9 Aylık Hamilelik: Belirtileri ve Gelişimler

Tebrikler, yaklaşık 40 haftadan oluşan 9 aylık hamilelik serüveninin sonuna geldiniz. Bebeğiniz bu sürede tek bir hücreden eşsiz ve çok büyük potansiyeli olan küçük bir insana dönüştü. Hamileliğinizin 36. haftasından sonra başlayan 9. ayını, artık bebeğinizi kucağınıza alacağınız o heyecanlı günü bekleyerek geçireceksiniz. Bu süreçte tam olarak gelişmiş olsa da bebeğiniz dünyaya gözlerini açmak için son hazırlıklarını tamamlıyor. Bebeğinizin bu gelişimini desteklemek, doğuma daha hazır ve enerji dolu girmek için 9 aylık hamileliğinizde beslenmenize ve moralinizi yüksek tutmaya özen göstermelisiniz. İşte bu süreçte 9 Aylık Hamilelik Belirtileri ve Gelişimlerini bu yazımızı okuyarak öğrenebilir, doğuma kadarki süreçte vücudunuzun değişimlerini ve bebeğinizin gelişimini Anne Karnında Bebek Gelişimi içeriğimizden takip edebilirsiniz.

Hamileyim kategorisi ile size hamilelik dönemi hakkında yaşayacağınız değişimler ile bu süreci en iyi ve sağlıklı şekilde atlatmanın püf noktalarını sunan İlk Adımlarım, doğumdan sonraki süreçte de hazırladığı içeriklerle yanınızda olacak. Bebeğinizin doğumundan 2 yaşına kadarki zamanda emzirmeden beslenmeye, gelişim aşamalarından uyku ve oyun düzenine kadar aklınıza gelen her sorunun cevabını bulmak için İlk Adımlarım’ı tıklayabilirsiniz. Hatta isterseniz şimdiden bilgi sahibi olmak için bebeğinizin yeni doğan ve ilk 6 aylık dönemi hakkında 0-6 ay kategorisindeki içeriklerimizi okuyabilirsiniz.  

9 Aylık Gebelikte Yaygın Gebelik Belirtileri

Doğuma gün saydığınız 9. ayda heyecanlı olmanız kadar vücudunuzda biraz ağırlık ve yorgunluk da hissediyor olmanız da gayet normal. Hem enerjinizi hem de moralinizi yüksek tutmak, işte bu dönemdeki en önemli amaçlarınızdan biri olmalı. Bunun için de aylardır beklediğiniz o büyük buluşmaya hazırlanırken hem size bedenen ve ruhen iyi gelecek aktivitelere özellikle zaman ayırabilir, hem de beslenmenizle vücudunuzun enerjisini yüksek tutabilirsiniz.

9. ayda geçmiş aylara göre biraz daha farklı hamilelik belirtileri yaşayabilirsiniz. Bunların başında ise işte şunlar gelir;  

• Bebeğiniz doğum pozisyonunda durarak doğum kanalına doğru inmeye başlar, bu da pelvis bölgenizde daha fazla baskı hissetmenize yol açabilir.
• Bebeğinizin doğum kanalına girmesi karın bölgesinde hissettiğiniz sıkışıklığı azaltıp, geçmiş aylara göre daha rahat nefes almanızı sağlayabilir.
• Bebeğinizin aşağıya doğru inmesi mesaneye baskı yapar, bu da sık idrara çıkma ihtiyacına neden olur.
• Bu haftalarda Braxton Hicks kasılmaları adı verilen yalancı doğum kasılmalarını hissedebilirsiniz.
• Bebeğinizin ve sizin kilonuzdaki artış sırt ağrılarınızı yoğunlaşabilir. Özellikle alt sırt bölgesinde daha çok ağrınız olabilir.
• Bebeğiniz mideye baskı yapabileceğinden, mide yanması, hazımsızlık ve şişkinlik hissiniz artabilir.
• Genellikle geceleri oluşan ve uykudan uyandıracak derecede rahatsız eden hamilelikteki bacak kramplarıyla ilgili şikayetiniz 9. ayda artabilir veya şimdiye kadar hiç olmadıysa da bu şikayeti yaşamaya başlayabilirsiniz.
• Serviks bölgesi doğuma hazırlanırken yumuşar ve genişlemeye başladığı için hafif ağrılar hissedebilirsiniz.

