Yenidoğan Bağışıklık Gelişimi

Aylardır süren heyecanlı bekleyişin ardından bebeğini kucağına alan her anne, bebeği büyürken onu en iyi şekilde korumak ister. Ebeveynlerin bebeklerini en çok korumaları gereken konuların başında hastalık ve enfeksiyonlar gelir. Bu yüzden daha ilk günlerden itibaren bebeklerin bağışıklığının güçlendirilmesine özen göstermek oldukça önem taşır. 

Peki yenidoğan bebeklerin bağışıklık sistemi ne zaman gelişir? Bebeklerde bağışıklık sistemi aslında daha anne karnındayken gelişmeye başlar. Yeni doğan bebeğin bağışıklık sistemi, yetişkinler ya da gelişimini sürdüren çocuklar kadar güçlü değildir. Bu durum, henüz olgunlaşmamış bağışıklık sisteminin hastalıklarla mücadele etmek için zamana ihtiyacı olduğunu gösterir. Yine de hamilelik sırasında annenin bağışıklık sisteminde hastalıklarla savaşan antikor, plasental yollarla bebeğe ulaştığı için bebek bir süre koruma altındadır. Bu antikorlar, zamanla tükenmeye başlasalar da mümkün olduğunca bebeği rutin hastalıklardan koruma açısından etkililerdir. Anneden gelen antikorların varlığı geçici olduğu için bebeğin bağışıklık sisteminin desteklenmesi gerekir.

Bebeğiniz sezaryen ile doğduysa bağışıklık sisteminin güçlenmesi için ona destek olmanız gerekir. Çünkü sezaryen doğumda bebek doğum kanalından geçmez ve buradaki bakterilere temas etmez. Bu da bağırsak florasının oluşumunu etkileyebilir. Dolayısıyla bebeğin bağışıklık sistemi daha geç gelişebilir. Annelerin merak ettiği bir diğer soru ‘Yenidoğan bebeklerin bağışıklık sistemi güçlü müdür? sorusudur. Yenidoğan bebeklerin bağışıklık sistemi, yetişkinler ya da gelişimini sürdüren çocuklar kadar güçlü değildir. Bu durum, henüz olgunlaşmamış bağışıklık sisteminin hastalıklarla mücadele etmek için zamana ihtiyacı olduğunu ve yenidoğan bebek bağışıklık sisteminin geliştirilmesi gerektiğini gösterir. 

Bebek bağışıklık sistemi nasıl gelişir?  

Yenidoğan bebeklerin bağışıklık sistemini güçlendirmek için günlük rutinlerin devamının büyük önemi vardır. Beslenme, oyun ve uyku bebeklerin hem bağışıklıklarını destekler hem de fiziksel ve zihinsel gelişimlerine yardımcı olur. Bağışıklığı desteklenen bebeklerin, günlük ritmi de devam eder. 

“1 aylık bebek ne kadar uyur?”, ”1 aylık bebek kaç saatte beslenmeli?” veya “1 aylık bebeğin günlük oyun programı nasıl olmalı?” gibi soruların cevabına ulaşmak için “1 Aylık Bebeğin Günlük Rutini” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz. 

Anne Sütünün Önemi

Anne sütünün tek başına tartışmasız mucizevi bir besin değeri vardır. Yenidoğan bebeklerin bağışıklık sistemini güçlendirmek için ek bir koruma seviyesine sahip olan anne sütü, mikroplarla savaşan içeriklere sahiptir. ilk 6 ay sadece  anne sütüyle beslenen bebekler, daha az şiddetli semptomlara veya daha hafif enfeksiyonlara maruz kalırlar. Anne sütüyle beslenen bebeklerin genellikle alerji, romatizmal rahatsızlıklar ve kulak enfeksiyonları gibi kronik hastalıklarla daha az karşılaştıkları görülür. Bu yüzden ilk 6 ay anne sütü alınması gerektiği tavsiye edilir. 6 aydan sonra anne sütü yeterliyse ve bebek hala emebiliyorsa, bu sürecin 2 yıl devam etmesi  sağlık açısından faydalı olacaktır. 

