17 Aylık Bebeklerde Bağımsızlık Belirtileri Kendi Kendine Yemek ve Daha Fazlası

Bebekler büyüdükçe çevreyi keşfetme merakıyla kendi başlarına hareket etmeye ve bir şeyleri başarmaya çalışırlar. Fiziksel, duygusal ve bilişsel gelişimlerinin doğal bir parçası olarak bağımsız davranmak isteyen bebekler, bu isteklerinden aldıkları güçle, özellikle 1-2 yaş döneminde kendi kararlarını verebilmeyi ve günlük yaşam becerilerini geliştirmeyi hızla öğrenirler. Bebeğiniz de 17. ayında, çoğu bebek gibi bağımsızlığını ilan edip kendi kendine pek çok şeyi yapmaya hevesli olabilir. İşte bu hevesini karşılamak için bebeğinizin bu süreçte güvenli keşifler yapmasına ve kendi istediğini seçmesine fırsat verebilirsiniz. Unutmayın ki bebeğinizin özellikle 3 yaşına kadar günlük temel becerileri öğrenmesini, kendine güvenen, bağımsız bir birey olmasını desteklemek için sizin sabırlı, tutarlı ve teşvik edici bir yaklaşım sergilemeniz oldukça önemlidir. 17 aylık bebeklerde bağımsızlık belirtileri kendi kendine yemek ve daha fazlasını kapsayan birçok konuda bilgi almak için yazımızı okuyabilir,  Çocuğunuz Artık Kendi Başına Yemek Yiyebiliyor başlıklı içeriğimize de tıklayabilirsiniz.

17 Aylık Bebekler Neleri Başarabilir?

Motor becerilerinden dil gelişimine, sosyal ve duygusal gelişimden bilişsel becerilere kadar pek çok alanda ilerleme kaydeden 17 aylık bebekler, gelişim sürecine bağlı olarak pek çok şeyi başarabilir duruma gelirler. Karalama ve boyama yapabilen, kaşık ve çatalı uygun biçimde kullanabilen, bir bardaktan su içebilen, basit problemler için çözüm üretebilen 17 aylık bebekler ayrıca şunları da yapabilir;

• Fiziksel gelişimlerinin etkisiyle 17 aylık bebeklerin birçoğu bu dönemde yürümeyi tamamen öğrenmiş olur ve hatta bazıları kısa mesafelerde koşabilirler. Bir nesneyi eğilip yerden alıp doğrulabilir, mobilyalara veya basamaklara tırmanmayı deneyebilirler. Yürürken oyuncakları çekebilirler. Parmak uçlarında kolaylıkla yükselerek nesnelere uzanabilirler. Küçük nesneleri parmaklarıyla tutabilir, bardaktan su içebilir ve kaşık kullanarak yemek yemeyi deneyebilirler. Nesneleri üst üste koyar, küp oyuncaklar ile kule yapabilirler.
• Dil gelişiminin etkisiyle yaklaşık 10 kelime kullanabilen 17 aylık bebekler, “baba, dede, mama” gibi basit kelimeleri söyleyebilir. Birkaç kelimeyi bilinçli söylemenin yanı sıra eylemleri uygun ses taklitleriyle ifade ederler. Kendilerine basit ve birkaç kelime ile söylenen iki üç kelimelik komutları da anlar ve yerine getirirler.
• 17 aylık bebeklerin bilişsel gelişimi de dikkat çekicidir. Daha önceden bildiği varlıkları başka bir yerde gördüğünde tanıdığını belli eden 17 aylık bir bebek, birbirini izleyen iki yönergeye uyabilir. Bir nesnenin gözden kaybolsa bile var olduğunu anlamaya başlar. Vücudunun bölümlerini bilebilir ve sorulduğunda gösterebilir. İsimleri söylendiğinde kitaptaki resimleri gösterir.
• Sosyal öğrenmenin önemli bir parçası olarak yetişkinleri ve diğer çocukları taklit edebilen 17 aylık bebekler, aynı zamanda bu dönemlerde duygularını daha belirgin bir şekilde ifade ederler. Yetişkinlerle etkileşimli oyun oynamalarına rağmen aynı mekânda diğer çocuklarla etkileşime girmeden ya da kısa süreli oyun oynamayı tercih ederler.
• Zeka gelişimi açısından hızlı ve dinamik bir süreç yaşayan17 aylık bebekler, bu dönemde çevrelerindeki dünyayı keşfetmeyi ve çeşitli bilişsel becerilerini geliştirmeyi sürdürürler. Eskiye göre daha hızlı ve yoğun şekilde neden sonuç ilişkisi kurabilirler. Nesneleri ve kişileri kısa süreli hafızalarında tutabilirler.