• Gebelik döneminin son aylarında bebeğiniz karnınızda çok büyüdüğü için midenize baskı yapabilir. Bu dönemlerde şişkinlik hissedebilirsiniz.

Dokuz aylık heyecanlı bekleyişin sonunda doğum belirtilerini yavaş yavaş hissetmeye başlayabilirsiniz. Bu belirtiler size doğumun yaklaştığının birer habercisidir. Doğuma yaklaşıldığını gösteren bir belirti olarak, mukus tıkacı rahim ağzından çıkabilir. Bu, doğumun birkaç gün veya hafta içinde başlayabileceğinin işaretidir. Amniyon kesesi patlayarak sıvı sızıntısına neden olabilir. ‘Su gelmesi’ diye de bilinen bu durum genellikle doğumun başlamasıyla ilişkilidir. Ayrıca düzenli, ağrılı ve giderek şiddetlenen kasılmalar doğumun başladığını gösterebilir. Bu kasılmalar dinlenmeyle geçmez ve belirli aralıklarla gelir. Tüm bunlarla ilgili detaylı bilgiler için Adım Adım Doğum Belirtileri başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz. Eğer doğumunuzu normal yapmayı planlıyorsanız da Doğum Sancısını Hafifletmenin 8 Yolu başlıklı yazımızı okuyarak rahat bir doğum geçirmenin tüyolarını öğrenebilirsiniz.

Bebeğiniz Bu Ay Nasıl Gelişiyor?

Hamileliğinizin 36. Haftasından sonrasını kapsayan 9. ayınızda, bebeğiniz bebek gelişimini büyük ölçüde tamamlayarak doğuma en yakın olduğu dönem içindedir. Parmak emme, soluma ve yutma gibi aktiviteleri, kaslarını ve organlarını dünyaya gözlerini açmak için hazırlayan bebeğinizin 9. ayındaki gelişimi işte şöyledir;

• Bebeğiniz hamileliğinizin 9. ayında hızla kilo almaya devam eder. Derisinin altındaki yağ tabakası, onu doğum sonrası ısı kaybına karşı koruyacak şekilde kalınlaşır.

• Doğumun daha kolay olması için yumuşak ve esnek kafa kemiğine sahiptir.
• Sindirim sistemi mucizevi anne sütünüzü sindirmek için hazır durumdadır.
• Rahim içinde daha az yer bulduğundan, hareketleri eskisi kadar sık ve büyük olmayabilir, ancak hâlâ güçlü tekmeler atabilir.
• 36. hafta hamilelikte bebeğiniz nefes almaya hazırdır. Akciğerler tamamen gelişmiştir ve doğumdan sonra nefes alabilecek durumdadır.
• Beyin gelişimi hızla devam eder. Refleksleri ve duyusal sistemleri doğuma hazırdır.
• 37. hafta hamilelikte bağışıklık sistemi gelişmeye devam eder.
• Bebeğinizin bu ayda doğum pozisyonu genellikle baş aşağı, yani rahim çıkışına doğru dönmüş olur. Bu, doğum için en ideal pozisyondur.
• Karnınızda hareket eden bebeğiniz vücudunu esnetir, kıpırdatıp oynatabilir. Hıçkırma, gerilme, irkilme ve parmak emme ise bebeğinizin şu haftalarda en fazla yaptığı hareketlerin başında geliyor.
•  38. hafta hamilelikte bebeğiniz çene ve emme kaslarını geliştirmek için baş parmağını artık daha fazla emer.
• Uyurken gözlerini kapatır ve uyanıkken açar.
• Kaşlarını çatma veya gülümseme gibi yüz ifadelerini değiştirir. Ama bunları üzgün ya da mutlu olduğu için değil, rastgele yapar.
• Doğduğunda dış ortama hazırlıklı olmak  ve solunum kaslarını güçlendirmek için, akciğerlerinin içi havayla dolu olmasa da, gün içinde pek çok kez solunum hareketi yapar.
• 39. hafta hamilelikte amniyotik sıvıyı içine çeker ve gereksiz maddeleri ince bağırsağında toplar.
• El becerisi gelişen bebeğiniz, ayak parmağı veya burnu gibi daha küçük nesneleri kavrayabilir. 
• Saçları ve tırnakları uzamıştır.
• 40. hafta hamilelikte bebeğinizin cildi verniks adlı beyaz, kremsi bir maddeyle kaplıdır. Bu madde, bebeğinizi amniyotik sıvıdan korur ve doğumdan önce kaybolmaya başlar.
• Bebeğinizin vücudunu kaplayan ince tüyler (lanugo) büyük ölçüde dökülür, ancak doğduğunda bazen hâlâ az miktarda bulunabilir.
• Bebeğinizin ciğerleri ve ses telleri iyice güçlendiği için doğduğunda ağlamaya hazırdır.

