Moro Refleksi Nedir, Ne Zaman Başlar ve Biter?

Dışarıdan gelen uyaranlara karşı bedenin göstermiş olduğu otomatik tepkilere refleks denir. Bebekler yeni tanıştıkları dünyaya adapte olma sürecini refleksler aracılığıyla daha kolay deneyimlemiş olur. Bu refleksler zamanla yok olarak yerlerini istemli hareketlere bırakır. İşte bunlardan biri de bebeklerde Moro refleksidir. Peki merkezi sinir sisteminin sağlığını gösteren en önemli refleks olan Moro refleksi nedir, ne zaman başlar ve biter? Bu soruların hepsini yazımızı okuyarak öğrenebilirsiniz.

Moro Refleksi Nedir?

Yeni doğan bebekler hayatlarının ilk haftalarında pek çok hareketi refleks olarak yapar. 1918 yılında Avustralyalı doktor Ernst Moro tarafından tanımlanan Moro refleksi, bebeğin doğuştan sahip olduğu reflekslerden biridir. Sıçrama veya irkilme refleksi olarak da bilinen Moro refleksi, bebeğin ani ses yada harekete karşı başını geriye atıp, kollarını ve bacaklarını açıp genelde ağlayarak tepki vermesi, daha sonra kollarını ve bacaklarını tekrar kendisine doğru çekmesi hareketine verilen isimdir.

Sarılma refleksi olarak da anılan Moro refleksi, yeni doğan bebeğin ani uyaranlara karşı gösterdiği istemsiz tepkilerdir. Bu ani uyaranlar yüksek bir ses, ani bir hareket veya düşme hissi olabilir. Kısa bir süre içinde gerçekleşen reflekste, bebek elleri bükülü halindeyken, aniden irkilmeyle her iki kolunu yana açıp bacaklarını yukarı kaldırır ve kolları tekrar yerine getirir. Bebek Moro refleksi sırasında yüzünde ürkmüş bir ifade ile bakabilir ya da ağlayabilir.

Yeni doğan bebeklerde uykuda Moro refleksi sıkça görülür. Bazen bebeğinizin uyku sırasında birden abartılı bir şekilde irkildiğini veya ani tepki verdiğini görebilirsiniz. İşte bu tepki Moro refleksidir. Bebeği uyku durumuna getirmeye çalışırken de Moro refleksi tetiklenebilir.

Uyku sırasında beşiğine yatırmak için eğildiğiniz zaman bebeğiniz düşme hissi yüzünden refleks ile irkilerek uyanabilir. Vücudunuza yakın tutarak düşme hissi yaşatmadan yatağına yatırırsanız bebeğinizin Moro refleksini engelleyebilirsiniz. Bebeklerin Moro refleksini daha az yaşamasını sağlayan yöntemlerden biri de kundaklamadır. Kundaklama, bebeği doğal irkilme refleksine karşı korur ve daha iyi uyumasını sağlayabilir. Moro refleksiyle uyanmasını engelleyebilmek için bebeğinizi siz de kundaklayabilirsiniz. Kundaklamayı nasıl yapacağınızı ve kundaklamanın faydaları hakkında daha fazla bilgiyi ‘Bebek Kundaklamada Dikkat Edilmesi Gerekenler’ başlıklı içeriğimizde bulabilirsiniz.

Moro Refleksi Ne Zaman Başlar?

Moro refleksi, gebeliğin 25. ila 30. haftalarında bebeğin merkezi sinir sisteminin gelişimi ile oluşur. Bebeklerde Moro refleksi doğumdan itibaren görülmeye başlar. Bu refleks yaşandığında bebekte gözler açılabilir, ağlama ve huzursuzluk da oluşabilir.

Ani destek kaybına verilen abartılı bir tepki olan Moro refleksi 4 evreden oluşur:

1. Kollar omuzlardan itibaren gövdeden uzaklaşır.

2. Kollar dirseklerden itibaren düz bir şekilde uzatılır.

3. Kollar dirseklerden bükülür.

4. Kollar tekrar gövdeye yaklaşarak sakin duruma geçer. Bu hareketler sırasında parmaklar açılır ve genellikle bebek irkilerek ağlar.

