5 Aylık Hamilelik: Belirtileri ve Gelişimler

Hamileliğinizin 5. ayı ile normal şartlarda 40 haftayı bulan hamilelik sürecinin 20 haftasını geride bırakıyorsunuz. Hamileliğinizin yarısına geldiğiniz 5. ayınızı, diğer aylardan belki de daha heyecanlı geçirebilirsiniz. Çünkü 5. ay size hem bebeğinizin cinsiyetini öğrenmeyi hem de bebeğinizin ilk hareketlerini karnınızda hissetmeyi hediye edebilir. Vücudundaki kıkırdakların kemiğe dönüşmesiyle seyirme, minik kıpırtı ve tekme şeklinde hareketlerini daha çok hissedeceğiniz karnınızdaki bebeğinizin bu ay itibariyle hissedeceğiniz hareketlerden biri de hıçkırması olacak. Pek çok yeni gelişmenin yaşandığı 18-22. haftalar arasını kapsayan hamileliğinizin 5 Aylık Hamilelik: Belirtileri ve Gelişimlerini, bu yazımızda okuyabilirsiniz. Ayrıca hamileliğiniz boyunca vücudunuzun değişimlerini ve bebeğinizin gelişimini, ay ay takip etmek için İlk Adımlarım’da yayınlanan Anne Karnında Bebek Gelişimi içeriğimize tıklayabilirsiniz.

Hamilelik döneminin 14-27. haftaları arasındaki 2. trimester döneminde, sizle birlikte bebeğinizde pek çok değişim yaşanır. Bu değişimlerin neler olduğu ile ilgili bilgileri ve 2. trimester dönemi hakkında tüm merak ettiklerinizi 2. Trimester Dönemi-14-27. Hafta yazımızdan öğrenebilirsiniz.

5 Aylık Gebelikte Yaygın Gebelik Belirtileri                 

5 aylık gebelik döneminde birçok anne adayı gibi siz de çeşitli belirtiler yaşayabilirsiniz. Hamileliğinizin 5. ayının en keyifli belirtisi, karnınızdaki bebeğinizin hareketlerini daha belirgin şekilde hissetmeye başlamanızdır. Bebeğiniz karnınızdaki varlığını, artık 5. ayda size tekmelerle hissettirir. Bebeğinizin ilk hareketleri, genellikle pelvik bölgede olur. Bunlar size daha çok kelebek kanadının çırpması, seğirme, gerilme, dürtme, hava kabarcığı patlaması hissiyatı verebilir. Şimdilik bu kısa süreli ve küçük olan hareketleri, zamanla karnınızın her yerinden hissedebilirsiniz.

5. ayda bebeğinizin hareketlerini, şimdilik siz fark edeceksiniz. Bebeğinizin bu hareketleri, gelecek haftalarda artacak. Her geçen hafta boyu uzayan ve kilo alan bebeğiniz, artık 5. aydan itibaren size hareketlerini daha çok hissettirecek ve hatta hareketlerini karnınıza dokunanlar bile zamanla hissedecek.

Peki 5 aylık hamilelikte daha başka hangi belirtileri yaşayabilirsiniz? İşte bu dönemde yaygın olarak hissedebileceğiniz gebelik belirtileri arasında şunlar olabilir;

• İlk trimesterde yaşadığınız yorgunluk ve bulantılar azalırken, enerjiniz belirgin şekilde artabilir.
• Büyüyen rahminiz, karnınızın fark edilmesinin yanı sıra mesanenize baskı yaparak daha sık idrara çıkmanıza neden olabilir.
• Artan kan hacmi ve hormonal değişiklikler nedeniyle başınız daha çok ağrıyabilir.
• Hamilelik belirtilerinden olan sırt ve bel bölgenizde ağrılar hissediyorsanız bunun nedeni, rahminizin büyümesi olabilir.
• Gebelikte büyüyen rahminizin yukarı doğru mideyi sıkıştırması ve hormonlar nedeniyle sindirim sisteminizin yavaşlaması, mide yanmaları hissetmenize yol açabilir.
• Büyüyen rahminiz aynı zamanda diyaframı yukarı iterek akciğerlerinizin daha az genişlemesine sebep olabilir, bu da nefes almanızı biraz zorlaştırabilir.
• Hormon dalgalanmaları nedeniyle duygusal dalgalanmalar, hassasiyet, sinirlilik veya duygusal dalgalanmalar da yaşayabilirsiniz.
• Birçok anne adayı gebelik sırasında belirli yiyeceklere karşı çok fazla istekli olur. Gebelikteki hormon değişikliklerine bağlı olarak iştahınızda değişikliklerle birlikte bazı yiyeceklerin tadını beğenmezken bazı yiyeceklere aşerebilirsiniz.