Bu haftalarda doğumla ilgili kendinizi rahatlatmak için bazı bilgiler edinmek isteyebilirsiniz.  Doğum Anında Yapmanız Gerekenler yazımız size doğum öncesi ve doğum süreci hakkında fikir verecektir. Ayrıca Doğum Pozisyonları içeriğimizden de doğum sırasında uygulanan pozisyonlarla ilgili bilgi alabilirsiniz.

9 Aylık Hamilelikte Bebeğin Boyu

Karnınızda 9 ay önce tek bir hücre olan bebeğiniz şimdi 200 milyon hücresi ve 300 kemiğiyle küçük bir insan olarak dünyaya gelmeye hazırlanıyor. Bebeğiniz 9. ayında artık tam gelişmiş ve doğum için ideal ağırlık ve boyuta ulaşmış durumdadır. Her bebeğin boy ve kilosu farklılık gösterse de 9 aylık hamilelikte bebeğinizin boyu ortalama 45-55 cm uzunluğundadır. Kilosu ise 2.5-4 kilogram arasında olabilir.

Hamilelik döneminde bebeğinizin gelişimini desteklemek için beslenmenize önem vermeye devam etmelisiniz. Hatta beslenme ile ilgili hassasiyetinizi doğum öncesinde olduğu gibi doğum sırasında ve sonrasında da sürdürmeniz gerekeceğini unutmayın. Doğuma giderken yanınızda hangi yiyecekleri götürebileceğinizi Doğum Öncesi ve Sonrası Beslenme başlıklı yazımızı okuyarak öğrenebilirsiniz. 

Sizin için doğum sonrasında, sağlıklı beslenme alışkanlığına bebeğinizle birlikte devam edeceğiniz yeni bir dönem başlayacak. Tıpkı hamilelik döneminde olduğu gibi emzirme döneminde de sağlıklı beslenmeye özen gösterilmeli, bebeğinizi emzirdiğiniz sürece çeşitli ve dengeli beslenmelisiniz. Emzirme döneminde hem anne sütünüzü artıracak besinler hem de sütünüzün kalitesini artıracak besinler tüketmelisiniz. Bu dönemde oluşturacağınız beslenme düzeni hakkında bilgi almak için Emziren Anneler İçin Beslenme Önerileri başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

Fetus 9. Ayda Nasıl Görünür?                             

9. aylık gebelikte bebeğinizin organları dış dünyada tam kapasite çalışacak hale gelmiş olur. Bağışıklık sistemi de güçlenmeye devam eden bebeğiniz karnınızda, tam cenin pozisyonunda ve bacakları iyice kıvrılarak yüzüne yaklaşmış bir pozisyonda durur. Gün içinde hareket ettiği zamanların dışında, doğacağı günlerde olacağı gibi uyur. Karnınızda yaptığı dönmeler ve tekmeler ağırlaşmış olacağı için bu hareketleri belli aralıklarla hissedebilirsiniz. Eğer bebeğinizin hareketlerini hissetmiyorsanız veya normalin dışında bir yavaşlama hissediyorsanız mutlaka durumu doktorunuza aktarmalısınız.