Bebeğinizin günlük ritminin en önemli rutinlerinden biri beslenmedir. Anne sütü zengin içeriğiyle bebeğinizin bağışıklığını güçlendirir. Bebeklerde bağışıklık güçlendirici besinlerin başında anne sütü gelir. Anne sütünün içeriğinde bebeğinizi koruyan ve bağışıklık sistemini güçlendiren vitamin ve mineraller bulunur. 1 yaşından sonra da bağışıklığının desteklenmesi ve günlük ritminizin devam etmesi için bebeğinizi anne sütü ile beslemeye devam etmelisiniz. Eksikliği ya da yokluğunda ise doktorunuza danışarak ayına uygun bir çocuk devam sütü ile bebeğinizin beslenmesini destekleyebilirsiniz.

Aşılamalar

Bebek 2 ila 3 aylıkken, annenin plasentadan geçen koruyucu antikor miktarı düşük bir noktada olacaktır. Bebeğin bağışıklık sistemi kendi antikorlarını üretmeye başladığı dönemler de buna tekabül eder. Yenidoğan bebeklerin bağışıklık sistemini güçlendirmek için en önemli tedaviler aşı yoluyla gerçekleşir. Yani, en az anne sütü kadar, aşı yaptırmak da önem taşır. Aşıların vaktinde ve tam olarak yapılması, vücuda çok tehlikeli bakteri ve virüslerin yayılmasını engeller. Bazı ebeveynlerin aşı yaptırılmaması görüşüne karşı; kızamık, çocuk felci, boğmaca gibi hastalıklardan korunmak için aşılar çok güçlü koruyucular olduğu söylenebilir.

Uyku

Bağışıklık sisteminin gelişmesi için uyku son derece önemlidir. Araştırmacılar, çocuklarda görülen hastalıkların büyük bir bölümünün yetersiz veya düzensiz uyku düzeninden olduğunu açıklar. Bebeklerin günlük temel rutinlerini beslenme, oyun ve uyku oluşturur. Günlük ritmin en önemli parçalarından olan uykunun düzenli olması, bebeğin gelişimini doğrudan etkiler.  İyi ve düzenli uyku bebeklerin fiziksel ve zeka gelişimini sağlar, keyifli ve zinde bir gün geçirmesine yardımcı olur. Gece uykularının yanında gündüz uyku düzeninin de oturtulmuş olması, yenidoğan bebeklerin bağışıklık sistemini güçlendirmede büyük katkı sağlayacaktır.

Yenidoğan bebeklerde sirkadiyen ritim yani vücudun biyolojik saati henüz gelişmemiştir. Bu nedenle bebeklerde uyku rutini ilk aylarda oturmayabilir. Özellikle yenidoğan bebekler, günde 16-20 saat uyuyabilirler. Bebeğinizin sirkadiyen ritmi yakalayabilmesi için uyanık olduğu saatlerde güneş ışığı görmesini ve sesli bir ortamda bulunmasını sağlayabilirsiniz. Gece uykusuna yatacağı zaman ise onun sessiz ve loş bir odada uyumasına ya da uyku öncesi banyo yapmasına özen gösterebilirsiniz.

Özellikle yenidoğan bebekler, günde 16-20 saat uyuyabilirler. Bebek büyüdükçe bu saatler azalsa da aslında bebekler 3 yaşına kadar 10-14 saat uyumalıdırlar. Gece uykularının yanında gündüz uyku düzenin de oturtulmuş olması, yenidoğanların bağışıklık sistemine büyük katkı sağlayacaktır. Bunun için bebeğin bulunduğu ortamın ısısı, yatağın rahatlığı ve uykuya dalmasını engelleyecek ihtiyaçlarının giderilip giderilmediği son derece önemlidir. Bebeklerde beslenme rutini, uyku düzeni ve oyun zamanı hakkında bilgi almak için “Bebeklerde Rutin Oluşturmanın Önemi” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

*Bilgi niteliğindedir. Detaylı bilgi için lütfen doktorunuza danışın.