12 Aylık Bebek Ne Yapar, Kaç Kilo Olmalı, Gelişimi

Tebrikler, bebeğiniz artık 1 yaşında! Motor becerileri, dil, sosyal ve duygusal gelişimleri hızla ilerleyerek 1 yaşına giren bebeğinizi, şimdi yeni dönüm noktaları bekliyor. Bebeğinizin kaydedeceği gelişim aşamalarını öğrenerek ona gerekli desteği verebilirsiniz. İşte bebeğiniz için yeni bir dönüm noktası olan 12. ayı hakkında bilgi almak için 12 Aylık Bebek Ne Yapar, Kaç Kilo Olmalı, Gelişimi yazımızla birlikte 12. Ay Bebek Gelişimi başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

12 Aylık Bebek Neler Yapar?                   

İnce motor ve kaba motor becerileri gelişme gösterip hikaye kitabının sayfalarını çevirmeye başlayan, mama kaşığı, saç fırçası gibi eşyaları doğru yönde tutarak kullanmayı beceren 1 yaşındaki bebekler, ayakta kendi başlarına durabilir, hatta elleri tutulduğunda ilk adımlarını atabilir. El-göz koordinasyonu gelişir. Blokları üst üste koyma, oyuncakları tutma ve bırakma gibi beceriler geliştirirler. Hayattaki ilk yılını tamamlayan 12. aylık bebekler, bu dönemdeki gelişim sürecinde şunları da yapabilir;

• Bazı bebekler 12. ayda yardımsız yürümeye başlar. İlk adımlar genellikle dengesiz ve yavaş olabilir.
• Bağımsız hareket etmek ister.
• Çömelme pozisyonundayken ayağa kalkar.
• Saplı nesneleri iter.
• Basamakları emekleyerek çıkar.
• Kolları ile güç gerektiren hareketleri yapar.
• Nesnelerin kapağını yerlerine yerleştirir.
• Kalın yapraklı kitap sayfalarını çevirir.
• İlk kelimelerini söylediği gibi etraflarındaki nesnelerin ve insanların isimlerini anlamaya başlar.
• Saklanan nesneyi birden fazla yerde arar.
• Hafızaları daha da güçlenir.
• Etraflarını keşfetme isteği artar. Dolapları açma, çekmeceleri karıştırma gibi davranışlar bu dönemde yaygındır.
• Kollarını ve ayaklarını hareket ettirerek kıyafetlerini değiştirmenize yardımcı olabilirler.
• Hoşuna giden hareketleri tekrar tekrar yapar.
• Başkalarının ilgi gösterdiği davranışları tekrar eder.
• Bir grup nesne arasından adı söylenen nesneyi gösterir.
• Çevresinde oynayan çocukları izler.

12 aylık bebek gelişimi 24 aya kadar hızlı bir grafik izler. Bu döneme ilişkin merak ettiğiniz tüm soruların cevabı için İlkadımlarım 12-24 Ay Bebek Gelişimi kategorisindeki içeriklerimizi inceleyebilirsiniz.

12 Aylık Bebek Kaç Kilo Olmalı?          

Bebekler hayatının ilk yılını tamamladığında, doğum kilosunun yaklaşık üç katına çıkar. Bu aya kadar kilosunda hızlı bir artış olan bebekler,1 yaşından sonra ise az kilo almaya başlayabilir. 

Kız bebeklerde kilo alımı ile erkek bebeklerde kilo alımı farklı olabilir. Dünya Sağlık Örgütü, bebeklerin ortalama boy ve kilo artış grafiğine göre 1 yaş kız bebek kilosu ortalama 8.9 kg, 1 yaş erkek bebek kilosu ise ortalama 9.6 kg olması beklenir.

Bebeğiniz 12-24 aylar arası yaklaşık 2.4 kilo alabilir. Bebeğinizin bir yaşından sonra boy-kilo gelişimini öğrenmek için Bir Yaş Sonrası Boy ve Kilo Gelişimi Nasıl Olmalı: Persentil Değerleri başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz. Ayrıca İlkadımlarım’daki “Bebeğinizin Gelişim Tablosu” başlıklı boy-kilo tablosuna göz atabilirsiniz.