Hamileliğinizin 5. ayında sadece fiziksel olarak değil ruhen de birçok hamilelik belirtisi yaşayabilirsiniz. Bebeğinizi kucağınıza almaya hazırlandığınız hamilelik sürecini, daha keyifli ve sağlıklı geçirmek için fiziksel aktiviteleri günlük rutininize ekleyebilirsiniz. Doktorunuzun da onayını alarak yapacağınız güvenli egzersizler ile ilgili daha detaylı bilgi almak için Hamilelikte Yapılabilecek Egzersiz Önerileri başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

Bebeğiniz Bu Ay Nasıl Gelişiyor?

5 aylık bebeğiniz haftalardır süren gelişiminin ardından karnınızda oldukça hareketli günler geçiriyor. Rahminizin içinde hala fazla alan olduğu için oldukça rahat ve bu da onun bol bol hareket etmesine fırsat veriyor. Kollarını ve bacaklarını büküyor, oynatıyor, dönüyor, hıçkırıyor, yuvarlanıyor, bacaklarıyla minik tekmeler atıyor. Daha önceki aylara göre kas, kemik ve sinir sisteminin gelişmesi, sizin bu hareketleri daha çok hissetmenize neden oluyor.

Size kendisini hissettirecek kadar kemikleri güçlenen bebeğinizde 5. ayda daha pek çok değişim gözlemek mümkün. İşte bunlardan bazıları;

• 5 aylık bebeğiniz önceki aylarda başladığı parmak emmeye bu ay yutkunmayı da ekler.
• “Verniks caseosa” olarak adlandırılan mum dokulu beyaz koruyucu bir tabakayla kaplanması, cildini amniyon sıvısına maruz kalmaktan korur. 
• 5 aylık bebeğinizin gelişiminde cildinde “lanugo” adı verilen tüyler çıkar.
• 18. hafta hamilelikte bebeğinizin kulakları çalışmaya başlar. Kalp atışlarınızı, midenizin guruldamasını ve nefes alıp vermenizi duyabilir. Dışarıdan gelen yüksek seslere tepki verebilir.
• Ciğerlerinde hava torbaları gelişir.
• Refleksleri gelişmeye devam eder. Yutma, hissetme ve emme becerileri hızla gelişir.
• 18 haftalık bebeğiniz günün büyük kısmını uyuyarak geçirir.
• Uyku düzenine göre, saatte 40’a yakın hareket yapar. 

• 19. hafta hamilelikte bebeğinizin damarları şeffaf cildinden görülebilir.
• Saçları ve kaşları belirginleşir.
• Beyni hızla gelişirken ter bezleri de oluşmaya başlar.
• 20. hafta hamilelikte beyninin duyularını kontrol eden bölgesi hızla gelişir.
• 5 aylık gebelikte bebeğinizin sindirim sistemi, mekonyum denilen siyah, yapışkan bir madde üretmeye başlar. Bu madde, doğumunun ardından ilk dışkıyla birlikte atılır.
• Bebeğinizin 21. hafta hamilelikte tat alma tomurcukları daha da gelişir. Anne karnındaki amniyon sıvısından gelen tatları algılamaya başlayabilir.
• Emme ve nefes alma gibi temel becerilerini geliştirerek rahim dışındaki hayata hazırlanır.
• 22. hafta hamilelik süreciyle birlikte bebeğinizin düzenli bir uyku ve uyanıklık döngüsü rutini oluşur. Sizinkiyle aynı olmayacak bir uyku ve uyanma düzenine girmeye başlar.
• Uzuv hareketleri koordineli ve sıktır.
• Kavraması güçlenir, kulaklarına ve göbek bağına dokunabilir.