Bebeklerin sinir sistemi ile ilgili bilgi verdiği için Moro refleksinin olup olmaması aslında önemlidir. Hatta Moro refleksinin varlığı ve kaybolduğu aylar, merkezi sinir sisteminin uyumunu değerlendirmek için kullanılır. Bu nedenle de doğumundan sonraki birkaç ayda doktorlar, bebekte bu refleksin olup olmadığının kontrolünü yapar.

Moro Refleksi Ne Zaman Kaybolur?

Bebeklerde Moro refleksinin varlığı kadar, kaybolduğu zaman da önemlidir. Bebeğin beyni olgunlaştıkça ve yaptığı hareketler üzerinde daha iyi kontrol geliştirdikçe bebek, bu ilkel reflekslere artık ihtiyaç duymamaya başlar. Reflekslerin bazıları da zamanla kaybolur. Moro refleksi yaklaşık 12. haftadan sonra daha az görülürken, ortalama 20. haftada yüzde 80 oranında görülme oranı azalır. 6. ayla birlikte refleks tamamen kaybolur. Yani yeni doğan bebek 3 ila 6 ay arasına geldiğinde Moro refleksinin kaybolması beklenir.  

Moro Refleksi Nasıl Bakılır?

Moro refleksi yeni doğan bebek için ilk aylarda beklenen bir durumdur.  Doğal bir durum olduğu için tedavisi de söz konusu değildir. Aslında esas dikkat edilen husus, Moro refleksinin olmamasıdır. Tıpta bebekte Moro refleksinin olmaması anormal olarak yorumlanır. 2 ila 3 aylıkken kollarını gövdeden uzaklaştırma veya kollarını gövdeye yaklaştırma olmaması durumu ya da Moro refleksinin asimetrisi yani her iki tarafta da aynı görünmemesi, anormal kabul edilebilir.

Moro refleksinin olmaması klinik açıdan takip edilmesi gereken bir durumdur. Çünkü her iki tarafın da yokluğu beyinde veya omurilikte hasar olduğunu gösterebilir. Yalnızca bir tarafta yokluk, kırık bir omuz kemiğinin ya da alt boyun ve üst omuz bölgesinden kola uzanan sinir grubunda bir yaralanmanın mevcut olabileceğine işaret edebilir.

Doğumdan kaynaklanan yaralanma ve incinmeler, beyin anomalisi, enfeksiyon, kaslarda zayıflık, serebral palsi Moro refleksinin olmamasının sebepleri arasındadır. Bu risklerin tespiti için Moro refleksi, doğum sonrası birkaç ay doktorların kontrol ettiği reflekslerden biridir. İlk ay kontrollerinde doktor tarafından bebeğe Moro refleks testi yapılır.

Günümüzde Moro refleksi değerlendirmesi için en sık kullanılan yöntem, baş düşürme metodudur. Bu metotta sırt üstü yatan bebek ellerinden kavranıp 30 derecelik açıyla oturur pozisyona getirilirken yavaşça eline bırakır. Bu şekilde bebek, düşüyormuş gibi hisseder. Moro refleksi bebeği bu düşmeden korumak için ortaya çıkar. Moro refleksinin bir parçası olarak bebeğin kolları esner ve ardından hızla abartılı bir şekilde geri çekilir. Böylece hekim refleksi kontrol etmiş olur.

Bebeğinizin uykuda Moro refleksi olup olmadığını gözlemleyebilirsiniz. Moro refleksinde beklenmeyen bir sorun olduğundan şüpheleniyorsanız doktorunuza danışabilirsiniz.

Yeni doğan bebeğinizin gelişimine dair önemli dipnotları Yenidoğan Bebek Gelişimi isimli içeriğimizden okuyabilirsiniz. Ayrıca özellikle ilk 6 ayda bebeğinizle ilgili tüm soruların cevaplarını İlkadımlarım 0-6 ay kategorisindeki içeriklerimizde bulabilirsiniz.