12 Aylık Bebek Gelişimi       

12 aylık bebek gelişiminin en önemli özellikleri; öğrenme, araştırma ve merak etmenin oldukça yoğunlaştığı bir dönem olmasıdır. Bu dönem boyunca bebekler sıralayabilir, konuşmaya çalışabilir, bildiği kelimelere tepki verir, izler ve taklit eder.

12 aylık bebekler, etrafındaki insanlarla bağlantı kurmayı öğrendiğini bazı hareketlerle gösterir. Örneğin bir hikaye dinlemek istediğinde anne babasına bir kitap verir. Sosyal ve duygusal gelişimine bağlı olarak ise ebeveynlerine ve bakıcılarına güçlü bir bağ geliştirirler. Anne ve babası gittiğinde ayrılık kaygısı göstererek ağlar. İnsanlarla iletişim kurarken yabancıların yanında utangaçtır.

1 yaşındaki bir bebek el sallayarak, “anne” ve “baba” gibi temel kelimeleri söyleyerek ihtiyaçlarını ifade eder. Verilen basit isteklere yanıt verir. Söylenen kelimeleri tekrarlamaya çalışır. Dikkat çekmek için sesleri tekrarlar.

12 aylık bebeklerin beyin gelişiminde de bazı kilometre taşları vardır. Hareketleri ve jestleri kopyalar. Nesneleri birbirine vurur. Bardaktan içer ve diğer nesneleri doğru kullanır. Gizli olan şeyleri bulur. Adlandırıldığında doğru nesneye bakar. Basit yönergeleri takip edebilir ve nesneleri yardım almadan bırakabilir. Giyinmeye yardımcı olmak için kolunu veya bacağını uzatır. Favori oyuncakları vardır. Nesneleri kaplara koyar ve dışarı çıkarabilir. Bebekler bu dönemde bir düğmeye basarak oyuncağın ses çıkardığını fark etmek gibi neden-sonuç ilişkilerini anlamaya başlarlar.

12 aylık bebeklerin beslenmesinde de bazı değişimler olur. Artık yumuşak pişmiş sebzeler ve yumuşak meyveler gibi daha çeşitli yiyecekleri yiyebilir. Kendi başına yemek yemeyi öğrenmeye ve açık bardak kullanmaya başlamış olabilir. Yiyeceklerini iyice çiğneyebilir.

12 aylık bebeklerin fiziksel gelişimi içinde boy ve baş çevresindeki artış da önem taşır. Bebeklerin ilk yıl ortalama 25 cm uzayarak doğum boyunun 1,5 katına ulaşır. Buna göre 12 aylık bebek boyu erkeklerde yaklaşık 76 cm’dir. 12 aylık kız bebeğin boyu ise 74 cm’dir. Bebeklerin 1 yaşından sonra büyüme hızı giderek yavaşlar ve ikinci yıl boyu ortalama 10-12 cm uzar. 12 aylık  kız bebeğinin baş çevresi ortalama 44.9 cm, erkek bebeğinin baş çevresi ise 46.1 cm olabilir. 

12 aylık bebeklerde dönüm noktaları her çocukta farklı aylarda görülebilir. Yani her çocuğun kabiliyetlerini kendi gelişimi içinde değerlendirmekte fayda vardır.

Bebekler 1 yaşına yaklaştıkları zaman yeni bir gelişim dönemine girer. Yedinci büyüme atağı olarak isimlendirilen bu gelişim sürecinde bebekler, huzursuz ve huysuz olabilir. 41 haftalıkken başlayan ve 44 haftalıkken zirve noktasına ulaşan bu süreç hakkında bilgi almak için Yedinci Büyüme Atağı yazımızı tıklayabilirsiniz.