İlk Adımlarım’da yayınlanan Hamileyim kategorisi, size hamilelik dönemi hakkında yaşayacağınız değişimleri, bu süreci en iyi ve sağlıklı şekilde atlatmanın püf noktalarını hazırladığı içeriklerle sunuyor. 5. ayınızın yanı sıra tüm hamilelik döneminizde bebeğinizin gelişimini takip edebilmek için Hafta Hafta Hamilelik Süreci yazımızı tıklayabilirsiniz. 

5 Aylık Hamilelikte Bebeğin Boyu

Anne karnında 5. ayın başında yani 18. haftada bebeğiniz, yaklaşık bir salatalık büyüklüğüne ulaşmış olur. 18. haftada boyu ortalama 14 santim iken, 5. ayın son haftası olan 22. haftada yaklaşık 27 santimle Hindistan cevizi büyüklüğüne ulaşır.

5. ayda boyu uzayıp kilosu artan bebeğinizin ilk hareketlerini hissetmenizin yanı sıra bekleyeceğiniz bir de heyecanlı haberiniz var; o da bebeğinizin cinsiyetinin ne olduğudur. Gebelikte 5. ayda doktorunuzun yapacağı ultrason kontrolleri ile bebeğinizin kız mı erkek mi olduğunu artık öğrenebilirsiniz.  Eğer bebeğiniz kız ise sizin için hazırladığımız Kız Bebek İsimleri listemizi, erkek ise Erkek Bebek İsimleri listemizi inceleyebilirsiniz.  Bebek isimleri ile anlamlarının alfabetik sırayla yer aldığı listelerdeki farklı, modern ve popüler isimler arasından bebeğinizin cinsiyetine göre içinize en çok sinen ismi seçebilirsiniz.

Fetus 5. Ayda Nasıl Görünür?

Anne karnındaki fetüsün 5. ayda görünümü, her gün biraz daha yenidoğana dönüşür. Kafası vücuduna göre büyük olan bir bebek görünümündedir. Vücudu şekillenmeye başladığı için bacaklarının boyu artık kollarından daha uzundur. Kolları ve bacakları geçmiş aylara göre vücudu ile orantılı görünür.

Fetüsün 5. ayda burnu, gözleri ve ağzı son şekillerini alır, yüz hatları gelişir. İnce kaşı, az miktarda çıkmış saçı vardır. Derisi kırmızımsı renkte, kırışık ve damarları yarı saydam deriden görülebilir durumdadır. Gelecek haftalarda şeffaf görünen cilt tabakası kalınlaşmaya başlar. Kemikleri sertleştiği için de yüz kemikleri de belirginleşir. Sertleşmeye ve gelişmeye devam eden kemikler, ultrason görüntülerinde artık daha parlak görülür.

Siz düzenli ve yeterli beslendikçe 5 aylık bebeğiniz de karnınızda giderek büyüyor, gelişiyor. 5 aylık gebelikte beslenme konusunda ayrıntılı bilgi almak için İlkadımlarım Akademi’de yayınlanan Hamilelikte Beslenme Nasıl Olmalı? başlıklı videoyu izleyebilirsiniz. Ayrıca hamileliğinizin ikinci trimesterinde uygulayabileceğiniz günlük beslenme programıyla ilgili fikir almak için İkinci Trimester İçin Örnek Beslenme Programı başlıklı yazımıza tıklayabilirsiniz.

5 Aylık Gebelikte Vücudunuzdaki Değişiklikler

Hamile kaldığınız günden itibaren vücudunuzda beklediğiniz ya da hiç beklemediğiniz, sevdiğiniz ya da rahatsız olduğunuz pek çok değişim yaşıyor olabilirsiniz. Vücudunuzun hamileliğin evrelerinde nasıl tepki verebileceği hakkında fikre sahip olmanız, duygu ve davranışlarınızı yönlendirmenize yardımcı olabilir. 5 aylık gebelikte vücudunuzda ne gibi değişimlerin olabileceğini merak ediyorsanız şunlara göz atabilirsiniz;

