Bebekler Uykudayken Neden Ağlar?

Bebeğiniz için uyku, gelişiminin en önemli rutinlerinden birini oluşturur. Kaliteli, huzurlu ve düzenli bir uyku, bebeğinizin hem fiziksel hem de zihinsel gelişiminin destekçisidir. Büyümesinde bu kadar önemi olan uyku sırasında bazen bebeğinizin ağladığını gözlemleyebilirsiniz. İşte bu durumu fark eden diğer anneler gibi siz de endişelenip ‘Bebeğim neden ağlıyor?’ diye merak edebilirsiniz. Aslında bebeklerin uykudayken ağlaması, çoğunlukla doğal ve geçici bir süreçtir. “Bebeğim uykudayken ağlıyor” diyen annelerdenseniz yazımızı okuyarak bebeklerin uykuda ağlamasının en yaygın nedenleri hakkında fikir edinebilirsiniz. Ayrıca bebeğinizin ağlamalarını yakından takip edip gerektiğinde uzman desteği de alabilirsiniz.

Bebekler Uykusunda Neden Ağlar?

Bebeğinizi büyütürken günlük rutinleriniz arasında olan beslenme ve oyun gibi uykunun da düzenli olması önemlidir. Ancak bazı zamanlarda bebeğiniz uykudayken ağlayıp huzursuzlanabilir. Sağlıklı bir uyku uyuması için çabaladığınız halde bir anda uykusunda ağlamaya başlayabilir. “Ağlaması için hiçbir neden yok ki” dediğiniz zamanlarda bile bebeğinizin uykudayken ağladığını görebilirsiniz.

Bebeğinizin uykuda ağlamasının birçok farklı sebebi olabilir. Bebeğiniz uykudayken ağlıyorsa, bu her zaman bir sorun olduğu anlamına gelmez. Doğal ve gelişimsel nedenlerden kaynaklanan uyku sırasındaki ağlamalar, genellikle kaygılanmanıza gerek olmayan bir durumdur. Bu nedenleri bilmeniz hem endişelenmemenize hem de bebeğinizin yaşadığı süreci anlamanıza ve daha iyi yönetmenize yardımcı olabilir. İşte bebeğin uykusunda ağlamasının yaygın nedenleri arasında şunlar yer alır;

Açlık: Yeni doğan bebeğin uykudan ağlayarak uyanması ya da ‘2 aylık bebek uykuda ağlıyor’ gibi annelerin şikayetlerinin sebeplerinden biri açlıktır. Uyanıkken olduğu gibi uyku esnasında gerçekleşen ağlamaların da nedeni açlık olabilir. Bebekler, özellikle de yenidoğanlar, sık sık acıkırlar. Mideleri küçük olduğu için uzun süre tok kalamazlar ve uyku sırasında bile acıkıp ağlayarak beslenmek istediklerini belli edebilirler. Acıktığı için rahatsızlık hisseden bebekler, uyku halindeyken aniden ağlamaya başlayabilirler. Bebeğinizin geceleri acıkmaması için bulunduğu aya göre beslenme süresi ve sıklığının ne olması gerektiğini ‘Aylara Göre Bebekler Kaç Saatte Bir Beslenmeli?’ başlıklı yazımızdan öğrenebilirsiniz.

Uyku Döngüleri: Bebeklerin uyku döngüleri yetişkinlere göre daha kısadır ve farklı evrelerden oluşur. Hafif uyku evresinden derin uykuya geçerken veya bir döngüden diğerine geçiş yaparken uyanmaya yakın bir duruma gelebilirler. Uyku döngüleri, bebeklerin uykusu sırasında yaşadığı geçiş evreleridir ve bu evrelerde yüzeysel uyanıklık, huzursuzluk veya ağlama görülebilir. Bebekler uyku döngüleri sırasında uykudayken ağlayabilir ve bu genellikle normal bir süreçtir.

Yenidoğanlarda uyku döngüsü yaklaşık 40-50 dakika sürer. Döngü başında ve sonunda uyanmaya yakın bir evre yaşanır. Bu geçişlerde bebek ince sesler çıkarabilir, yüzünü buruşturabilir, mırıldanabilir ya da ağlayabilir. Yeni doğan bebeğin uykuda ağlaması da bu nedenle olabilir. Ayrıca özellikle ilk 6 ayda bebeklerde uyku düzeni ve sirkadiyen ritim yani gece-gündüz farkı, henüz tam gelişmediği için geçiş evrelerinde uykudan kopmalar daha kolay olur. Bu da ebeveynlerin ‘5 aylık bebeğim uykusunda ağlıyor’, ‘6 aylık bebeğim uykusunda ağlıyor’ gibi yorumlar yapmasına, bebeklerin huzursuzlukla birlikte uykuda ağlamasına sebep olabilir.

