3 Aylık Hamilelik: Belirtileri ve Gelişimler

Hamileliğinizin 9-13. haftalarında karnınızdaki bebeğinizle birlikte geçirdiğiniz üçüncü aydasınız. Sizde ve bebeğinizde yine pek çok değişimin olduğu bu haftaların sonunda, hamileliğinizin ilk 3 ayını yani 1. trimesterini bitirmiş olacaksınız. Hamileliğinizin ilk 3 aylık dönemi, bebeğinizin küçük bir hücreden tüm organları oluşmuş bir fetüse dönüştüğü kısa ancak hızlı gelişen bir süreç oldu. Bunun ardından ise 14. haftayla birlikte 2. trimestere yani ikinci 3 aylık döneme adım atacaksınız. Bu sürece girmeden önce bebeğinizin 3 Aylık Hamilelik: Belirtileri ve Gelişimlerini bu yazımızda okuyabilir, hamileliğiniz boyunca vücudunuzun değişimlerini ve bebeğinizin gelişimini, ay ay takip etmek için İlk Adımlarım’da yayınlanan Anne Karnında Bebek Gelişimi içeriğimize tıklayabilirsiniz.

Hamilelikte bulunan 3 trimesterin ilki olan 1. Trimester Dönemi-0-13. Hafta, yeni anne adaylarının hamileliğe ‘merhaba’ dediği, anne karnındaki bebeğin de ilk gelişimlerinin yaşandığı bir dönemdir. Bu dönem hakkında tüm merak ettiklerinizi 1. Trimester Dönemi-0-13. Hafta yazımızdan öğrenebilirsiniz.

3 Aylık Gebelikte Yaygın Gebelik Belirtileri

Gebelik, fizyolojik bir süreç olmasına rağmen hormonsal ve fiziksel değişiklikler nedeniyle bazı gebelik belirtilerinin ve yakınmalarının yaşandığı bir dönemdir. Gebeliğinizle birlikte siz de bazı fiziksel belirtiler ve rahatsızlıklar yaşayabilirsiniz. Bunların birçoğunun nedeni hormonal değişikliklere ve genişleyen rahme bağlı olarak oluşur.

Gebelik süresince meydana gelen değişikliklere bağlı gebelik belirtileri, trimesterlere göre de farklılık gösterebilir. Birinci trimester, ilk üç ay boyunca süren gebelikteki uyum dönemidir. Bu dönemde "Hamilelik Belirtileri Nelerdir?" diye merak edebilirsiniz. Hem sizin hem de vücudunuzun yeni durumuna uyum sağlamaya çalıştığı 3 aylık gebelikte yaygın gebelik belirtileri arasında şunları hissedebilirsiniz;

• Hazımsızlık, gaz ve mide yanması
• Halsizlik ve yorgunluk
• Sırt ağrısı
• Bel ağrısı
• Kabızlık
• Şişkinlik
• Akne
• Göğüs ve karında belirgin büyüme
• Karın çevresinde ağrı ve kramp
• Berrak vajinal akıntıda artma
• Damarların daha görünür olması
• İştahta dalgalanmalar ve azalma
• Bulantı-kusma
• Aşırı uyku isteği
• Kasık ağrıları
• Diş eti kanamaları
• Ciltte koyu lekelenmeler
• Cinsel istek veya isteksizlik

Hamileliğin 3. ayı iştahsızlık, kusma ve bulantının en çok görüldüğü dönemdir. Bu dönemde sık ve az miktarda beslenmeniz sizi kısmen rahatlatabilir. Vücudunuz her zamankinden daha hassas olarak farklı tepkiler veriyorsa hamilelikte mide bulantısına çözüm olacak yolları deneyebilirsiniz.

Hamilelikte mide ekşimesi de 3. ay hamilelik belirtilerinizden biri olabilir. Özellikle hazımsızlık, kabızlık gibi sorunlarınız varsa Hamilelikte Mide Ekşimesi Nedir, Neden Olur? yazısı ile Hamilelikte Sindirim Sorunları ve Çözümleri başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

Bebeğiniz Bu Ay Nasıl Gelişiyor?

Gebeliğin ilk 3 ayı bebeğinizin kalp gelişimi, beyin oluşumu için en kritik bir dönemdir. El ve ayak tomurcuklanmaları başlar. Sinir sistemi, sindirim sistemi, kas iskelet sistemi, böbrekler gelişir. İlk aylarda başlayan tüm bu gelişimler, bebeğiniz büyüdükçe diğer aylarda da devam eder. Peki bebeğiniz 3. ayda nasıl gelişir?

