Bebeğiniz dünyaya geldiğinden bu yana ne de çok şey öğrendi, ama siz de biliyorsunuz ki bu daha başlangıç... Özellikle hayatının bu ilk yılında daha pek çok yeni beceri edinerek hem kendisini hem de çevresini keşfedecek ve aktifleşecek. İşte bebeğiniz için bu dönüm noktalarından biri de tek başına oturabilmesi olacak. Hayatının ilk aylarını yatarak geçiren bebeğiniz bir gün gelecek ki dünyayı tanımak için oturmak isteyecek. Peki bu ne zaman olacak? Bebekler ne zaman oturmaya başlar? diye merak ediyorsanız yazımızı okumaya devam edebilirsiniz. Bebeklerin oturma süreci hakkında detaylı bilgi için ayrıca Sevim Hemşire Anlatıyor: Bebek Ne Zaman Oturtulur? içeriğimizi de tıklayabilirsiniz.
Bebekler ilk kez ne zaman oturur?
Bebekler için oturmak, bağımsızlığını kazanmaya attığı ilk adımlardan biridir. Kendi başına oturmayı öğrenmek, bebeğin kendi dünyası hakkında yeni bir bakış açısı ve daha fazla özgürlük kazanması anlamına gelir. Bu yeni beceriyi edinmesi için ise bebeğin fiziksel olarak belli bir gelişim sürecini geçirmesi beklenir.
Bebeklerin hareket etmesi için kullanması gereken kasları, doğumdan itibaren yavaş yavaş gelişir. Oturabilmesini sağlayan kasların güçlenmesi, yaklaşık 6-7. ayları bulur. Bebek için oldukça heyecan verici olan bu deneyim, ilk zamanlarda pek dengeli olmayabilir. Çoğu bebek yaklaşık 6. ayda sadece destekle, 8 aylık civarında ise herhangi bir destek olmadan rahatça dengede oturabilir.
Bebeğinizin ne zaman oturmaya başlayacağını siz de merak ediyor olabilirsiniz. Aslında bunun zamanı bebeğinizin gelişimi ve fizyolojik yapısıyla doğrudan ilgili. Bebeğiniz doğduktan sonraki ilk aylarında emme, tutma, ellerini veya ayaklarını oynatma gibi istem dışı hareketler yapar. İşte bu hareketlerinin yerini büyüdükçe, bilinçli hareketler almaya başlar. Bebeğinizin istem dışı hareketlerinin yerini bilinçli hareketlerin almaya başlaması ise 4-5. ayı bulabilir. Bu dönemin ardından da bebeğiniz için oturma süreci başlayabilir.
Bebekler oturmayı nasıl öğrenir?
Bebeklerin oturmayı öğrenmesi, aylar içinde gerçekleştirdiği fiziksel gelişim sayesinde olur. Fiziksel koordinasyonu geliştikçe vücudunun yeni kısımlarını keşfeden, boyun ve baş kasları hızla güçlenen bebekler, ilk 3-4 ayda yüzüstü yatarken başını kaldırmayı ve dik tutmayı öğrenir. Kollarının üzerinde destek almada ve mini şınav gibi göğsünü yerden yukarıya kaldırmada deneyim kazanır. Baş kontrolünü kazanması ise bebeklerin oturması için en önemli aşamalardan biridir. Böylece dik oturabilecek kadar sırt, karın, boyun ve bacak kaslarını geliştirip güçlendiren bebekler, yaptıkları tüm bu fiziksel alıştırmalarla oturmayı öğrenmeye hazır hale gelirler.
Her bebeğin gelişim süreci gibi, destekli ve desteksiz oturma zamanları ve süreleri de birbirinden farklı olabilir. Eğer bebeğiniz altıncı ayına yaklaşıyorsa artık ilk oturma denemelerine başlayabilirsiniz. Özellikle başını iyice dik tuttuğunda, bebeğinizin oturmasını teşvik edebilirsiniz. 6. aydaki bu ilk oturma egzersizleri sırasında bebeğiniz güvensiz olabilir, genellikle yana ya da arkaya düşebilir, korktuğunu size hissettirebilir. İşte bu süreçte bebeğinize güven verip cesaretlendirecek bazı oturma egzersizlerini uygulayarak ona destek verebilirsiniz.
Bebeğimin oturmasına nasıl yardımcı olabilirim?
Bebeğinize birçok yeni şeyi keşfetme imkanı veren oturması, onun bir dizi beceriyi de öğrenmesine kapı aralar. Bebeğinizin oturabilmesi, gelecek aylarda yürümesi için de oldukça önemli bir basamaktır. Kendi başına oturabildiğinde bebeğiniz için aslında emeklemek, ayakta durup yürümek için de geri sayım başlamış demektir.