12 Aylık Bebek Kahvaltısı

Bebeğinizin güne enerjik ve mutlu başlaması için ona besleyici bir bebek kahvaltısı yaptırmanız önemlidir. Kahvaltılıkları tek tek yemeye henüz alışmadığı için anne sütü ya da Aptamil Çocuk Devam Sütü kullanarak bebeğinize özel bir kıvamda kahvaltı menüsü hazırlayabilirsiniz. 150 gram anne sütü veya Aptamil 4 Çocuk Devam Sütü içine, 3 çorba kaşığı 7 Tahıllı Ballı, 1 yumurta, yarım kibrit kutusu kadar beyaz peynir veya 2 tatlı kaşığı kadar labne peyniri ve 1 tatlı kaşığı kadar pekmez, bal veya reçel ilave ederek karıştırın. Kahvaltılıklarını artık karışım olmadan tek tek de yiyebilir. Kahvaltı öğününüzde artık omlete de yer verebilirsiniz.

12 aylık bebeklerin ana öğünü anne sütüdür. İki yaşına kadar anne sütü, bebeğin gelişiminin en büyük destekçisidir. Eksikliği ya da yokluğunda ise doktorun tavsiyesi ile prebiyotik içerikli çocuk devam sütü ile beslenebilir. Böylece 12 aylık bebekler gelişimi için ihtiyaç duyduğu prebiyotikler, demir, kalsiyum ile A, C ve D gibi vitaminlere ulaşabilir.

Bebeklerin 12. ayını doldurduğunda 3 ana öğünün dışında ara öğün sayısı 2’ye inebilir. 12-24 ay beslenme düzeni üç ana ve iki ara öğünden oluşan bebekler, ara öğünlerde toplamda 3 bebek kavanozu miktarında ek gıda yiyebilir. Bebeğinizi 12. ayında istediği zaman emzirebilir ya da çocuk devam sütü içirebilirsiniz. Kahvaltı ya da muhallebilerini anne sütü ya da çocuk devam sütü ile hazırlayarak da beslenmesini destekleyebilirsiniz.

12 aylık bebeklerin beslenme rutini hakkında fikir almak için 1 Yaş Örnek Beslenme Tablosu içeriğimize tıklayabilirsiniz.

12 Aylık Bebek Kaç Saat Uyur?                                     

Bebeklerin büyüdükçe gündüz uykuları azalır. Daha önce gündüz uykuları daha fazla olan bebeğin 12. aya gelindiğinde gündüz uykusu ortalama 2-3 saate düşer.  Gece uykusu ise 11-12 saat civarında olur.

12 Aylık Bebek Uyku Düzeni Nasıl Olmalı?

Günün büyük bir bölümünü uyuyarak geçiren bebeklerin gelişiminde uykunun etkisi önemlidir. Bazı bebekler uykuya geçiş ve uykuyu sürdürme ile ilgili sorunlar yaşamazken, bazı bebekler için uykuya geçmek zor olabilir.12 aylık bebeklerin günlük uyku düzeni, günde 2 kere toplamda 2-3 saat uyku şeklinde olabilir.

1 yaşına gelen bebekleri etkileyen faktörler arttığı ve dış dünyaya daha çok ilgi duydukları için uyku süreleri de azalabilir. Bu aydan itibaren gündüz uyku sayısı iki yerine bir uzun uykuya düşebilir. Bu uyku düzeni bazı bebeklerde yaklaşık 15 aylık olana kadar devam edebilir.

12 aylık bebek uyku düzeni şu şekilde olabilir; 

07.00-07.30 Uyanma

10.00-11.30 Sabah uykusu

14.30-15.30 Öğleden sonra uykusu

19.30 Kitap okuma ve gece uykusuna geçiş 

Bebeklerde uyku düzeni bebekten bebeğe değişiklik gösterir. Bu nedenle çocuk gelişimciler, her çocuğun farklı olduğu gerçeğini bilerek ailelere kendi bebeklerinin doğasına uygun uyku düzenlerini geliştirmeleri konusunda önerilerde bulunurlar. Siz de bebeğinizin gün içindeki rutinine göre bir uyku düzeni oluşturabilirsiniz. Ancak unutmayın ki gün içinde bebeğinizin çok uyuması gece uykularının kısalmasına sebep olabilir. Buna dikkat ederek 12 aylık bebeğinize rutin oluşturup, bu rutini koruyabilmek için de bağışıklık sistemini desteklemeye özen gösterebilirsiniz.      