Gaz Problemleri: Özellikle ilk aylarda, gaz sancıları, bebeklerin uykuda aniden ağlamasına ve huzursuzlanmasına etki edebilir. Bebeklerde sindirim sistemi henüz tam olarak olgunlaşmadığı için gaz sancıları sıkça görülür. Bu sancılar, özellikle ilk 3 ayda uyku sırasında bebeği rahatsız edebilir ve ağlamasına neden olabilir. Gaz sancıları ve kolik 2 aylık bebeğin ağlayarak uyanması, 3 aylık bebeğin uykudan ağlayarak uyanmasının nedenlerinden biri olarak bebeğin uykusunu sık sık bölebilir. Bunun etkisiyle bebekler, tam uyanmadan ağlama benzeri sesler çıkarabilir.

Reflü: Mide ile yemek borusu arasındaki kas henüz tam gelişmemiş olduğu için mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçmasıyla ortaya çıkan reflü, bebeğin uykusundan ağlayarak uyanmasına, rahatsızlık hissine, huzursuzluğa yol açabilir. Özellikle uyku sırasında yatış pozisyonu mide içeriğinin yukarı kaçmasını kolaylaştırır. Bu durum yanma hissi veya ağrı yaratacağından bebek ağlayarak uyanabilir. 3 aylık bebek uykuda ağlaması da bu nedenle olabilir.

Uyku Gerilemesi: Bebekler belirli aylarda uyku gerilemesi adı verilen bir süreçten geçer. Bu dönemlerin genellikle 4. ay, 8-9. ay, 12. ay civarına denk gelmesi 4 aylık bebek uykuda ağlaması, 1 yaşındaki bebeğin uykuda ağlaması şeklinde kendini gösterebilir. Bu dönemde beyin gelişimleri hızlanan bebeklerin uyku düzenleri bozulabilir. Geceleri daha sık uyanabilir, huysuzlanabilir ve uykularında ağlayabilirler.

Oda Sıcaklığı: Bebeklerde uykuda ağlama nedenlerinden biri de oda sıcaklığında meydana gelen düşüş ya da artış olabilir. Bebeklerin uyudukları odanın ideal sıcaklıkta olması, uykunun kalitesi ve verimliliği için çok önemlidir. Bebeklerin sıcaklık değişimine karşı oldukça duyarlı olmaları, oda sıcaklığında meydana gelen hafif bir düşüş ya da artıştan bile hemen etkilenmelerine yol açabilir. Odada gerçekleşen üşüme ve aşırı sıcaklıktan rahatsız olmaları nedeniyle uykudayken ağlayıp huzursuzlanabilirler.

Büyüme Atakları: Bebeklerde büyüme atakları, bebeklerin zihinsel ve fiziksel gelişimlerinin hızlandığı, yeni beceriler kazandığı belirli dönemlerdir. Bu dönemler her bebekte farklı zamanlarda ve farklı şiddetlerde olsa da genellikle 2 yaşına gelene kadar devam eder. Zihinsel ve fiziksel gelişim ile sıçrama dönemlerinde daha hassas olabilen bebeklerin, bu dönemlerde uykuları düzensizleşebilir, daha sık uyanabilir ya da uykuda ağlayabilirler. İşte bu yüzden ebeveynler büyüme atağı yaşadıkları için ‘5 aylık bebeğim uykudan ağlayarak uyanıyor’, ‘7 aylık bebeğim uykusunda ağlıyor’ gibi yorumlarda bulunabilirler. Büyüme ataklarının olduğunda her zamankinden daha huzursuz olsalar ve uyku düzenleri bozulsa da aslında bu durum bebeklerin gelişimlerinin doğal bir parçasıdır.

Altını Kirletme: Bebeğin uyurken ağlamasının sebeplerinden biri de bezinin kirlenmiş olmasıdır. Bebeklerin altının kirli olması onların kendini rahatsız hissetmelerinin en önemli nedenlerinden biridir. Kendini konforlu hissetmeyen bebek uykuya dalamadığı gibi sağlıklı bir uyku uyuyamayabilir. Uykudayken altının pis olması onu rahatsız edeceği için derin uykusunda ağlamasına sebep olabilir.