• Vücudunuzun sıvı tutması nedeniyle ayak bilekleriniz, elleriniz ve yüzünüzde hafif şişlikler oluşabilir.
• Düzensiz ve genellikle ağrısız kasılmalar olan Braxton Hicks kasılmaları ortaya çıkabilir.
• Rahminizin büyümesiyle birlikte karınınız daha da belirginleşir.
• Göğüsleriniz büyümeye devam ederken, meme uçlarınız koyulaşabilir ve hassaslaşabilir. Bu değişiklikleri bebeğinizi emzirmeye hazırlık sürecinin bir parçası olarak düşünebilirsiniz.
• Dolaşım sisteminiz büyük değişikliklerden geçtiği için bu dönem içinde tansiyonunuz normalden daha düşük olabilir.
• Varisleriniz daha belirginleşir. Bileklerinizde, bacaklarınızda ve yüzünüzde kırmızımsı ince, ağ görünümlü varis damarcıkları görebilirsiniz.
• Hormonal değişiklikler nedeniyle yüz maskesi olarak bilinen melasma gibi cildinizde lekelenmeler oluşabilir.
• Saç dökülmesi veya saçların daha parlak görünmesi gibi değişiklikler yaşanabilirsiniz.
• Hormon seviyenizdeki değişiklikler sindiriminizi etkileyip kabızlık, şişkinlik ve hazımsızlık yapabilir.
• Hamileliğin bu dönemlerinde, yattığınız zamanlarda bacak krampları yaşıyor olabilirsiniz.  Kalsiyum tüketiminizi arttırarak krampları hafifletebilirsiniz.
• Cildiniz esnemeye ve artık eskisinden daha hassas olmaya başlar. Bu dönemde cildinizin kuruluğunu ve tahriş olmasını önlemek için düzenli olarak nemlendirici kremler kullanabilirsiniz.
• Göğüslerinizden süt gelmeden önce bir miktar sızma olabilir; bu normaldir.

Hamilelikte vücudunuzdaki değişimlerden biri de kilonuzdaki artıştır. Hamilelikte kilo alımı, anne adayının hamile kalmadan önceki kilosuna ve boyuna göre değişiklik gösterir. Aynı zamanda plasentanın erişeceği boyutlar, genetik özellikler ve beslenme alışkanlıkları gibi pek çok değişken de hamilelik kilosunu etkileyebilir.  Hamilelikte aldığınız aşırı kilo gibi, yetersiz kilo alımı da hem bebek hem de sizin sağlığınız açısından önemlidir. Hamilelikte Kilo Kontrol Kilo Alımı ve Aşırı Kilolar başlıklı yazımızı okuyarak hamilelikte ay ay kaç kilo alınması gerektiğiyle ilgili detaylı bilgileri öğrenebilirsiniz.

9 ay boyunca vücudunuzdaki değişimleri ve geçireceğiniz evreler hakkında fikir sahibi olmak için ise İlk Adımlarım’da yayınlanan Adım Adım Hamilelikte Yaşayacağınız Değişimler başlıklı yazı ile Hamilelikte Vücut Değişimi başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz. 

5 Aylık Hamileyken Kullanabileceğiniz Kontrol Listesi

Haftalar ilerledikçe bebeğinizi kucağınıza alacağınız güne daha çok yaklaşıyorsunuz. Bu süreçte hem sizin hem de bebeğinizin sağlığını ve rahatını sağlamak için çeşitli hazırlıklar yapmanız önem taşır. Peki bunun için 5. ayda nelere özellikle dikkat edip, hangi hazırlıkları yapmanız gerektiğini biliyor musunuz? İşte size özen göstermeniz gereken bazı konular;