Bebeğinizin bir yaşını doldurduktan sonra uyku rutininde meydana gelebilecek değişiklikleri öğrenmek için 1 Yaşından Sonra Uyku Düzeni Değişir mi? başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

12 Aylık Bebeklerde Gelişim Geriliği Nasıl Anlaşılır? 

Tüm çocuklar farklı şekilde gelişse de 1 yaşındaki bebeklerde bazı durumlar gelişim geriliğine işaret edebilir. Gelişme geriliği yalnızca tek bir alanda olabileceği gibi iki veya daha fazla alanda da kendini gösterebilir. Eğer 12 aylık bir bebek;

• Yetişkinlerle göz teması kurmuyorsa,

• Hareket eden nesneleri gözleriyle takip etmiyorsa,

• Seslerle ilgilenmiyorsa,

• Çağrıldığında ismine cevap vermiyorsa,

• Farklı sesler çıkarmıyorsa,

• Beden dilini, sesleri veya sözcükleri kullanarak ne istediğini anlatmaya çalışmıyorsa,

• Nesneleri veya resimleri işaret etmiyor ya da el sallama gibi hareketler kullanmıyorsa,

• Mutluluk ya da üzüntü gibi duygular göstermiyorsa,

• Gizli nesneleri aramıyorsa,

• Destek olmadan ayakta duramıyorsa,

• İşaret etmiyorsa,

• Basit kelimeler söylemiyorsa

• Bir zamanlar sahip olduğu becerileri kaybederse bir çocuk sağlığı uzmanına başvurmak gerekir.

Gelişim çoğu çocukta genellikle aynı sırada gerçekleşir, ancak beceriler farklı yaşlarda veya zamanlarda gelişebilir. Bebeklerde gelişme geriliğinin erken dönemde saptanması, önleme ve rehabilitasyon programlarına erişim sonucu bilişsel, davranışsal, akademik ve uyum fonksiyonlarında ilerleme kaydedilmesini sağlar. Bebeğinizin dil gelişimi, motor becerileri ya da sosyal gelişiminde bir farklılık gözlemlediğiniz takdirde doktorunuza danışmanızda fayda vardır. Bebeğinizin gelişiminin yolunda olup olmadığını merak ediyorsanız uzman bir doktora başvurmak en iyisidir.

12 Aylık Bebek Hangi Kelimeleri Söyleyebilir?

12 aylık bebeklerdeki dil becerisi artık ilk kelimelerini söyleyecek kadar gelişmiş olur. Bebekler genellikle ilk kelimelerini bu dönemde söylerler. Bu kelimeleri ise "mama," "dada," "baba," “abla”, “top”, “ver”, “al” gibi basit ve sıkça duydukları kelimeler olabilir. Genelde “anne, baba, dede, su, nene, bebek, mama, teyze" kelimelerini bilinçli olarak kullanabilir. Bir sesli ve bir sessiz harften oluşan basit heceleri arka arkaya dizerek konuşabilir. Nesnelerin ya da kişilerin adlarını söyler. Tek sözcüklü cümle kurar. Yaklaşık 10 kelime söyleyebilir. Ama birkaç kelime söyleyebilse de bebeğiniz için tam olarak konuşmak için henüz erken olduğunu da unutmamalısınız.

12 aylık bebekler ilk kelimelerini söylemenin yanı sıra basit komutları anlamaya da başlarlar. Örneğin, "topu ver" veya "el salla" gibi basit talimatlara yanıt verebilirler. Hatta önceden bildiği “yapma, koş, haydi…” gibi talimatlara ek olarak; “Haydi gel, yemek yiyelim” gibi cümleleri de anlayabilirler. Etraflarındaki nesnelerin ve insanların isimlerini de anlamaya başlarlar.