9 Aylık Gebelikte Vücudunuzdaki Değişiklikler

9 aylık gebelikte artık doğum için gün saymaya başlayabilirsiniz. Bebeğiniz gibi vücudunuz da doğumun başlayacağı zamanı bekler. Heyecanla beklediğiniz o güne kadar vücudunuzda bazı değişiklikler olmaya devam eder. Bunların arasında şunlar yer alabilir;

• Bebeğiniz pelvis bölgesine doğru indiği için kasıklarınızdaki baskı ve ağrıyı artırabilir.
• Karnınızın en büyük noktaya ulaştığı bu ayda yürürken veya pozisyon değiştirirken rahatsızlık hissedebilirsiniz.
• Vücudunuzun ağırlığı ve bebeğinizin büyümesi nedeniyle enerji seviyeniz düşebilir, uyku düzeniz bozulabilir bu da yorgunluğunuzu artırabilir.
• Hamileliğinizin son ayında bebeğinizin büyümesiyle birlikte rahim de iyice büyür ve bağırsaklarınıza daha çok baskıya neden olur. Bu durum hamilelerin büyük kısmının yaşadığı kabızlık şikayetinin en önemli nedenlerinden biridir. Eğer kabızlık şikayetiniz varsa lifli gıdalara beslenme konusunda bilgi almak için Hamilelik Döneminde Lif Takviyesi başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

• Vajinal akıntınızın çoğalmış olması normaldir. Ancak akıntınız kokulu, yeşilimsi renkteyse ve kaşındırıyorsa doktorunuza bilgi vermelisiniz.
• Sürekli sıcaklıyor ve yorgun hissediyor olabilirsiniz. Bu durum vücudunuzun fazla çalışmasından kaynaklanır. 
• Eğer varisleriniz varsa, bu ayda daha belirginleşebilir.
• Göğüsleriniz doğuma hazırlık olarak daha fazla büyüyebilir ve ağırlık hissi yaratabilir.
• Kolostrum adı verilen, bebeğinizin ilk besini olacak sarımsı sıvı sızabilir.
• Ayak, ayak bilekleri ve ellerinizde şişlik olabilir.

Sağlık açısından pek çok avantajı olması nedeniyle son yıllarda anne adayları tarafından daha çok tercih edilen normal doğumu siz de istiyorsanız bu süreci en sancısız ve sorunsuz şekilde atlatmak için Normal Doğum Yapacaklara Öneriler yazımızı okuyarak adım adım yapmanız gerekenleri öğrenebilirsiniz.

Normal yani vajinal doğum gerçekleştirmeyi bekliyor olsanız bile bazı nedenlerden sezaryen doğum yapmanız gerekebilir. Adım Adım Sezaryen Doğumun Aşamaları  okuyarak sezaryen doğumun nasıl ve neden uygulandığını öğrenip endişelerinizi hafifletebilirsiniz.

9 Aylık Hamileyken Kullanabileceğiniz Kontrol Listesi

Şu günlerde size zaman artık hiç geçmiyor gibi gelebilir. İster sezaryen ister normal olsun, hamileliğinizi sakinlikle tamamlamalısınız. Biraz daha sabredip beklemeyi sürdürebilir, bu süreçte yapmanız gerekenleri kontrol edebilirsiniz. Sizin için hazırladığımız kontrol listesi doğuma hazırlanmanıza yardımcı olacak ve süreci daha organize geçirmenizi sağlayacaktır. Bu süreçte hem kendiniz hem de bebeğiniz için yapılması gerekenlerin neler olduğunu kontrol etmek için 9 aylık hamileyken kullanabileceğiniz şu listeye göz atabilirsiniz;

• Gebeliğin 35. haftası ve sonrasında doktorunuzu çok daha sık şekilde ziyaret etmeniz gerekir. Pek çok doktor daha önce aylık ve iki haftalık kontrole çağırdığı anne adaylarını artık her hafta görmek ister. Bu yüzden bebeğinizin hamilelik haftasına göre büyümesinin gözlenmesi için doktor ve ultrason muayenelerini aksatmamalısınız. Bu kontroller sayesinde bebeğinizin boy ve kilo gelişimini daha iyi takip edebilirsiniz.
• 9 aylık haftaları, gebelik sancıları bakımından önemli bir zaman olduğundan hem annedeki sancı durumunu hem de bebeğin kalp atışlarını değerlendirmek amacıyla 35-40. haftalar arasında NST yapılır. Bu aydaki doktor kontrolleriniz sırasında NST cihazına bağlanacaksınız. Böylece sancılarınız ile bebeğinizin kalp atış ritimleri değerlendirilir.
• Doktorunuz hamileliğinizin 35-40. haftaları arasında Grup B Streptokok olarak bilinen kültür örnekleri alınarak bakteri taraması yapabilir. Doktorunuz ayrıca 9. ayda ultrason incelemesi ile amniyon sıvı ölçümünün yanı sıra pelvik muayene de yapabilir. Vajinal normal doğum için pelviste kemik yapısının durumu değerlendirilir.
• Bu ayda hala yapmadıysanız bir doğum planı yapmanız gerekir. Doktorunuzla ve ailenizle doğumla ilgili beklentilerinizi, doktorunuzla doğum süreciyle ilgili detayları konuşmalısınız.
• Acil bir durum için gerekmesi ihtimali için doktorunuzun iletişim bilgileri ile hastanenin telefon ve adresini bir kağıda yazıp dolabınıza yapıştırın.