Bebeğinizin bedensel, zihinsel, sosyal, duyuşsal alanlardaki ileriye dönük değişimlerinin tümünü kapsayan gelişimini takip etmek için 17 Aylık Bebek Ne Yapar, Kaç Kilo Olmalı, Gelişimi başlıklı içeriğimizi okuyabilirsiniz.

Kendi Kendine Yemek Yeme Süreci ve Öneriler

Kendi kendine yemek yeme, bebeklerin gelişim süreçlerinin önemli aşamalarından biridir. Yemek yemeği öğrenirken pek çok beceriyi birlikte kullanan bebekler, özellikle 1 yaşından sonra hem ellerini hem de kaşık ile çatalı kullanarak kendi başlarına yemek yemeye başlayabilirler.

17 aylık bir bebeğin kendi kendine yemeyi öğrenme sürecinde el göz koordinasyonu gelişirken, ince motor becerileri de artar. Yiyeceklerin tadını, kokusunu, dokusunu, sıcak, soğuk olduğunu anlamaya başlayarak duyusal becerileri daha da gelişir. Açlık-tokluk hissini de deneyimleyip öğrenen bu dönemdeki bebeklerin, kendi kendine yemek yeme sürecinin en büyük destekçisi ise ebeveynleri olabilir.

Siz de 17 aylık bebeğinizin kendi başına yemek yeme becerisi kazanmasını ve bu konuda daha hevesli olmasını desteklemek için şu noktalara özen gösterebilirsiniz;  

• Hem bebeğinizi teşvik etmek hem de ona örnek olmak için yemekleri birlikte ailece yiyin. Bu bebeğinizin sosyal becerilerini geliştirmesine ve yemek yeme alışkanlıklarını öğrenmesine yardımcı olur.
• Bebeğinizin kendi kendine yemek yemesini teşvik etmek ve ilgisini çekmek için yiyecekleri farklı şekillerde sunabilir, renkli tabak, çatal, kaşık kullanabilirsiniz.
• Bebeğinize pratik yapması için fırsat verin. Kendi kendine yemek yemek için ne kadar çok fırsat verirseniz bebeğiniz de kendini bu konuda o kadar çok geliştirebilir.
• Henüz kaşığı, çatalı tutmayı ya da ağzına götürmeyi beceremezse ona nasıl yapması gerektiğiyle ilgili yardımcı olun.  
• Kendi kendine yemek yediğinde bebeğinizi övmeyi, onu alkışlamayı unutmayın.  Cesaretlendirecek şekilde davranmanız bebeğinizin kendini beslemeye devam etmesini sağlayabilir.

Bebeğinizin yemek yeme sürecinde dikkat etmeniz gereken konuların başında, ortamın güvenli olması gelir. Bebeğinizin yemek yediği yerde keskin veya tehlikeli mutfak araç gereçlerini ortadan kaldırmanız, bebeğinizin yaşına uygun, kolay tutulabilir, kırılmaz tabak, çatal ve kaşıklar kullanmanız çok önemlidir.

Unutmayın ki, bebeğinizin kendi kendine yemek yemesi zaman alabilir. Öte yandan bebeğiniz kendini beslerken yemeği üzerine, masaya ya da yere dökerek etrafı kirletebilir. Bu süreçte sabırlı ve hoşgörülü olmanız, bebeğinizin öğrenme sürecine fayda sağlayacaktır.