• Bebeğinizin majör organları yani beyni, kalbi, ciğerleri ve böbrekleri gelişimlerini sürdürür.
• 9. hafta hamilelikte göz kapakları şekillenir ve kulakları gelişir.
• Damağındaki diş kökleri şekillenmesini sürdürür.
• Elleri artık 10 minik parmağa ayrılır.
• Kollarını ve bacaklarını hareket ettirir, kafasını çevirir ve ağzını açıp kapatır.
• Ağzında ve dilindeki tat tomurcukları şekillenmeye başlar.
• Kasları ve kemikleri gelişmeye devam eder.             

• Parmaklarını birbirinden ayıran perdeler kaybolmaya başlar.
• Şeffaf derisinin altında omurga görülmeye başlar.
• Yavaş yavaş yüz hatları ortaya çıkar.
• 10. hafta hamilelikte bebeğin gelişen çene kemiği ile minik diş tomurcukları da şekillenir.
• Vücudunda kemik ve kıkırdak dokusu, kafasında ufacık kulak kanalları gelişir.
• Baş-vücudu arasındaki oranının normale yaklaştığı 11. hafta hamilelikte bebeğin organ gelişimi büyük ölçüde tamamlanır.
• İçinde yüzdüğü amniyotik sıvıda soluyabilir ve idrarını yapabilir.
• 12. hafta hamilelikte vücut gelişimi tamamlanmak üzeredir. Artık organlarının olgunlaşacağı dönem başlar ve bu süreç tam 28 hafta sürer.
• Tırnaklar yavaş yavaş oluşur.
• Ses telleri doğduktan hemen sonra kullanılmak üzere tamamlandı.
• Emme ve yutma refleksleri güçlenen 13. hafta hamilelikte bebek anne karnında esner, tekmeler, uyanıkken çok aktif olur.
• Cinsel organı gelişir.
• Cildinde ince yumuşak tüyler belirir.

Hamilelikte beslenme düzeniniz, bebeğinizin gelişimine yardımcı olurken sizin sağlığınızın korunması için de oldukça önemlidir. Hamilelikte dönemlere göre farklı beslenme programı uygulayarak, vücudunuzun ihtiyacı olan içerikleri karşılayabilirsiniz. Buna göre ilk 3 aylık dönemde yani 1. trimesterde nasıl besleneceğinize dair merak ettiklerinizi Gebeliğin İlk 3 Ayında Beslenme Nasıl Olmalı? yazımızı okuyarak öğrenebilir, ayrıca İlk Trimester İçin Örnek Beslenme Programı başlıklı yazımızdan da fikir alabilirsiniz.

3 Aylık Hamilelikte Bebeğin Boyu

3 aylık gebelik sonunda bebeğiniz yaklaşık olarak 25 gram ağırlığında ve 8 cm boyunda olur. Ortalama bir limon büyüklüğüne ulaşan bebeğiniz, kollarını ve bacaklarını az da olsa hareket ettirebilir. 

Hamileliğiniz ilerledikçe bebeğinizin cinsiyetini daha çok merak ediyor olabilirsiniz. Cinsel organı 8. haftadan itibaren oluşmaya başlasa da ultrason muayenesinde fark edilmesi için bebeğinizin büyümesi gerekir. 3 aylık olan bebeğinizin cinsiyetini tam olarak öğrenmek için henüz erken olabilir. Ama Bebek Cinsiyet Tahmini yazısıyla bebeğinizin cinsiyetini önceden tahmin edebilirsiniz.

Fetus 3. Ayda Nasıl Görünür?

Fetusun hızlı bir gelişim gösterdiği 3. ayda, yüz hatları yavaş yavaş ortaya çıkar. Yüzü insan yüzüne benzemeye başlar ve artık giderek minik bir insan gibi görünür. Gözleri yerlerini alan, kulakları şekillenen 3 aylık bebeğin, uzuvları ve parmakları ultrasonografi ile görülebilir.

Gebeliğin 3. ayında karnınızdaki fetus, artık hem vajinal hem de karın ultrasonografi ile rahatlıkla görülebilir boyuta ulaşmış olur. Kafası vücudunun üçte biri kadar olan ve önümüzdeki haftalarda bu oranları dengelenecek olan bebeğinizin vücudu C pozisyonundadır, kafası ise vücuduna doğru eğik bir biçimde durur. İnsan şeklini alan bebek, gövdesini kımıldatmaya başladığı gibi rahim içinde takla bile atabilir. Kollarını büker, hatta ayak parmaklarını bile oynatır. Ultrason görüntüsünde bebeğinizin bu hareketlerini görseniz de bunları henüz karnınızda hissetmeniz için erkendir.