• Hastane kıyafetleri, emzirme sütyeni, ped, iç çamaşırı terlik, çorap, diş fırçası gibi kişisel ürünlerinizin bulunduğu size ait olan doğum çantasını kontrol edebilirsiniz. Ayrıca bebeğinizin ihtiyaç duyacağı ürünlerin de çantada yer aldığını tekrar kontrol edebilirsiniz.
• Emzirme ile ilgili bilgi alın ve gerekirse emzirme danışmanından destek alabilirsiniz. Göğüs pompası, steril biberon ve mama gibi emzirme gereçlerini hazırlayabilirsiniz.
• Doğuma hazırlanırken beslenme düzeninizin dengeli ve düzenli olmasına özen göstermelisiniz. 3 ana ve 3 ara öğün ile gün içinde azar azar ve sık sık olacak şekilde beslenmelisiniz. Uzun süre aç kalmamaya özen göstermelisiniz.
• Gebeliğin son ayında ve hatta doğum sonrasında emzirirken önemsemeniz gereken başka bir konu da tükettiğiniz sıvı miktarıdır. 9. aydan itibaren emzirme dönemi de dahil olmak üzere günlük sıvı tüketiminizi yüksek tutmalısınız. Günde 2-3 litre su içmeye özen göstermelisiniz.
• 9 aylık gebelikte doğum belirtilerine özellikle dikkat etmelisiniz. Herhangi bir doğum belirtisi durumunda doktorunuza hemen başvurmalısınız.
• Gerçek doğum belirtilerinden emin olmak için “Braxton Hicks kasılmaları nasıl anlaşılır?” sorusunun cevabını öğrenmenizde fayda olabilir. Bu konuda bilgi almak için Braxton Hicks Kasılmaları Nedir? başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz. Ayrıca doktorunuzdan da bilgi alabilirsiniz.
• Bebeğinizin hareketlerini takip etmek, doğumun son haftalarında daha da önemlidir. Gün içinde belli zamanlarda oturarak ya da istirahat ederek bebeğinizin hareketlerini takip edebilirsiniz.
• Doğuma ruhen ve bedenen hazırlık yapmak için olabildiğince stresten uzak durun. Kendinizi fiziksel olarak çok yormayın ve fırsat buldukça dinlenin.
• Doğuma az zamanın kaldığı şu günlerde tamamen hareketsiz kalmamak da önemlidir. En uygun egzersiz yürüyüş olabilir. Yürüyüşü temiz havada ve yavaş tempoda yapabilirsiniz.
• Kendinizi bu haftalarda iyi hissetmeniz için gereken bir diğer önemli faktör yeterli uykuyu alabilmenizdir. Uyku düzeninize dikkat ederek, özellikle sol olmak üzere yan tarafınıza yatmaya özen göstermelisiniz.
• Bebeğinizin doğumundan itibaren aylar içindeki bu büyüme serüveninde giyeceği kıyafetlerin bazı özelliklere sahip olması oldukça önemlidir. ‘Bebek Kıyafetleri Nasıl Olmalı?’ ve ‘Yeni Doğan Bebek Nasıl Giydirilir?’ başlıklı yazılarımızı okuyabilirsiniz. 

Bebeğinizi kucağınıza aldığınız andan itibaren hayatınızda yeni bir dönem başlayacak. Özellikle ilk bir ay bebeğinizle çok özel zamanlar geçireceksiniz.  İlk ay bebek gelişimi konusunda merak ettikleriniz için 1. Ay Bebek Gelişimi yazısı ile 1 Aylık Bebeğin Günlük Rutini yazımızı okuyabilirsiniz.