12 aylık bebeklerin önceki aylarda başlayan etrafındakileri taklit etme davranışı, bu ayda da devam eder. Önümüzdeki aylarda mırıltılarını yavaş yavaş kelimelere dönüşecek olan bebekler, kelime hanesine ayda birkaç tanesini daha ekler. Bu dönemde bebeğinizle ne kadar çok iletişime geçerseniz, onun dil gelişimi o kadar hızlanır. Bebeğin gelişimi için onunla sürekli konuşmalısınız. Anlamayacağını düşünmeden, ona gün boyu yaptıklarınızı anlatabilirsiniz. Ayrıca bebeğinizle konuşurken basit cümleler kurmaya özen göstermelisiniz. Bu şekilde bebeğinizin dil gelişimine destek olabilirsiniz.

Bebek konuşma evreleri ile ilgili detaylı bilgiler için Ay ay konuşmaya başlama gelişimi yazısına tıklayabilirsiniz.

12 Aylık Bebeğe Neler Öğretilebilir?

Bebekler hızlı büyür ve öğrenir. Bulunduğu aya göre her gün becerilerine yenilerini ekler. 1 yılı geride bırakıp yepyeni bir dönemin içine giren 12 aylık bebekler de önümüzdeki aylarda ve yaşlarda daha pek çok yeni kazanım edinirler.

Bebeğinizin ilk öğretmeni olarak bu süreçteki öğrenmesine ve beyin gelişimine yardımcı olabilirsiniz. 12 aylık bebeğinizin gelişimini desteklemek için özellikle şunları yapabilirsiniz;

• 12 aylık bebeğinizle ne yaptığınız hakkında sürekli konuşun ve hatta boş zamanlarda ona şarkı söyleyin.
• Bebeğinizin söylemeye çalıştığı kelimelere yeni kelimeler ekleyerek cevap verin. Örneğin "kamyon" derse "Evet, bu büyük, mavi bir kamyon" deyin.
• Bebeğinize ne yapması ve nasıl davranması gerektiğini gösterin, bunu yaparken de olumlu sözler kullanın ve sevgi gösterin.
• Dünyayı ve çevresini öğrenmesine ve büyümesine yardımcı olmak için bebeğinize sürekli kitap okuyun. Ondan okurken karakterleri ve nesneleri işaret etmesini isteyin.
• Bebeğinizle gelişimine hız katmak için aktif şekilde oyun oynayın.
• Yeni yürüme çalışmaları yapıyorsa onu teşvik etmek ve sosyo-duygusal gelişimine yardımcı olmak için övün.
• Emekleme, kollarını ve bacaklarını hareket ettirme gibi kaba motor becerilerini geliştirmelerine yardımcı olmak için yürümeye başlayan çocuğunuzu düz yüzeylere yerleştirmeyi deneyin.

Bebeğinizin beceri kazandığını ve bazı şeyleri kendi başına yapabildiğini fark ettiğinizde, desteğinizi giderek azaltabilir ancak yine de onu gözlemleyip yönlendirebilirsiniz.

Kendi başlarına gitme, alma ve yapma isteği çok artan 1 yaşında bebeklerde bazı zamanda öfke krizleri oluşabilir. Beklentileri gerçekleşmediğinde ağlayan, isteklerinin ağladığı zaman gerçekleştiğini gören bebekler, bu öfke halini alışkanlığa dönüştürebilir. Bebeklerde yaşanan 1 yaş öfke krizleri hakkında daha fazla bilgi almak için 1 Yaş Sendromu Nedir? yazımızı okuyabilirsiniz.

12 Aylık Bebek Ne Yapar, Kaç Kilo Olmalı, Gelişimi hakkında bilgi edinmenizin ardından, bebeğinizin beslenme düzeni, uyku ve oyun rutininin nasıl olması gerektiğiyle ilgili de bilgi almak isterseniz 12 Aylık Bebeğin Günlük Rutini yazımızda tıklayabilirsiniz.