Bağımsızlık Gelişimini Destekleyen Günlük Aktiviteler

Bebeklerin büyüme ve gelişme sürecinde geliştirdikleri kazanımlardan biri de bağımsız hareket etmeye başlamalarıdır. Bağımsızlıklarını keşfetmeye başladıkları ve çevrelerini daha aktif bir şekilde deneyimledikleri bir dönemin içinde olan 17 aylık bebekler, kendi başlarına bir şeyler başarabilme deneyimi edindikçe özgüven kazanırlar. Bu dönemde yeni şeyler deneyip başarmaları, bebeklerin fiziksel, duygusal, sosyal ve bilişsel alanlarda yetkinliklerini artırarak gelecekteki yaşamlarına olumlu katkılar sağlayabilir.

Büyüdükçe, kendi başına bir şeyleri daha fazla yapabilme, kendini daha iyi ifade edebilme ve çevresini bağımsız olarak keşfedebilme becerisi gelişen 17 aylık bebeğiniz, bir şeyleri kendi başına yaptıkça başarılı olduğunu da hissedecektir. İşte bu dönemde bebeğinizin bağımsızlık gelişimini destekleyen bazı aktiviteleri günlük rutininize ekleyebilirsiniz. Bebeğinizin motor becerilerini, özgüvenini, problem çözme yetisini ve bağımsızlığını geliştirmesine yardımcı olacak aktiveler şunlar olabilir;

• Kendi başına yemek yemek
• Güvenli bir ortamda yürüyüp koşmak
• Çorap, şapka veya ayakkabı giyip çıkarmak
• Oyuncaklarını toplamak
• Kuru çamaşırları sepete koymak
• Kitabın sayfalarını çevirmek
• Oyuncaklarıyla basit ev işleri taklit oyunları oynamak

Bebeğinizin bağımsızlık kazanması, çok yönlü gelişimi için çok değerlidir. Bağımsızlık kazanma sürecinde destekleyici ve teşvik edici davranarak, güvenli bir ortamda keşfetmesine ve denemeler yapmasına rehberlik edebilirsiniz. Ayrıca şu dönemde bebeğinize 10-20 dakika arasında tek başına bağımsız oyun deneyimi kazandırarak, görsel ve dokunsal bağımsız keşifler yapmasına imkan verebilirsiniz.

Bebeğinizde bu dönemde ne gibi gelişimler gözlemleyeceğinizi öğrenmek için 17. Ay Bebek Gelişimi başlıklı içeriğimizi okuyabilirsiniz.

Sabırla Beklemeyi ve Kurallara Uymayı Öğretmek

Psikolojik bir beceri olan beklemek, bebeklerin büyüdükçe edinebileceği davranış biçimleri arasında yer alır. Çocukların ihtiyaçlarının karşılanması için bazen beklemeyi bilmeleri ve beklemeyi öğrenmeleri oldukça önemlidir. Bu becerinin de kazanılması bebeklikten itibaren ebeveynler tarafından kazandırılabilir.

17 aylık bebeğiniz için henüz tam olarak gelişmemiş bir beceri olan sabırla beklemeyi ona öğretmek için şu yöntemleri deneyebilirsiniz;

• Bebeğinizden yaşına uygun bekleme süreleri isteyebilirsiniz. ‘Yemeğini getirmem için biraz beklemelisin” diyerek bebeğinizle kısa süreliğine bekletme çalışmaları yapabilirsiniz.
• Sabırla beklemeyi rakamlarla sınırlayabilirsiniz. “10’a kadar saydıktan sonra sana oyuncağını vereceğim” şeklinde basit bekleme egzersizleri uygulayabilirsiniz.
• Bebeğinize top atma, blok dizme gibi oyunları karşılıklı sırayla oynamayı öğretebilirsiniz.
• Sizin söylediğiniz şekilde beklediyse "Aferin, sabırla bekledin" gibi ifadeler kullanarak davranışından dolayı bebeğinize övücü sözler söyleyebilirsiniz.
• Bebeğiniz için en iyi örnek sizsiniz. Bu nedenle gün içindeki aktiviteler sırasında siz de sabırlı olmaya ve gerektiğinde beklediğinizi ona göstermeye dikkat edebilirsiniz.