• Her ay rutin gittiğiniz doktor kontrolünüzün tarihini kaçırmayın. Bebeğinizin gelişimini izlemek için doktorunuzun önerdiği ultrason taramalarını yaptırabilirsiniz.
• Doktorunuza gebelikteki şeker yüklemesi için gerekli kan testlerini ne zaman yaptıracağınızı sorabilirsiniz.
• Bu dönemde demir eksikliği anemisi gelişmesi riskine karşı doktorunuzun önerdiği demir takviyesini düzenli olarak kullanın.
• Hamileliğinizin 5. ayında beslenmenizi, yeterli kalori ve enerjiyi almak için protein, mineral ve vitaminlerden zengin bir çeşitlilikte ve hayvansal proteinlerden ağırlıklı, mevsimine uygun sebze ve meyvelerden oluşturmalısınız.
• Tuz, yağ ve şekerli besinlerden uzak durup gün içinde sıkça ve hafif yemekler tüketerek kan şekerinizi dengeleyebilirsiniz.
• Gün içinde bolca sıvı tüketin. Kabızlığı ve idrar yollarının iltihaplanmasını önlemek için günde en az 2 litre su içmeyi unutmayın. Gebelikte artan sıvı ihtiyacınızı karşılamak için süt, ayran, kefir gibi prebiyotik kaynaklar da tüketebilirsiniz.
• Bu dönemde emzirme kıyafetleri, pompalar ve destekleyici ürünler hakkında bilgi edinmeniz faydalı olabilir.

• Fiziksel aktiveler yapmanız hamileliğinizde size iyi gelebilir. Doktorunuza danışarak hafif yürüyüşler, yoga veya hamilelik için uygun egzersizler yapacak şekilde fiziksel aktiviteleri günlük rutininiz içine alın.

• Hamilelik dönemini huzurlu, sakin geçirmeniz ve stresten uzak durmalısınız. Bunun için de yeterli sürelerde uyuyup dinlenmeye özen gösterebilirsiniz.
• Güneş ışınlarından korunmak için dışarı çıkmadan önce mutlaka yüksek koruma sağlayan güneş kremleri kullanın.
• Seçtiğiniz sabun, parfüm ya da deterjan tarzı ürünlerinin doğal olmasına dikkat edebilirsiniz.
• Kıyafet seçerken keten ya da pamuk gibi doğal kumaşlar tercih edin.
• Herhangi bir sağlık sorununa sebep olmamak için ağır yük kaldırmaktan veya taşınmaktan, yukarı doğru uzanmaktan kaçınmalısınız.  
• Hamilelik sırasında bacaklarınızdaki kan dolaşımını bozmaması için sürekli oturarak ya da sürekli ayakta durarak iş yapılmayın.
• Vücudun ağırlık merkezi değiştiğinden denge sorunları yaşanabilir. Düşme riskine karşı topuklu yerine düz ayakkabı giymeyi tercih edin.
• Otomobil ile yolculuk yapıyorsanız sık mola vermeye özen gösterin. Molalar sırasında yürüyüş yapabilir veya bacaklarınızı uzatabilirsiniz.
• Kafein C vitamini, kalsiyum ve demirin emilimini olumsuz etkiler. Bu nedenle asitli içecekleri, diyet ürünlerini, kahve ve çay tüketimini en aza indirerek su tüketimini artırmaya özen göstermelisiniz. 
• Vücudunuza daha özenle davranın; oturduğunuzda veya yattığınızda yavaşça kalkın.
• Yatakta yan yatın. Eğer sırtüstü yatarsanız, rahminiz büyük bir damarı tıkayıp, kanın kalbinize geri gitmesine neden olabilir. Bir yastığı belinizin altına veya bacaklarınızın arasına yerleştirerek, konforlu bir pozisyonda uyumaya dikkat edin.

Yaklaşık 40 hafta sürecek olan hamilelikle ilgili gelişmeleri bilmeniz, merakınızı giderirken bir yandan da bilinçli bir hamilelik dönemi yaşamanızı sağlar. Hamileliğiniz boyunca vücudunuzun değişimlerini ve bebeğinizin gelişimini, içinde bulunduğunuz aya göre öğrenip takip edebilirsiniz. Bu yazımızla 5 Aylık Hamilelik: Belirtileri ve Gelişimler hakkında bilgi sahibi olmanızın yanı sıra Ay Ay Hamilelik içeriğimizden 9 aylık hamilelik dönemi boyunca farklılık gösterecek olan hisleriniz, tepkileriniz, uyku düzeniniz, öğün sıklığı ve bu öğünlerinizle ilgili detayları öğrenebilirsiniz. Ayrıca hem hormonlarınızın hem de vücut yapınızın çok hassas olduğu hamileliğinizi keyifli ve sağlıklı geçirmenin yollarını öğrenmek için Rahat Bir Hamilelik Dönemi Geçirmenin Sırları başlıklı yazımıza tıklayabilirsiniz.