3 Aylık Gebelikte Vücudunuzdaki Değişiklikler

Gebelik doğal bir olay olmasına rağmen, anne adayında önemli anatomik, fizyolojik ve psikolojik değişikliklere neden olur. Gebelik süresince devam eden bu değişiklikler hem annenin hem de fetüsün sağlığını sürdürmek, metabolik ihtiyaçlarını karşılamak ve vücudu normal doğuma hazırlamak amacıyla oluşur. Sizin de gebelik boyunca vücudunuzda meydana gelecek olan bu değişiklikler, bebeğinizin doğumundan 6-8 hafta sonra normale dönecektir.

Hamilelik döneminde en büyük değişimler, hormonsal ve duygusal açıdan olur. 3 aylık gebelikte vücudunuzda daha çok bulantı-kusma, aşırı ya da acı tükürük salgılanması, sık idrara çıkma, burun tıkanıklığı, burun kanaması, normal vajinal akıntıda artma, dişeti kanaması, yorgunluk ve göğüslerde hassasiyet gibi şikayetler yaşayabilirsiniz. Bunların yanı sıra 3. aylık gebelikte vücudunuzda;

• Cilt değişiklikleri çoğunlukla da deride koyulaşma,
• Göğüslerde minik girinti-çıkıntılar,
• Cilt altı varislerde belirginleşme,
• Meme başı renginde koyulaşma ve büyüme,
• Rahimde büyüme ve genişleme,
• Günlük idrar atımında artış,
• Kan hacminde ve ortalama kırmızı hücre hacmi artış,
• Ellerde, ayaklarda, ayak bileklerinde ve bacaklarda şişkinlikler
• Hormonal değişkenlik nedeniyle kabızlık ve mide ekşimesi olur.

Bebeğiniz içinizde geliştikçe bedeninizin ağırlaştığını ve yorgunluk hissinizin arttığını fark edebilirsiniz. Anne adayları için karın ve kasık ağrısı gibi bel ağrısı da sıkça görülen değişimlerden biridir. Gebelikte rahimdeki büyüme, karın ve sırt kasları arasında kuvvet yönünden dengesizliğe yol açabilir. Aynı zamanda büyümüş rahmin ağırlığı direkt olarak bel bölgesinde basıya sebep olabilir.

Rahminiz hızla büyümesine rağmen, 3. ayda hamileliğiniz hala dışarıdan bakmakla anlaşılmaz. Hamilelikle birlikte bebeğinizin büyümesini sürdürdüğü rahim de büyür ve karnınız zamanla daha da belirginleşir. Hamile olduğunuz en erken 16. haftadan sonra, özellikle 20. haftalar civarında fark edilebilir. 9 ay boyunca vücudunuzdaki değişimleri ve geçireceğiniz evreleri öğrenmek için İlk Adımlarım’da yayınlanan Adım Adım Hamilelikte Yaşayacağınız Değişimler başlıklı yazı ile Hamilelikte Vücut Değişimi başlıklı yazıyı okuyabilirsiniz. 

3 Aylık Hamileyken Kullanabileceğiniz Kontrol Listesi

Gelecek hafta ikinci trimesterin ilk haftası başlayacak ve ilk hamilelik belirtileriniz hafifleyecek. İşte bu dönemde bebeğiniz karnınızda büyürken bazı konulara özellikle dikkat etmelisiniz. Hem bebeğinizle sizin sağlığınızı destekleyecek hem de hamilelik sürecinizi daha rahat ve keyifli geçirmenizi sağlayacak 3 Aylık Hamileyken Kullanabileceğiniz Kontrol Listesinin ana başlıkları işte şu detaylardan oluşabilir;