Peki bebeğinizin oturmasına nasıl yardımcı olabilirsiniz? Bunun için birkaç küçük ama önemli oturma egzersizini uygulamanız, bebeğinizin oturma sürecine olumlu etki yapabilir. İşte size bu süreçte yardımcı olacak bazı yöntemler;
Öncelikle deneme yanılma yolu ile oturmayı öğrenmesi için bebeğinizin kendi vücut hareketlerini yapmasına ve bunları keşfetmesine izin vermelisiniz. Bunun için de bebeğinizin yerde sırt ve yüz üstü yatarak zaman geçirmesi faydalı olabilir. Bebeğinizin oturmasını desteklemek için kaslarını güçlendirip, karın üstü aktivitelerini artırmasını teşvik edebilirsiniz. Karın üstü aktiviteleri için neler yapabileceğinizi Biraz Hareket Vakti: Tummy Time Nedir? yazımızı okuyarak öğrenebilirsiniz.
- Bebeğiniz ilk kez oturduğunda desteğe çok fazla ihtiyaç duyacaktır. İlk başta birlikte yere oturun ve onu vücudunun çevresinden destekleyin. Destekli oturma evresinde ellerinizle destek sağlayarak ya da çevresine yastıklar koyarak düşmesini önleyebilirsiniz.
- Kendisini desteklemesi için bebeğinizi bacakları açık ve kolları önde olacak şekilde oturma pozisyonuna getirebilirsiniz.
- Sallanma, bebeğinizin ellerini kullanmadan nasıl denge kuracağını öğrenmesinin en etkili yoludur. Daha güvenli şekilde sallanması için bacaklarını V şeklinde açmaya özen gösterin.
- Oturma şeklini aldığında bebeğiniz kafasını dik tutabilmelidir. Düşme ihtimaline karşı bebeğinizin yakınında durmaya özen gösterin.
- Bebeğinize sevdiği oyuncakları gösterin ve bunları bacaklarının arasına, vücudunun sağ ve sol taraflarına gibi farklı yerlere koyun. Oyuncakları bulmak için hareket ettikçe dengesini kullanacak ve geliştirecektir.
- Bebeğiniz kendisini dengelemek için ellerini kullanacaktır. Dengesini sağlamak için her iki eline de ihtiyaç duyacağından, ilk başta kavramak yerine bakabileceği oyuncaklar verebilirsiniz.
- Eğer bebeğiniz oturma pozisyonunda ileri-geri veya yana düşüyorsa henüz desteksiz oturmaya hazır değil demektir. Onu tutunabileceği ve düşmesini engelleyecek şekilde yastıkla destekleyin.
- Destekli oturma sırasında bebeğinizin arkasına bir emzirme yastığı da sarabilirsiniz, bu şekilde onu daha dik bir pozisyona teşvik edebilirsiniz.
- Oturma becerisi geliştikçe bebeğinize daha az destek verebilirsiniz. Ayrıca ihtiyacı olduğu kadar az destek verin ki karın ve sırt kasları güçlensin.
- Bebeğiniz destekli oturma pozisyonuna alıştığında artık ona kavrayabileceği ve oynayabileceği çeşitli oyuncaklar sunabilirsiniz.
- Bebeğinizi evin dışında da bebek arabasında oturarak gezdirebilirsiniz. Yürüyüş yaparken bebek arabasında destek alarak oturmak, bebeğinizin oturmaya olan ilgisini geliştirmesini artırabilir.
- Bebeğinizi otururken zamanla denemeler yaparak yastıklardan kurtarabilirsiniz. Tamamen kendi başına dik oturabildiğinde ise oyuncakları bebeğinizin etrafına ve ulaşabilecekleri yerlere yerleştirin. Bu onun dengesini korurken başını çevirmeye, gövdesini bükmeye ve farklı yönlere uzanmaya teşvik eder.
- Oyuncakları yere çapraz olarak ulaşamayacağı bir yere de yerleştirebilirsiniz. Bu da bebeğinizi tek koluyla uzanma konusunda cesaretlendirebilir.
- Oturmasını heveslendirmek için bebeğinizin karşısına oturup onunla bol bol oynayın. Bu dönemde bebeğinizle oynayacağınız oyunlar için 0-1 yaş için oyun ve oyuncaklar yazımızı tıklayabilirsiniz.
Bebeğim oturmuyorsa ne zaman endişelenmeliyim?
Bebeklerin becerileri, farklı hızda ve zamanda gelişir. Oturma, emekleme, yürüme, koşma gibi hareketlerin başlama ve gerçekleşme zamanları da her bebekte farklılık gösterir. Bazı bebekler oturmayı daha çabuk öğrenebilirken, özellikle prematüre bebekler yaşıtlarından daha geç bir zamanda oturmaya başlayabilir.
Ancak bazı belirtiler vardır ki, bebeklerin gelişimi ile ilgili bir şüphe yaratabilir. Eğer bebeğiniz 4 aylık olduğunda başını dik tutamıyorsa, 10. ayını doldurmasına rağmen hâlâ bağımsız oturmuyorsa herhangi bir sorun olup olmadığını anlamak için çocuk doktoruna başvurmanız faydalı olacaktır.
Bebekler ne zaman oturmaya başlar? konusunda edindiğiniz bilgileri desteklemek ve bebeklerin oturma sürecindeki gelişmeleri daha ayrıntılı öğrenmek için 4 Adımda Bebeğin Oturma Aşamaları başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.