Diş Çıkarma: Bebeklerin ilk dişlerini çıkarması, gelişim süreçlerinin önemli bir kilometre taşıdır ve bu süreç genellikle 6. ay civarında başlar. ‘6 aylık bebeğim uykudan ağlayarak uyanıyor’ diyen ebeveynlerin bebekleri için belki de diş çıkarma süreci başlamış olabilir. Oldukça ağrılı geçen diş çıkarma dönemi, bebeklerin gece uykularında huzursuzluk ve ağlama ile kendini gösterebilir. Diş etlerindeki baskı ve ağrı ile bebekler uykuya dalmakta zorlanabilir veya uykularında ağlayabilirler.

Rüya ve Kabuslar: Yeni doğan bebekler, uykularının yaklaşık yüzde 50-60’ını REM evresinde geçirir. Bu kadar yoğun REM uykusu, bebek beyninin gelişimi ve öğrenme süreçleri için gereklidir. REM uykusu sırasında rüya gören bebekler, zaman zaman ağlayabilirler. Bebekler rüya görme evresine girdiklerinde, bilinçaltı uyarılarla kısa süreli ağlamalar yaşayabilirler. Bu ağlamalar sırasında bebek aslında tam olarak uyanmamış olabilir. ‘7 aylık bebeğim uykudan ağlayarak uyanıyor’, ‘8 aylık bebeğim ağlayarak uyanıyor’ diyen ebeveynler de benzer bir durumla karşı karşıya olabilir. Bu tür gece uyanmaları çoğunlukla geçicidir ve bebeğin zihinsel gelişiminin doğal bir parçası olarak değerlendirilir.

Ayrılık Kaygısı: Ayrılık kaygısı, bebeğin bakım veren kişiden genellikle de anneden ayrılma korkusudur. Bebek, annenin yokluğunu fark etmeye başladıkça, onun geri gelip gelmeyeceğini anlayamaz. 6. aydan sonra özellikle 8. aydan sonra bebeklerde ebeveynlerinden ayrılma kaygı ile yalnız kalma korkusu yaratabilir. Bu da gece ağlamalarını tetikleyebilir. Ebeveynlerin ‘8 aylık bebeğim uykusunda ağlıyor’, ‘9 aylık bebeğim uykudan ağlayarak uyanıyor’ şeklindeki şikayetler de genellikle bu döneme özgü gelişimsel bir durumun işaretidir. Bu durum, bebeğin zihinsel gelişiminin doğal ve sağlıklı bir parçasıdır. Uykuda bile olsalar onun yanından ayrıldığınızı ve yalnız bıraktığınızı hissederek paniğe kapılabilirler.

Aşırı yorgunluk: Bebeklerin ayına ve yaşına göre gün içinde uyuması gereken bir zaman miktarı ve uyku rutini vardır. İşte bu olması gereken zamanda ve uygun koşullarda uyutulmadıklarında, bebeklerin sinir sistemleri aşırı uyarılır. Fazla uyarılmaları ya da aşırı yorulmaları, kendilerini ifade edemedikleri için uykudayken ağlamalarına neden olabilir. Özellikle 7. aydan sonra emekleme çalışmaları yapıp 1 yaşına doğru ayağa kalkmaya ve yürümeye odaklanan bebekler, gün içinde bu aktiviteleri nedeniyle aşırı yorulabilir. Aşırı yorgun bebekler uykuya dalmakta zorlanır, dalınca da yüzeysel uyku evrelerinde ağlayabilirler. Bu nedenle bazı anne-babaların ‘9 aylık bebeğim uykusunda ağlıyor’ demesinin nedenlerinden biri aşırı yorgunluk olabilir.

Unutmayın, her bebeğin uykudaki tepkileri farklılık gösterebilir. Uykuda neden ağladığını anlamak için bebeğinizi dikkatlice gözlemlemeye ve ihtiyaçlarına doğru şekilde yanıt vermeye özen gösterebilirsiniz. Eğer endişeleriniz devam ediyorsa, doktorunuza danışabilirsiniz.

Ne için ağladığını anlayamasanız da siz her zaman bebeğinizin ağlamasına karşılık verip onu sakinleştirmeye çalışabilirsiniz. Bebeğinizin ağlamasını bazen karnını doyurarak ya da bezini değiştirerek durdurabilirsiniz. Ama her zaman bu kadar kolay olmayabilir. Bu noktada bebek sakinleştirmek için ağlayan bebeği sakinleştirmek için yapılanların neler olduğunu öğrenerek bu yöntemleri siz de deneyebilirsiniz.