• Gebeliğinizin 3 aylık döneminde doktorunuzun yönlendirmesiyle bazı testleri yaptırmanız gerekir. Özellikle 11-14. haftalarda ikili tarama testi ve bebeğin ilk anomali taramasını yaptırmalısınız.
• Gebeliğin ilk 3 ayında bebeğinizin organlarının gelişimi sebebiyle bu süreçte kullandığınız tüm ilaçları doktorun kontrolünde almalısınız.  Doktor bilgisi dışında ilaç kullanmaktan kaçınmalısınız.
• Düzenli, sağlıklı ve yeterli miktarda beslenmelisiniz.  Günlük almanız gereken enerjinin yüzde 12-15’i protein, yüzde 55-60’ı karbonhidrat ve yüzde 25-30’u yağlardan oluşmalıdır.
• Hamilelikte sağlıklı beslenme için protein ve demir içeren gıdalar, beyin, diş, kas ve kemik oluşumu için son derece önemlidir. Bu süreçte et, yumurta ve kuru baklagili düzenli olarak tüketmelisiniz.
• Her gün yeterli miktarda C vitamini, kalsiyum, folik asit ve liften zengin gıdalar tüketmeye özen gösterin. Demir oranı yüksek olan gıdaları, C vitamini kaynaklarıyla birleştirirseniz vücudunuzun ideal demir alımını sağlamış olursunuz. C Vitamin için meyveler ve taze sıkılmış meyve suları idealdir.
• Vitamini sağlıklı bir hamilelik diyeti için çok önemlidir, yeterli tüketiminizi doktorunuza danışarak vitamin takviyeleriyle sağlayabilirsiniz.
• İşlem görmüş et ürünleri, çiğ etler, dondurulmuş et ürünleri, çiğ deniz ürünleri, pastörize edilmemiş süt ürünleri, hazır yemekler ve tekrar ısıtılmış yemekleri tüketmekten kaçının.
• Baş dönmesi ile bayılma riskini azaltmak için kan basıncını düşürebilecek yoğun aktivitelerden uzak durmaya ve istirahat etmeye özen göstermelisiniz.
• Sıkı kıyafetler giymeyin. Dar, beli sıkan kıyafetler yerine daha rahat bol kıyafetler giyin.
• Hamilelikte sıvı tüketimi ihtiyacının yeterli oranda sağlanması, bebeğin sağlığı açısından da önemlidir. Günlük sıvı alımınızı artırıp, hamilelikte su içmenin önemini Hamilelik Döneminde Ne Kadar Su İçmelisiniz? başlıklı yazımızdan öğrenebilirsiniz.
• 3. ayla birlikte göğüsleriniz büyüdükçe ağırlaşır ve sertleşir. Bu nedenle göğüslerinizi destekleyecek uygun, balensiz ve rahat sutyenler kullanmalısınız. 
• İşiniz masa başındaysa kan dolaşımınızın sağlıklı olması için her saat 10 dakika ara vererek yürümeye ve hareket etmeye çalışın.
• 1. trimesterde, gebelik öncesinde normal olarak yaptığınız bazı aktivite ve davranışlara sınırlama getirmeniz gerekebilir. Seyahat etme, cinsel hayat, ilaç kullanımı gibi pek çok konuda hamileliğinizin bu döneminde nelere dikkat etmeniz gerektiği hakkında doktorunuza danışabilirsiniz.
• Ağır kaldırmaktan, ağır egzersizler yapmaktan, yüksek bir yerden atlamaktan ve yüksek bir yere uzanmaktan kaçının. Otururken ya da yatarken ise daha sakin ve dikkatli kalkın.
• Hamilelik sürecinin keyifli geçmesi için sevdiğiniz müzikleri dinleyebilir, temiz havada yürüyebilir, dingin olmaya özen gösterebilirsiniz. Bu dönemde yapacağınız her pozitif aktivite size ve bebeğinize iyi gelecektir.

Yaklaşık 40 hafta sürecek olan hamilelikle ilgili gelişmeleri bilmeniz, merakınızı giderirken bir yandan da bilinçli bir hamilelik dönemi yaşamanızı sağlar. Hamileliğiniz boyunca vücudunuzun değişimlerini ve bebeğinizin gelişimini, içinde bulunduğunuz aya göre öğrenip takip edebilirsiniz. Bu yazımızla 3 Aylık Hamilelik: Belirtileri ve Gelişimler hakkında bilgi sahibi olmanızın yanı sıra Ay Ay Hamilelik içeriğimizden 9 aylık hamilelik dönemi boyunca farklılık gösterecek olan hisleriniz, tepkileriniz, uyku düzeniniz, öğün sıklığı ve bu öğünlerinizle ilgili detayları öğrenebilirsiniz. Ayrıca hem hormonlarınızın hem de vücut yapınızın çok hassas olduğu hamileliğinizi keyifli ve sağlıklı geçirmenin yollarını öğrenmek için Rahat Bir Hamilelik Dönemi Geçirmenin Sırları başlıklı yazımıza tıklayabilirsiniz.