu ve 2 kısa öğlen uykusu
Bebeğin Güvenli ve Huzurlu Uyumasını Sağlayan Etmenler
Bağışıklık sistemi yani hastalıklarla mücadele etme konusunda önemli olan uykunun süresi kadar kaliteli olması da önemli. Uykunun bağışıklık düzenine etkilerini artırmak için bebek teşvik edilmeli ve desteklenmelidir. Bunun için bebeklerin huzurlu ve güvenli bir şekilde uyuması için bazı noktalara dikkat edilmesi gerekir.
- Bebek karnı açken uykuya dalma konusunda zorlanacak ya da kısa sürede uyanacaktır. Bunun için önce bebeğin karnının tok olmasına özen gösterilmelidir.
- Bebeklerde uyku düzeni durumunu etkileyen bir diğer faktör de gaz sancısı. Dairesel hareketlerle yapılacak masaj, ninni/pışpışlama eşliğinde uykuya dalan bebek, huzurlu olacaktır.
- Bebeğin yattığı mekân da oldukça önemlidir. Bebeği sert bir yüzeyde, yüz yukarı gelecek şekilde uyutmak gerekir.
- Yastık, pelüş oyuncak ve diş kaşıma gereçlerini, beşiğin dışında tutmak onu güvende tutar.
- Oda sıcaklığı ise tam ayarında olmalıdır. Odayı 22 ºC veya 70 Fahrenhayt’ta tutmak ideal sıcaklığa erişilmesini sağlar.
*Bilgi niteliğindedir. Detaylı bilgi için doktorunuza danışın.