Bebeklerin ve küçük çocukların sabırla beklemeyi öğrenmeleri gibi kurallara uymayı öğrenmeleri de onların sosyal, duygusal ve bilişsel gelişimi için temel bir beceridir. Çevrelerini anlamalarına, kendilerini güvende hissetmelerine ve başkalarıyla sağlıklı ilişkiler kurmalarına yardımcı olan kuralları 17 aylık bebeğinize şöyle öğretebilirsiniz;

• Aile içinde gerçekleştireceğiniz konuşmalarla bebeğinize kuralları anlatın ve öğretin.
• Bebeğinize kuralları anlatırken basit ve anlaşılır cümleler kurun, net ifadeler kullanın.
• Belirlediğiniz kuralların nedenlerini ve gerekliliğini açıklayın.
• Kurallara uyma zorunluluğu bazı bebeklerde tepkisel olarak olumsuz davranışlara yol açabilir. Bunu engellemek için kuralların uygulanması noktasında seçenekler sunun.
• Tutarsızlık bebeğinizin kafasını karıştırıp, kurallara uymasını zorlaştıracağı için kuralları her zaman aynı şekilde uygulayın. Özellikle öğün saatleri, uyku düzeni ve oyun zamanları gibi günlük aktivitelerde kuralları tutarlı bir şekilde uygulamaya çalışın.
• Bebekler sizleri taklit edeceği için evdeki genel kurallara siz de uymaya dikkat edin.
• Kurallara uyduğunda bebeğinize gülümseme, alkışlama, saçını okşama gibi ödüllendirici davranışlarda bulunabilirsiniz.

Bebeğinizin bu dönemdeki keşfetme ve öğrenme süreçlerinde sabırlı ve teşvik edici olmanız çok önemlidir. Yapılan araştırmalara göre 4 temel ebeveynlik tutumu vardır. Bebeğinizi hayata hazırlarken uygulayabileceğiniz bu farklı ebeveynlik modellerinin neler olduğunu Anne-Baba Davranışlarının Önemi yazımızdan öğrenebilirsiniz.

Ayrıca bir davranışı ya da kuralı çocuğunuza benimsetmek ve yaşam boyu uygulamasını sağlamak için neler yapmanız gerektiğiyle ilgili Çocuğunuzun Disiplin Eğitimi başlıklı içeriğimizden de fikir alabilirsiniz.

Bebeğinizin Kendi Seçimlerini Yapmasına Nasıl Destek Olabilirsiniz?

Seçim yapma özgürlüğüne sahip olması, bebeğinizin kendi kararlarını verme yetisini geliştirmesi için çok önemli bir fırsattır. Bebeğinizin kendi seçimlerini yapmasını teşvik etmeniz, karar verme becerisinin gelişmesini sağlayacağı gibi özgüven ve bağımsızlık kazanmasına da yardımcı olacaktır. Ancak bunu yaparken bazı noktalara özellikle dikkat etmelisiniz. İşte bu detayların başında şunlar gelebilir;

• Bebeğinize gün içinde hangi çorabı giyeceği, hangi oyuncakla oynayacağı, hangi meyveyi yiyeceği gibi küçük kararlarda kendi tercihlerini yapması için fırsat verebilirsiniz.
• Özgüven kazanması için bebeğinize ev içinde oyuncaklarını toplamak, kitaplarını rafa koymak gibi yaşına uygun, basit sorumluluklar verebilirsiniz.
• Daha fazla bağımsız hareket etmesini teşvik etmek için başardığında bebeğinizi övebilirsiniz.
• "Okumak istediğin kitap ne kadar da güzelmiş” şeklinde bebeğinizin seçimlerini destekleyebilir, kararını onaylayıp onu motive edebilirsiniz.
• Eğer uygun bir seçim yapmadıysa, ona zarar vermeyecek bir durumsa, bebeğinizin seçimine karşı çıkmamanız da önemlidir. Seçimlerinin sonuçlarını olumsuz olsa da deneyimlemesi neden-sonuç ilişkisi kurmasını daha iyi öğrenmesini sağlayabilir.

17 aylık bebeklerde bağımsızlık belirtileri kendi kendine yemek ve daha fazlası hakkında bilgi edinmenizin ardından, bebeğinizin beslenme düzeni, uyku ve oyun rutininin nasıl olması gerektiğiyle ilgili de bilgi almak isterseniz 17 Aylık Bebeğin Günlük Rutini yazımıza tıklayabilirsiniz.